Stany lękowe – rodzaje, przyczyny i leczenie

stany lękowe
valentinrussanov / Getty Images
Źródło: E+
Stany lękowe, a właściwie – zaburzenia lękowe, odbijają się na zachowaniu, emocjach oraz na zdrowiu. Stany lękowe mogą wystąpić zarówno u osób dorosłych, jak i u dzieci.

Zaburzenia lękowe objawiają się najczęściej atakami paniki, którym towarzyszą objawy somatyczne, np. palpitacje serca, zawroty głowy czy płytki oddech. Zaburzenia lękowe należy leczyć. Stosuje się różne formy terapii odpowiednio dostosowane do określonego typu zaburzeń. Jeżeli jest to konieczne, wprowadza się również leczenie farmakologiczne neuroleptykami oraz benzodiazepinami.

Zaburzenia lękowe – objawy

Stany lękowe spowodowane są najczęściej długotrwałym stresem. Pojawiający się lęk sprawia, że czujemy się zagrożeni i niespokojni. Bardzo często stany lękowe dają objawy somatyczne , do których zalicza się m.in.:

  • przyspieszony oddech,
    • szybkie bicie serca,
      • wzmożoną potliwość,
        • nagłe zaczerwienienie skóry,
          • wymioty,
            • nudności,
              • płytki oddech / problemy z oddychaniem,
                • szumy w uszach,
                  • omdlenia.

                    Objawy stanów lękowych dotyczą również psychiki:

                    • poczucie ciągłego napięcia,
                      • nadpobudliwość,
                        • strach, którego nie można dokładnie sprecyzować.

                          Dodatkowo osoba cierpiąca na zaburzenia lękowe może mieć problemy z pamięcią i koncentracją.

                          Zaburzenia lękowe – przyczyny

                          Najczęściej zdarza się, że przyczyną stanów lękowych jest połączenie różnych czynników :

                          • stresujące wydarzenia – często zaburzenia lękowe spowodowane są trudnymi, traumatycznymi zdarzeniami, np. gwałtem, przemocą fizyczną lub psychiczną, śmiercią bliskiej osoby, poważnym wypadkiem, zmianą lub utratą pracy;
                            • kłopoty ze zdrowiem fizycznym – lęk często pojawia się u chorych na cukrzycę czy serce;
                              • zaburzenia psychiczne w rodzinie – zdarza się, że jeśli zaburzenia lękowe występowały w rodzinie, mogą one dotknąć również nas. Oczywiście nie jest to regułą, jednak istnieje pewien czynnik ryzyka;
                                • czynniki osobowości – coraz częściej można spotkać się z teoriami, że na zaburzenia lękowe często cierpią osoby o konkretnych cechach, np. jeżeli ktoś jest perfekcjonistą lub posiada niską samoocenę. Nie jest to jednak regułą!
                                  • substancje psychoaktywne – stany lękowe bardzo często pojawiają się u osób przyjmujących substancje psychoaktywne – nie tylko alkohol, ale również narkotyki.

                                    Rodzaje zaburzeń lękowych u dorosłych i dzieci

                                    Rodzaje zaburzeń lękowych u dorosłych to:

                                    • fobie społeczne – strach przed oceną innych i krytyką. Osoby cierpiące na fobie społeczne odczuwają szereg objawów fizjologicznych: pocenie się, kołatanie serca, szybki i płytki oddech;
                                      • fobie specyficzne – jest to niewytłumaczalny lęk przed sytuacjami, zwierzętami lub wydarzeniami. Można wyróżnić fobie zwierzęce, związane ze środowiskiem naturalnym, sytuacyjne, strach przed bólem, Bogiem, tłokiem, zapachami;
                                        • zespół lęku uogólnionego – chory wciąż zamartwia się tym, co może się wydarzyć. Myśli nad potencjalnymi zdarzeniami, np. wypadkiem w komunikacji miejskiej. Ten rodzaj zaburzeń lękowych charakteryzuje się napięciem mięśni, ogólnym poddenerwowaniem, problemami ze snem;
                                          • lęk paniczny – charakteryzuje się nagłymi atakami paniki, którym mogą towarzyszyć objawy fizjologiczne, m.in. duszności, zawroty głowy, mdłości, drżenie ciała;
                                            • zaburzenia obsesyjno-kompulsyjne – charakteryzują się przede wszystkim natrętnymi myślami, które często nie pozwalają na normalne funkcjonowanie. Mogą to być myśli np. o zarazkach, o zachowaniach seksualnych, o potrzebie porządku;
                                              • zespół ostrego stresu pourazowego – występuje zazwyczaj u osób, które przeszły przez traumatyczne przeżycia. Charakteryzuje się izolacją od otoczenia, zaburzeniami pamięci, stanami odrętwienia.
                                                5 sposobów na radzenie sobie z lękiem czy niepokojem

                                                Rodzaje zaburzeń lękowych u dzieci:

                                                U dzieci, podobnie jak u dorosłych, występują fobie społeczne i fobie specyficzne, a ponadto:

                                                • lęk separacyjny – jest zupełnie normalny u dzieci do 3–4 lat i charakteryzuje się lękiem przed rozłączeniem z najbliższymi. Ustępuje on, a przynajmniej powinien, do 5. roku życia. Zdarza się jednak, że starsze dzieci nie pozwalają na rozłąkę – nie chcą pozostać w przedszkolu lub szkole, wychodzić same z domu czy spać samotnie. Dodatkowo zamartwiają się, że ich rodzice umrą;
                                                  • zespół lęku napadowego – częściej występuje u dziewczynek niż u chłopców i ujawnia się w okresie dojrzewania. Charakteryzuje się nagłymi atakami paniki, które mogą pojawiać się bez konkretnej przyczyny. Napady te mogą mieć różne nasilenie: od duszności i kołatania serca po stan zupełnej utraty kontroli nad sobą;
                                                    • mutyzm wybiórczy – charakteryzuje się lękiem przed kontaktami z ludźmi. Najczęściej przejawia się odmową komunikacji, milczeniem, mimo iż mowa dziecka jest rozwinięta. W domu, wśród osób znanych dziecko jest swobodne, natomiast w obecności obcych zamyka się w sobie, unika kontaktu wzrokowego, nie odpowiada. Zdarzyć się może, że dziecko będzie odmawiało pójścia do szkoły.

                                                      Stany lękowe – jak sobie radzić?

                                                      Osoby cierpiące na stany lękowe, ale również osoby im bliskie, często zadają pytanie, jak radzić sobie z zaburzeniami lękowymi . Leczenie zaburzeń lękowych może odbywać się jednopłaszczyznowo, a więc tylko poprzez metody psychologiczne, jak i dwupłaszczyznowo, a więc przez metody psychologiczne oraz farmakologię. Warto pamiętać, że wszelkie stany depresyjno-lękowe i stany lękowe u dzieci można leczyć i warto zdecydować się na to jak najszybciej.

                                                      Autor: Adrian Adamczyk

                                                      Źródło zdjęcia głównego: E+

                                                      podziel się:

                                                      Pozostałe wiadomości

                                                      Samotność, stres i szok młodej mamy. "W łazience się zamykałam i płakałam"

                                                      Samotność, stres i szok młodej mamy. "W łazience się zamykałam i płakałam"

                                                      Takiego programu dawno nie było. W pracy stawi się wyjątkowy skład prowadzących

                                                      Takiego programu dawno nie było. W pracy stawi się wyjątkowy skład prowadzących

                                                      Quiz. Sprawdź, co wiesz o wielkanocnych potrawach?

                                                      Quiz. Sprawdź, co wiesz o wielkanocnych potrawach?

                                                      Żurek i barszcz biały - czym się różnią te wielkanocne zupy?

                                                      Żurek i barszcz biały - czym się różnią te wielkanocne zupy?

                                                      Rebel Wilson straciła dziewictwo w wieku 35 lat. "Ludzie mogą poczekać, aż będą gotowi"

                                                      Rebel Wilson straciła dziewictwo w wieku 35 lat. "Ludzie mogą poczekać, aż będą gotowi"

                                                      Nowy uczestnik wszedł do "Hotelu Paradise 8" i od razu namieszał

                                                      Nowy uczestnik wszedł do "Hotelu Paradise 8" i od razu namieszał

                                                      Serowe pyszności na Wielkanoc. Poznaj przepisy Andrzeja Polana na dania z serem długodojrzewającym
                                                      Materiał promocyjny

                                                      Serowe pyszności na Wielkanoc. Poznaj przepisy Andrzeja Polana na dania z serem długodojrzewającym

                                                      Jak gwiazdy spędzają Wielkanoc? Marzena Rogalska: "Szaleństwo"

                                                      Jak gwiazdy spędzają Wielkanoc? Marzena Rogalska: "Szaleństwo"

                                                      Tradycje wielkanocne - zwyczaje, ciekawostki i symbole Wielkanocy. Co powinno być w koszyczku wielkanocnym?

                                                      Tradycje wielkanocne - zwyczaje, ciekawostki i symbole Wielkanocy. Co powinno być w koszyczku wielkanocnym?

                                                      "Po Wielkanocy sałatkę jarzynową wyrzuca 68% Polaków". Znana dziennikarka radzi, co z niej zrobić

                                                      "Po Wielkanocy sałatkę jarzynową wyrzuca 68% Polaków". Znana dziennikarka radzi, co z niej zrobić

                                                      Wojciech Modest Amaro podzielił się rodzinną nowiną. "Piękny Aniołek już jest na świecie"

                                                      Wojciech Modest Amaro podzielił się rodzinną nowiną. "Piękny Aniołek już jest na świecie"

                                                      Wyjątkowe dania z drobiu na Wielkanoc (i nie tylko). Wypróbuj przepisy Matteo Brunettiego
                                                      Materiał promocyjny

                                                      Wyjątkowe dania z drobiu na Wielkanoc (i nie tylko). Wypróbuj przepisy Matteo Brunettiego

                                                      Ile jajek można zjeść w tygodniu? Ekspert rozwiewa wątpliwości

                                                      Ile jajek można zjeść w tygodniu? Ekspert rozwiewa wątpliwości

                                                      Księżna Kate wspierała ją w chorobie. Teraz 8-latka chce zrobić dla niej to samo. "Wyzdrowieje tak, jak ja"

                                                      Księżna Kate wspierała ją w chorobie. Teraz 8-latka chce zrobić dla niej to samo. "Wyzdrowieje tak, jak ja"

                                                      10 kroków dzieli Cię od udanej podróży. O tym należy pamiętać przy planowaniu wyjazdu
                                                      Materiał promocyjny

                                                      10 kroków dzieli Cię od udanej podróży. O tym należy pamiętać przy planowaniu wyjazdu

                                                      Kobiety hejtowane za wielodzietność.  "Odpieluszkowe zapalenie mózgu"  

                                                      Kobiety hejtowane za wielodzietność.  "Odpieluszkowe zapalenie mózgu"  

                                                      Zjadłam słynny żurek Magdy Gessler. Czy talerz zupy jest wart swojej ceny?

                                                      Zjadłam słynny żurek Magdy Gessler. Czy talerz zupy jest wart swojej ceny?

                                                      Siostry uratowały sklep dziadka. "To nie mogło się tak skończyć"

                                                      Siostry uratowały sklep dziadka. "To nie mogło się tak skończyć"

                                                      Klaudia El Dursi zabiera w podróże walizki z jedzeniem?

                                                      Klaudia El Dursi zabiera w podróże walizki z jedzeniem?

                                                      Ten składnik warto suplementować. "Odpowiada za to, że nasza skóra jest ładna, a włosy piękne"
                                                      Materiał promocyjny

                                                      Ten składnik warto suplementować. "Odpowiada za to, że nasza skóra jest ładna, a włosy piękne"

                                                      Wiosenny horoskop miłosny. Pojawią się emocjonalne burze i zawirowania

                                                      Wiosenny horoskop miłosny. Pojawią się emocjonalne burze i zawirowania

                                                      Czy epidemia opioidowa ma szansę dotrzeć do Polski? "4 lata temu nie mieliśmy żadnych przypadków"

                                                      Czy epidemia opioidowa ma szansę dotrzeć do Polski? "4 lata temu nie mieliśmy żadnych przypadków"

                                                      Polska ma własnego van Gogha. Ekspertyzy potwierdziły autentyczność obrazu

                                                      Polska ma własnego van Gogha. Ekspertyzy potwierdziły autentyczność obrazu

                                                      "Alkohol, przemoc, zaniedbania". Gabriela nie bała się pomóc maluchom

                                                      "Alkohol, przemoc, zaniedbania". Gabriela nie bała się pomóc maluchom

                                                      Potrawy wielkanocne, które zawładną świątecznym stołem. Przepisy Sebastiana Olmy
                                                      Materiał promocyjny

                                                      Potrawy wielkanocne, które zawładną świątecznym stołem. Przepisy Sebastiana Olmy

                                                      Marcin Prokop ma wyjątkową relację z bratem, lecz nie zawsze było kolorowo. "Zburzył mój spokój"

                                                      Marcin Prokop ma wyjątkową relację z bratem, lecz nie zawsze było kolorowo. "Zburzył mój spokój"

                                                      Obejrzałam dwa odcinki serialu "Klara". Każdy zna kogoś takiego, jak matka głównej bohaterki

                                                      Obejrzałam dwa odcinki serialu "Klara". Każdy zna kogoś takiego, jak matka głównej bohaterki

                                                      Sposób na wnętrze: Metamorfoza starej i niefunkcjonalnej kuchni. "To jest rewelacja"
                                                      Materiał promocyjny

                                                      Sposób na wnętrze: Metamorfoza starej i niefunkcjonalnej kuchni. "To jest rewelacja"

                                                      Sarah Ferguson wspiera Kate. Sama walczyła z dwoma typami raka

                                                      Sarah Ferguson wspiera Kate. Sama walczyła z dwoma typami raka

                                                      Wyjątkowy gość specjalny w "MasterChef Nastolatki"

                                                      Wyjątkowy gość specjalny w "MasterChef Nastolatki"

                                                      Nazywają go "trudnym aktorem". Jaki naprawdę jest Sebastian Fabijański?

                                                      Nazywają go "trudnym aktorem". Jaki naprawdę jest Sebastian Fabijański?

                                                      Dbać trzeba nie tylko o włosy, ale i o skórę głowy. Jak to robić?
                                                      Materiał promocyjny

                                                      Dbać trzeba nie tylko o włosy, ale i o skórę głowy. Jak to robić?

                                                      "Łazienkowe przekleństwa" - zbawienna metoda czy szkodliwy trend? Psycholożka wyjaśnia

                                                      "Łazienkowe przekleństwa" - zbawienna metoda czy szkodliwy trend? Psycholożka wyjaśnia

                                                      Sposób na idealnie białe firanki i obrusy na święta - sprawdź, co trzeba zrobić

                                                      Sposób na idealnie białe firanki i obrusy na święta - sprawdź, co trzeba zrobić

                                                      "Hotel Paradise 8". Ola i Ada rozdają karty. Ich decyzja może mieć wpływ na Rajskie Rozdanie

                                                      "Hotel Paradise 8". Ola i Ada rozdają karty. Ich decyzja może mieć wpływ na Rajskie Rozdanie

                                                      Zatrzymaj pierwsze zmarszczki. Sprawdź, jak zapobiec starzeniu się skóry
                                                      Materiał promocyjny

                                                      Zatrzymaj pierwsze zmarszczki. Sprawdź, jak zapobiec starzeniu się skóry

                                                      Platforma streamingowa Max już w czerwcu. "Na tę chwilę czekaliśmy 2 lata"

                                                      Platforma streamingowa Max już w czerwcu. "Na tę chwilę czekaliśmy 2 lata"

                                                      Wiosna na wielkanocnym stole. Stwórz własne dekoracje

                                                      Wiosna na wielkanocnym stole. Stwórz własne dekoracje

                                                      Brak apetytu u osób starszych. Co robić, kiedy seniorzy przestają jeść?
                                                      Materiał promocyjny

                                                      Brak apetytu u osób starszych. Co robić, kiedy seniorzy przestają jeść?

                                                      Co i za ile kupimy do koszyka wielkanocnego?

                                                      Co i za ile kupimy do koszyka wielkanocnego?

                                                      Nie wiesz, jak rozmawiać ze swoim psem? Waszą komunikację poprawi Radek Ekwiński. Napisz do nas

                                                      Nie wiesz, jak rozmawiać ze swoim psem? Waszą komunikację poprawi Radek Ekwiński. Napisz do nas

                                                      To najczęstszy błąd w podawaniu żurku

                                                      To najczęstszy błąd w podawaniu żurku

                                                      Wybuchowy ekstrawertyk, a może cichy introwertyk? Poznaj numerologiczną 4

                                                      Wybuchowy ekstrawertyk, a może cichy introwertyk? Poznaj numerologiczną 4

                                                      Mateusz Hładki poprowadzi nowy program

                                                      Mateusz Hładki poprowadzi nowy program

                                                      Sprawdzony trik z TikToka. Jak sprytnie pokroić mango?

                                                      Sprawdzony trik z TikToka. Jak sprytnie pokroić mango?

                                                      E-sklep TVN. Co jest w ofercie? "Widzowie poczują się częścią czegoś większego"
                                                      Materiał promocyjny

                                                      E-sklep TVN. Co jest w ofercie? "Widzowie poczują się częścią czegoś większego"

                                                      Ile cukru jest w przekąskach dla dzieci? "Owoce się je, a nie pije"

                                                      Ile cukru jest w przekąskach dla dzieci? "Owoce się je, a nie pije"

                                                      Paulina Holtz oddała kuchnię. Ogłoszenie zamieściła na popularnej grupie

                                                      Paulina Holtz oddała kuchnię. Ogłoszenie zamieściła na popularnej grupie

                                                      Wielka przeprowadzka rodziny Clarke. "Najbardziej obawiamy się o Czarusia"

                                                      Wielka przeprowadzka rodziny Clarke. "Najbardziej obawiamy się o Czarusia"

                                                      Sanah szczerze o swoich lękach. Czego się obawia?

                                                      Sanah szczerze o swoich lękach. Czego się obawia?

                                                      9 tradycyjnych potraw na Wielkanoc - najlepsze przepisy

                                                      9 tradycyjnych potraw na Wielkanoc - najlepsze przepisy

                                                      Wakacje w maju – gdzie warto pojechać?

                                                      Wakacje w maju – gdzie warto pojechać?

                                                      Ola Żuraw-Świątek po 10 latach pogodziła się z mamą

                                                      Ola Żuraw-Świątek po 10 latach pogodziła się z mamą

                                                      #DzieńDobrywPolsce. Potrzebujesz interwencji Dzień Dobry TVN? Napisz do nas

                                                      #DzieńDobrywPolsce. Potrzebujesz interwencji Dzień Dobry TVN? Napisz do nas

                                                      Jak rozmawiać z dziećmi o ukrzyżowaniu Jezusa? "Mają prawo wiedzieć, że umieramy"

                                                      Jak rozmawiać z dziećmi o ukrzyżowaniu Jezusa? "Mają prawo wiedzieć, że umieramy"

                                                      Grupowa randka w "Hotelu Paradise 8". Ktoś złoży uczestnikom niezapowiedzianą wizytę

                                                      Grupowa randka w "Hotelu Paradise 8". Ktoś złoży uczestnikom niezapowiedzianą wizytę

                                                      Beata Ścibakówna skrytykowała zachowanie młodych aktorów

                                                      Beata Ścibakówna skrytykowała zachowanie młodych aktorów

                                                      Nauczycielka, która nie stawia stopni. "Obawiałam się bardziej reakcji rodziców niż uczniów"

                                                      Nauczycielka, która nie stawia stopni. "Obawiałam się bardziej reakcji rodziców niż uczniów"