Popularne sposoby zastosowania dziewanny to wywar, napar i syrop. Można także wykonać macerat olejowy lub okład z kwiatów. Jednak to syrop najlepiej sprawdza się w leczeniu kaszlu u dzieci – słodki smak przekona nawet największego sceptyka ziołowych leków.
Właściwości syropu z dziewanny
Dziewanna wielokwiatowa (Verbascum densiflorum) jest rośliną chętnie wykorzystywaną w ziołolecznictwie. Rzadziej stosuje się dziewannę drobnokwiatową (Verbascum thapsus), choć jej działanie jest takie samo. Kwiaty dziewanny zawierają substancje wspomagające leczenie wielu chorób i dolegliwości.
Zioła - naturalne metody leczenia
Wysoka zawartość śluzów roślinnych sprawia, że wyciąg kwiatów dziewanny ma właściwości osłaniające (na przykład przy suchym kaszlu i dolegliwościach układu pokarmowego). Obecność saponin wpływa na działanie wykrztuśne pomocne w infekcjach górnych dróg oddechowych. Flawonoidy mają właściwości antyoksydacyjnie, a gliceryzyna działa antyseptycznie. Dodatkowo w kwiatach znajdziemy żywicę, olejki eteryczne i kumarynę.
Wyciąg działa także moczopędnie, napotnie oraz przeciwzapalnie na błony śluzowe narządów układu pokarmowego i moczowego. Przyniesie więc ulgę przy suchym kaszlu, chrypie, bólu gardła, biegunce i nieżytach żołądka. Stosowanie zewnętrzne wspomaga gojenie się ran, odleżyn i innych zmian skórnych.
W ziołolecznictwie stosuje się wodny wyciąg z kwiatów, napar lub domowy syrop z dziewanny. Aby wykonać lek, zbiera się w pełni rozwinięte korony kwiatowe w drugim roku wegetacji – zazwyczaj występujące naturalnie, rzadziej z upraw.
Syrop z dziewanny – przepis krok po kroku
Jednym z popularnych sposobów wykorzystania ziół w medycynie ludowej jest wykonanie syropu, czyli substancji leczniczej na bazie cukru – można użyć zarówno rafinowanego, jak i trzcinowego. Kwiaty do przygotowania syropu zbiera się w lipcu i sierpniu, z dwuletnich roślin lub stosuje się suszone zioła po namoczeniu. Najlepiej zbierać je rano, tuż po wyschnięciu rosy, lecz przed południowymi upałami – w ostrym słońcu kwiaty szybko wysychają.
Składniki:
- ½ l kwiatów dziewanny,
- ½ l wody,
- 150 g cukru (rafinowanego lub trzcinowego),
- sok z połowy cytryny.
Przygotowanie:
- Świeżo zebrane kwiaty dziewanny zalej wodą i zagotuj.
- Natychmiast po zagotowaniu zdejmij z ognia i ostudź, a następnie przykryj i wstaw do lodówki na 24 godziny. W tym czasie nastąpi proces maceracji – w wodzie znajdą się cenne składniki z kwiatu dziewanny.
- Po upływie doby przefiltruj macerat przez gazę, by oddzielić kwiaty.
- Czysty płyn ponownie zagotuj, dodając cukier i sok z cytryny. Nie gotuj długo, by nie tracić cennych składników aktywnych.
- W momencie rozpoczęcia wrzenia zlej do butelek lub małych słoików. Ważne, by były niewielkie, aby syrop zużywać w całości po otwarciu.
- Nie należy przechowywać otwartego specyfiku dłużej niż tydzień. Syrop powinien mieć intensywny żółty kolor.
Działanie domowego syropu z dziewanny można wspomagać imbirem lub innymi ziołami: prawoślazem, malwą, podbiałem. Można wtedy skorzystać z bogatych właściwości leczniczych tych ziół.
Syrop z dziewanny – dawkowanie dla dzieci i dorosłych
Gotowy specyfik można stosować podczas infekcji górnych dróg oddechowych lub dolegliwości żołądkowych. Dawkowanie różni się nieco w przypadku dzieci i dorosłych. Stosowanie u najmłodszych dzieci (poniżej 3. roku życia) najlepiej skonsultować z lekarzem.
Dorosłym i dzieciom powyżej 12. roku życia można podawać syrop 3–4 razy dziennie po 1 łyżce. Młodszym dzieciom podawać 1 łyżeczkę 3 razy dziennie.
Inne sposoby na wykorzystanie leczniczych właściwości dziewanny
Syrop to tylko jedna z możliwości zastosowania dziewanny. Popularnie stosuje się także napar z suszonych kwiatów. Aby go otrzymać, należy zalać łyżkę kwiatów szklanką wrzątku i zaparzać pod przykryciem przez 15 minut. Pić 3 razy dziennie, można także płukać ciepłym naparem bolące gardło.
Wywar z dziewanny można także stosować jako środek rozjaśniający włosy. W tym celu należy przygotować wywar z 10 łyżek dziewanny i 3 szklanek wody. Gotować pod przykryciem przez pół godziny, a po ostudzeniu płukać umyte włosy. Wywar dodany do kąpieli zadziała uspokajająco i łagodząco na schorzenia reumatyczne. Okłady z dziewanny pomagają zaś w leczeniu stłuczeń i oparzeń, a nawet w zwalczaniu opryszczki.
Zobacz także:
- Rośliny, które obniżają gorączkę. Efektywne zioła napotne
- Zioła na mięśnie, kości i stawy – jak i kiedy stosować?
- Najlepsze zioła na dobry sen - melisa, lipa czy rumianek?
Autor: Adrian Adamczyk
Źródło zdjęcia głównego: Madeleine_Steinbach/Getty Images
