Jezioro Tanganika jest jednym z Wielkich Jezior Afrykańskich. Słynie z wielu gatunków endemicznych ryb, cenionych ze względu na egzotyczny wygląd i często hodowanych w akwariach.
Co trzeba wiedzieć o jeziorze Tanganika? Położenie, wyspy, woda
Jezioro Tanganika leży na wschodzie Afryki, w dorzeczu Konga. Połączenie z rzeką Kongo niekiedy zanika i Tanganika staje się czasowo jeziorem bezodpływowym. Do jeziora wpływają rzeki okresowe i stałe (m.in. Malagarasi, Rusizi, Lufubu).
Jezioro Tanganika jest położone na terytorium czterech państw:
- Tanzanii,
- Demokratycznej Republiki Konga,
- Burundi,
- Zambii.
Tanganika jest najdłuższym słodkowodnym jeziorem świata. Jego długość wynosi 670 km, maksymalna szerokość 80 km, a powierzchnia 32,6 tys. km2. Jest drugie na świecie pod względem objętości (18,9 tys. km3) i głębokości: średnia głębokość to 570 m, a maksymalna 1471 m. Większy i głębszy jest tylko Bajkał. Strome, skaliste brzegi Tanganika zawdzięcza otaczającym ją górom.
Na jeziorze znajduje się kilka wysp. Najważniejsze z nich to:
- Kavala,
- Mamba-Kayenda,
- Milima,
- Kibishie,
- Mutondwe,
- Kumbula.
W regionie Tanganiki klimat jest tropikalny. Występuje tu pora deszczowa – między listopadem a kwietniem – i pora sucha. W porze deszczowej wilgotność powietrza sięga 80 proc.
Woda w jeziorze Tanganika ma dość stałą temperaturę – od 24 st. C w sierpniu do 28–29st. C w marcu. Na głębokości powyżej 400 m temperatura wody wynosi dokładnie 23,1–23,4 st. C.
Woda Tanganiki jest zasadowa (pH przy głębokości do 100 m wynosi 9) i twarda. Na głębokości poniżej 100 m na północy i 240–250 m na południu jest niemal pozbawiona życia ze względu na brak powietrza.
Fauna Tanganiki
Na brzegach i w wodach Tanganiki żyją liczne gatunki zwierząt, w tym:
- krokodyle nilowe,
- hipopotamy,
- żółwie wodne z gatunku Pelusios rhodesianus,
- zawiaśnice karbobrzegie (żółwie wodne Pelusios sinuatus),
- pelomeduzy madagaskarskie (żółwie wodne Pelusios subniger),
- kobry wodne.
Brzegi Tanganiki zamieszkują również liczne ptaki wodne. W jeziorze żyje niemal sto gatunków ślimaków wodnych, małże, a także słodkowodne kraby. Jego wody obfitują w różnorodne skorupiaki, co wyróżnia je na tle pozostałych Wielkich Jezior Afrykańskich.
Ryby w jeziorze Tanganika
Ryby Tanganiki są w większości gatunkami endemicznymi, czyli występującymi tylko w tym jeziorze lub regionie (w okolicach jest kilka jezior, także słynących z egzotycznych gatunków ryb, np. Jezioro Wiktorii czy Malawi).
Najliczniejsze ryby w Tanganice to tzw. sardynki tanganikańskie – Limnothrissa miodon i Stolothrissa tanganicae. Są też najczęściej poławiane. Popularnością wśród akwarystów cieszą się szczególnie ryby z rodziny pielęgnicowatych, których w Tanganice żyje co najmniej 250 gatunków. 98 proc. z nich występuje wyłącznie w tym jeziorze. Choć Malawi i Jezioro Wiktorii mają więcej gatunków pielęgnic, to w Tanganice są one najbardziej zróżnicowane morfologicznie i genetycznie i znacznie większy jest odsetek gatunków endemicznych.
Najpopularniejsze ryby akwariowe z jeziora Tanganika to:
- Altolamprologus;
- Cyprichromis;
- Eretmodus;
- Julidochromis;
- Lamprologus;
- Neolamprologus;
- Tropheus;
- Xenotilapia.
Tanganika – ciekawostki
- Tanganika jest drugim najstarszym jeziorem słodkowodnym na świecie.
- Niektóre gatunki pielęgnic z Tanganiki potrafią przetrwać w głębinach pozbawionych tlenu. Nie jest do końca jasne, w jaki sposób to robią.
- Niemal 100 tys. osób mieszkających przy brzegach Tanganiki zajmuje się rybołówstwem. Połów odbywa się z użyciem latarni jako przynęty oraz szerokiej sieci trzymanej przez rybaka płynącego łódką lub rozpostartej między dwiema łódkami. Innym sposobem połowu jest wykorzystanie trzech łodzi, z których dwie krążą wokół nieruchomej łódki z przynętą. Ryby z Tanganiki są eksportowane na całą Afrykę Wschodnią.
- Ze względu na wywołany globalnym ociepleniem wzrost temperatury zmniejsza się liczba ryb w Tanganice Na przestrzeni ostatnich 80 lat zasobność łowisk zmniejszyła się niemal o jedną trzecią.
- Zachodni brzeg Tanganiki w 1965 roku był wykorzystywany przez Che Guevarę do szkolenia kongijskich rewolucjonistów.
- Są one chętnie hodowane w akwariach ze względu na piękne kolory i wzory, a także interesujące zachowania. Popularnym hobby związanym z akwarystyką jest próba odtworzenia w akwarium warunków panujących w Tanganice.
Zobacz także:
Zobacz wideo: Afryka z lotu ptaka
Autor: Adrian Adamczyk