Koniec plomb amalgamatowych. Białe plomby dla wszystkich pacjentów
Ministerstwo Zdrowia podjęło decyzję o zaprzestaniu stosowania w leczeniu na NFZ plomb amalgamatowych (z dodatkiem rtęci), potocznie zwanych szarymi lub czarnymi. Resort uzasadnił tę zmianę troską o pacjentów, stomatologów, a także o środowisko naturalne. Zakaz stosowania amalgamatu ma obowiązywać w całej Unii Europejskiej od 2030 r., ale w Polsce postanowiono podjąć działania w tym kierunku wcześniej.
Tego typu wypełnień nie używa się od lat w przypadku dzieci, młodzieży, kobiet w ciąży, a jeśli chodzi o zęby "na widoku" (od jedynek do trójek na górze i dole) – wszystkich pacjentów. Dzieciom i młodzieży do 18. roku życia fundowane jest szybkoschnący, światłoutwardzalny materiał kompozytowy. Dorosłym natomiast kompozytowy materiał chemoutwardzalny.
Podobnie jest w przypadku leczenia kanałowego. Na leczenie endodontyczne w ramach NFZ wszystkich zębów (do trzech kanałów w zębie), oprócz dzieci i młodzieży do 18. roku życia, liczyć mogą również kobiety w ciąży i połogu (do 42. dnia po porodzie). Pozostali pacjenci w ramach NFZ leczyć kanałowo mogą tylko zęby od jedynek do trójek.
Czy będzie można wymienić plomby amalgamatowe na białe w ramach NFZ
Usunięcie plomb amalgamatowych w ramach NFZ ma miejsce tylko w dwóch przypadkach. Pierwszym jest zalecenie wydane przez lekarza stomatologa. Poza tym, można to zrealizować wyłącznie w gabinetach, które są wyposażone w separatory amalgamatu, czyli w sprzęt bezpiecznie wyłapujący rtęć zawartą w wypełnieniu.
Zapowiadane zmiany znacznie podnoszą standard zabiegów realizowanych w ramach NFZ. Ten od lat krytykowany jest zarówno przez pacjentów, jak i samych lekarzy stomatologów.
Dlaczego leczenie zębów na NFZ jest problematyczne?
Świadczenia gwarantowane nie są ani liczne, ani spójne. Niekiedy, aby np. ocenić wynik podjętego leczenia, pacjenci muszą opłacić wykonanie zdjęcia rtg czy innej usługi. Takie sytuacje mogą być trudne również dla lekarzy, ponieważ procedur, realizowanych w ramach kontraktu i tych opłacanych przez pacjenta, nie można łączyć. Grożą za to wysokie kary.
Podobnie jest w przypadku, gdyby ktoś chciał np. dopłacić do lepszych jakościowo materiałów stomatologicznych. W efekcie wielu dentystów rezygnuje z podpisywania kontraktów z NFZ. Główną przyczyną tej sytuacji jest jednak przede wszystkim zdecydowanie zbyt niska wycena większości procedur uwzględnionych w koszyku świadczeń gwarantowanych.
Dentysta na NFZ - co można leczyć? Lista świadczeń
- Badanie lekarskie stomatologiczne, które obejmuje również instruktaż higieny jamy ustnej (raz w roku kalendarzowym).
- Badanie lekarskie kontrolne (trzy razy w roku kalendarzowym, a w przypadku kobiet w ciąży i w okresie połogu - nie częściej niż raz na kwartał).
- Konsultacja specjalistyczna (świadczenie obejmuje badanie specjalisty z krótką pisemną oceną i wskazaniami diagnostyczno - terapeutycznymi dla lekarza prowadzącego).
- Badanie żywotności zęba.
- Rentgenodiagnostyka (do dwóch zdjęć wewnątrzustnych w roku kalendarzowym).
- Znieczulenie miejscowe powierzchniowe.
- Znieczulenie miejscowe nasiękowe.
- Znieczulenie przewodowe wewnątrzustne.
- Leczenie próchnicy powierzchniowej - każdy ząb.
- Leczenie obnażonej i skaleczonej miazgi zęba.
- Opatrunek leczniczy w zębie stałym.
- Całkowite opracowanie i odbudowa ubytku zęba na jednej, dwóch powierzchniach (także rozległego).
- Trepanacja martwego zęba z zaopatrzeniem ubytku opatrunkiem.
- Dewitalizacja "zatrucie" miazgi zęba z zaopatrzeniem ubytku opatrunkiem (procedura rzadko stosowana).
- Ekstyrpacja przyżyciowa miazgi - leczenie kanałowe wykonywane z wykorzystaniem mikroskopu, który umożliwia maksymalnie precyzyjne opracowywanie kanałów zęba (świadczenie u osób powyżej 18. roku życia jest udzielane z wyłączeniem zębów przedtrzonowych i trzonowych).
- Ekstyrpacja zdewitalizowanej "zatrutej" miazgi zęba (świadczenie u dzieci i młodzieży do ukończenia 18. roku życia oraz kobiet w ciąży i w okresie połogu jest udzielane w całym uzębieniu, u osób powyżej 18. roku życia - z wyłączeniem zębów przedtrzonowych i trzonowych).
- Czasowe wypełnienie kanału (świadczenie u dzieci i młodzieży do ukończenia 18. roku życia oraz u kobiet w ciąży i w okresie połogu jest udzielane w całym uzębieniu, a u osób powyżej 18. roku życia - z wyłączeniem zębów przedtrzonowych i trzonowych).
- Wypełnienie kanału (świadczenie u dzieci i młodzieży do ukończenia 18. roku życia oraz kobiet w ciąży i w okresie połogu jest udzielane w całym uzębieniu, u osób powyżej 18. roku życia - z wyłączeniem zębów przedtrzonowych i trzonowych).
- Leczenie endodontyczne zęba z wypełnieniem jednego kanału ze zgorzelą miazgi (świadczenie u dzieci i młodzieży do ukończenia 18. roku życia oraz kobiet w ciąży i w okresie połogu jest udzielane w całym uzębieniu, a u osób powyżej 18. roku życia - z wyłączeniem zębów przedtrzonowych i trzonowych).
- Usunięcie złogów nazębnych (miękki oraz twardy nalot, który regularnie odkłada się na powierzchni zębów) z 1/2 łuku zębowego (świadczenie jest udzielane raz w roku kalendarzowym w obrębie całego uzębienia).
- Płukanie kieszonki dziąsłowej i aplikacja leku.
- Leczenie zmian na błonie śluzowej jamy ustnej.
- Kiretaż zwykły (zamknięty) w obrębie 1/4 uzębienia (zabieg wykonywany w celu oczyszczenia kieszonek dziąsłowych - w przypadku kieszonek do 5 mm bez odsłaniania korzenia i wykonywania nacięć).
- Unieruchomienie zębów ligaturą drucianą (metalowe ligatury, tak samo jak gumowe, mają za zadanie utrzymanie łuku w zamkach aparatu ortodontycznego, stosowane gdy konieczne jest mocniejsze dociśnięcie łuku do zamków).
- Usunięcie zęba, w tym chirurgiczne usunięcie zęba (świadczenie obejmuje usunięcie zęba przez dłutowanie wewnątrzzębodołowe z zastosowaniem wierteł i dźwigni).
- Chirurgiczne zaopatrzenie małej rany - do trzech zębodołów, włącznie ze szwem.
- Założenie opatrunku chirurgicznego.
- Nacięcie powierzchniowo, podśluzówkowo lub podskórnie leżącego ropnia włącznie z drenażem i opatrunkiem.
- Tymczasowe zaopatrzenie złamanej szczęki lub żuchwy.
- Repozycja "nastawienie" i unieruchomienie zwichnięcia żuchwy.
- Uzupełnienie braków zębowych za pomocą protezy częściowej włącznie z prostymi doginanymi klamrami w zakresie 5 - 8 brakujących zębów (świadczenie obejmuje uzupełnienie za pomocą ruchomej protezy akrylowej częściowej - raz na 5 lat w zakresie 5–8 brakujących zębów w jednym łuku zębowym, ograniczenie nie dotyczy osób po operacyjnym usunięciu nowotworów w obrębie twarzoczaszki).
- Uzupełnienie braków zębowych za pomocą protezy częściowej w zakresie więcej niż 8 zębów (świadczenie obejmuje uzupełnienie za pomocą ruchomej protezy akrylowej częściowej - raz na 5 lat, ograniczenie nie dotyczy osób po operacyjnym usunięciu nowotworów w obrębie twarzoczaszki).
- Zaopatrzenie bezzębnej szczęki i żuchwy protezą całkowitą (za pomocą protezy akrylowej całkowitej, łącznie z pobraniem wycisku czynnościowego na łyżce indywidualnej - raz na 5 lat, ograniczenie nie dotyczy osób po operacyjnym usunięciu nowotworów w obrębie twarzoczaszki).
- Odtworzenie funkcji lub poszerzenie zakresu ruchomej protezy (naprawy) w większym zakresie z wyciskiem (raz na 2 lata).
- Całkowite podścielenie jednej protezy w sposób pośredni, włącznie z ukształtowaniem obrzeża – dla szczęki i żuchwy (raz na 2 lata).
- Wizyta adaptacyjna – dotyczy pierwszych wizyt małych dzieci.
- Świadczenie jest udzielane bez połączenia z innymi świadczeniami gwarantowanym (dotyczy dzieci do ukończenia 6. roku życia).
- Zabezpieczenie profilaktyczne bruzd lakiem szczelinowym – każdy ząb (świadczenie jest udzielane raz do ukończenia 8. roku życia, w przypadku bruzd drugich trzonowców stałych - udzielane raz do ukończenia 14. roku życia).
- Lakierowanie zębów 1/4 łuku zębowego (świadczenie dotyczy wszystkich zębów stałych i jest udzielane nie częściej niż raz na kwartał – za każdą 1/4 łuku zębowego, świadczenie jest udzielane dzieciom i młodzieży do ukończenia 18. roku życia).
- Impregnacja zębiny (świadczenie dotyczy zębów mlecznych).
- Opatrunek leczniczy w zębie mlecznym.
- Amputacja przyżyciowa miazgi w zębie z nieuformowanym korzeniem (świadczenie jest udzielane dzieciom i młodzieży do ukończenia 18. roku życia).
- Amputacja przyżyciowa miazgi (świadczenie jest udzielane w udokumentowanych przypadkach dzieciom i młodzieży do ukończenia 18. roku życia).
- Ekstyrpacja zdewitalizowanej miazgi zęba z nieuformowanym korzeniem (świadczenie jest udzielane dzieciom i młodzieży do ukończenia 18. roku życia).
- Amputacja zdewitalizowanej miazgi zęba mlecznego (obejmuje amputację mortalną zęba mlecznego, świadczenie udzielane jest dzieciom i młodzieży do ukończenia 18. roku życia).
- Wypełnienie i opracowanie ubytku korony zęba mlecznego.
- Całkowite opracowanie i odbudowa zniszczonego kąta w zębach siecznych (świadczenie dotyczy zębów stałych i jest udzielane dzieciom i młodzieży do ukończenia 18. roku życia).
- Kosmetyczne pokrycie niedorozwoju szkliwa (dotyczy zębów stałych, świadczenie jest udzielane dzieciom i młodzieży do ukończenia 18. roku życia).
- Leczenie endodontyczne z wypełnieniem kanałów (bez opracowania i odbudowy ubytku korony zęba, świadczenie jest udzielane dzieciom i młodzieży do ukończenia 18. roku życia oraz kobietom w ciąży i w okresie połogu).
- Leczenie endodontyczne z wypełnieniem trzech kanałów (bez opracowania i odbudowy ubytku korony zęba, świadczenie jest udzielane dzieciom i młodzieży do ukończenia 18. roku życia oraz kobietom w ciąży i w okresie połogu).
- Leczenie endodontyczne zęba z wypełnieniem dwóch kanałów ze zgorzelą miazgi (nie obejmuje opracowania i odbudowy ubytku korony zęba, świadczenie jest udzielane dzieciom i młodzieży do ukończenia 18. roku życia oraz kobietom w ciąży i w okresie połogu).
- Usunięcie złogów nazębnych ze wszystkich zębów (świadczenie udzielane w obrębie całego uzębienia kobietom w ciąży i w okresie połogu, nie częściej niż raz na 6 miesięcy).
- Badanie lekarskie stomatologiczne i kontrolne po urazie zęba (świadczenie udzielane dzieciom i młodzieży do ukończenia 18. roku życia, wykonywane do trzech razy w ciągu pierwszych 6 miesięcy od urazu, z wpisaniem opisu do dokumentacji medycznej).
- Leczenie endodontyczne zęba z nieuformowanym korzeniem z zastosowaniem materiału typu MTA - Mineral Trioxide Aggregate (świadczenie dotyczy 1,2 i 3 kanałów oraz zęba z nieuformowanym korzeniem i jest udzielane dzieciom i młodzieży do ukończenia 18. roku życia).
- Rentgenodiagnostyka do 5 zdjęć wewnątrzustnych w roku kalendarzowym (świadczenie jest udzielane dzieciom i młodzieży do ukończenia 18. roku życia).
- Rentgenodiagnostyka – zdjęcie pantomograficzne z opisem (dzieci i młodzież od 5. do ukończenia 18. roku życia, świadczenie jest udzielane raz na 3 lata.
Zobacz także:
- Jak wzmocnić zęby? Poznaj pięć sprawdzonych sposobów
- Dlaczego po zimnych napojach bolą zęby? Lekarz radzi, jak zapobiegać nadwrażliwości
- Zdrowie psychiczne zapisane jest w zębach? Wyniki badań mogą zaskakiwać
Autor: Diana Ryściuk
Źródło: infodent24.pl
Źródło zdjęcia głównego: Johner Images/Getty Images
