Należy pamiętać, że zalecane jest regularne robienie badań profilaktycznych po trzydziestce, nawet przy dobrym samopoczuciu i zdrowiu. Lepiej zapobiegać rozwojowi schorzeń, które mogą być wykryte dzięki badaniom, aniżeli je leczyć.
Czym są badania profilaktyczne i dlaczego warto je robić?
Badania profilaktyczne to testy laboratoryjne, badania obrazowe oraz fizykalne organizmu. Obejmują one pobranie materiału do badania i późniejszą analizę, np. krwi lub moczu albo ocenę stanu danego organu za pomocą urządzenia RTG. Najczęściej są one następnie rozpatrywane przez lekarzy, którzy na ich podstawie mogą zdiagnozować podwyższone ryzyko zachorowania na poważne schorzenia lub wykryć ich istnienie w czasie, kiedy nie dają one jeszcze wyraźnych objawów. Dzięki wykonaniu badań profilaktycznych możliwe jest wdrożenie odpowiedniego postępowania, które ma na celu zmniejszenie prawdopodobieństwa zaistnienia choroby lub jej szybkie wyleczenie (prawdą jest, że szybciej wykryte choroby można łatwiej wyleczyć).
Badania profilaktyczne po trzydziestce, które należy wykonać bez względu na płeć
Jakie badania profilaktyczne po 30. roku życia należy wykonać? W pierwszej kolejności warto wymienić te podstawowe, czyli morfologię, OB, stężenie glukozy we krwi, a także ogólne badania moczu. Należy wykonywać je co roku. Z taką samą częstotliwością trzeba kontrolować ciśnienie krwi. Co 3 lata powinno się wykonywać elektrokardiografię (EKG), umożliwiającą wczesne wykrycie chorób układu sercowo-naczyniowego. Ważne badania obrazowe, którym należy się poddać po 30. roku życia to RTG klatki piersiowej oraz jamy brzusznej. Pierwsze z nich warto wykonywać co 2, a drugie co 3 lata. Badania krwi, które wypada zrobić w tym wieku to: lipidogram, czyli pomiar cholesterolu i trójglicerydów (dobrze jest powtarzać to badanie co 3–5 lat) oraz jonogram, czyli badanie stężenia elektrolitów w osoczu (należy ponawiać to badanie co 3 lata).
Do podstawowych badań w tym okresie życia zalicza się także regularne, najlepiej wykonywane co pół roku, przeglądy stomatologiczne i okulistyczne. Niektóre z badań profilaktycznych można wykonać samodzielnie. Pierwszym z nich jest comiesięczna obserwacja znamion. Warto zwrócić uwagę na ich barwę, strukturę, kształt, a także pojawienie się nowych. W przypadku jakichkolwiek niepokojących oznak koniecznie należy udać się do dermatologa, który przy pomocy wideodermatoskopu oceni stan występujących na skórze zmian barwnikowych.
Z wiekiem wzrasta podatność organizmu na nadmierne magazynowanie tkanki tłuszczowej, dlatego też nie rzadziej niż co 3 lata trzeba sprawdzać swój wskaźnik masy ciała, czyli tzw. BMI.
Niezbędna jest również kontrola obwodu pasa, dzięki której możliwe jest szybkie wykrycie rozwoju otyłości brzusznej, stanowiącej ogromne zagrożenie dla zdrowia zarówno kobiet, jak i mężczyzn.
Badania profilaktyczne zalecane kobietom po 30. roku życia
Kobiety, które ukończyły 30. rok życia powinny regularnie, raz do roku, zgłaszać się na wizytę do ginekologa, gdzie poddadzą się standardowemu badaniu ginekologicznemu oraz badaniu cytologicznemu. Co 2–3 lata kobiety powinny wykonywać USG piersi. Jeśli kobieta jest w grupie ryzyka zachorowania na raka piersi, może też po trzydziestce wykonać pierwszą profilaktyczną mammografię. Raz w miesiącu, najlepiej w pierwszej fazie cyklu (między jego 5. a 10. dniem), warto też wykonać samobadanie piersi. Badania profilaktyczne zalecane kobietom po 30. roku życia to także densytometria, czyli badanie gęstości kości, umożliwiające wczesne wykrycie osteoporozy.
Badania profilaktyczne mężczyzn po trzydziestce
Mężczyźni po 30. roku życia także muszą monitorować stan swojego zdrowia i dbać o utrzymanie dobrej kondycji. Oprócz podstawowych badań ogólnych wykonywanych w ściśle określonych odstępach czasu, obowiązkowo powinni raz w miesiącu dokonywać samobadania jąder. Mężczyźni, którzy znajdują się w grupie zwiększonego zachorowania na raka prostaty, są zobowiązani do regularnego poddawania się badaniom proktologicznym oraz kontrolowania wskaźnika PSA w surowicy. Warto podkreślić, że badanie per rectum pozwala nie tylko na wykrycie schorzeń prostaty, ale także ewentualnych guzów w rejonie jelita grubego. Badanie proktologiczne dla wielu mężczyzn bywa bardzo krępujące, należy jednak pamiętać, że dla proktologa takie badania są codziennością, a przebadanie się w ten sposób może uchronić od negatywnych skutków nierozpoznanych na czas chorób.
Aktorka Barbara Kurdej-Szatan niedawno urodziła drugie dziecko i zdecydowała się na pobranie i magazynowanie krwi pępowinowej swojego syna. Dlaczego warto się na to zdecydować? Zobacz wideo.
Zobacz także:
Przyczyną niepłodności jest m.in. przewlekły stres. Naukowcy opublikowali przełomowe badania
Szczepionka przeciw SARS-CoV-2 dla dzieci? W badaniach klinicznych brali udział 12-latkowie
Badania profilaktyczne, które należy wykonywać regularnie
Autor: Adrian Adamczyk