Nowe pokolenie na rynku pracy
Czas nieubłaganie leci, a na rynku pracy pojawiają się nowe pokolenia, w tym generacja Z, zwana inaczej zoomersami bądź Post-Millennialsami. Określenia te obejmują grupę osób urodzonych od 1995 roku do 2012 i dorastających w pełni scyfryzowanym społeczeństwie. Jak życie w dobie internetu, smartfonów i łatwego dostępu do każdej usługi i przyjemności wpłynęło na młodych ludzi i ich podejście do pracy?
- Osób młodych i pracujących są w Polsce blisko 23 mln, więc ciężko wszystkich mierzyć tą samą miarą. Są w tej grupie, jak w każdej innej, różne postawy w stosunku do pracy. Jednocześnie zwraca się uwagę, że pokolenie Z jest o wiele mniej zaangażowane w pracę, niż poprzednie pokolenia – powiedział Mateusz Grzesiak, a następnie dodał: "Praca nie jest dziś tak centralnym i istotnym elementem życia dla młodszych pokoleń, jak była kiedyś dla starszych, na którym to w dominującej mierze buduje się poczucie własnej wartości. Częściej tę pracę zmieniają (pokolenie Z kilkanaście razy w ciągu swojej kariery), mają od niej inne oczekiwania finansowe (63% Polaków w wieku 18-24 deklaruje, że wypłata jest dla nich najmniej istotna w pracy), stawiają swoje zdrowie psychiczne ponad etatem, rozgraniczają życie zawodowe od prywatnego - mają więcej wymagań od pracodawców i są mniej od pracy zależni. Mniej zależy im na statusie w postaci stanowiska, a bardziej na robieniu ciekawych projektów w organizacji, z którą się identyfikują.
Pokolenie Z na rynku pracy – pewność siebie kontra arogancja
Z jednej strony, młodemu pokoleniu można pozazdrościć stawiania jasnych warunków w relacji pracownik-przełożony. Z drugiej strony, zachowanie to zahacza czasami o zbyt dużą pewność siebie.
- Szanowanie swojego czasu, podobnie jak i czasu innych, jest dobrym podejściem. Zbyt duża pewność siebie to już arogancja, a chęć zarobienia jak najmniejszym wysiłkiem to rekomendowana wszystkim inteligentna strategia - oczywiście jeśli nie dzieje się to kosztem jakości pracy – wyjaśnił ekspert.
Zoomersi mają jeszcze jedno charakterystyczne podejście do swojego miejsca pracy. Gdy nie dostają tego, czego oczekują (podwyżki, lepszego projektu), w złości, zmieniają pracę.
- Rage quitting to wyszukana nazwa na istniejące, niezależnie od czasów, proste zjawisko rzucania pracy pod wpływem złości. Główne powody takiego zachowania to dla pracowników młodego pokolenia zwiększanie zakresu obowiązków, niepołączonych ze wzrostem wynagrodzenia, brak pomocy ze strony przełożonych, brak wyzwań na stanowisku pracy – wyjaśnił.
Może taka nagła zmiana miejsca pracy i nieoglądanie się za siebie to jedyny słuszny sposób na awans i rozwój? Zamiast tkwić w jednej firmie, gdzie objęcie wyższego stanowiska graniczy z cudem, lepiej zmienić pracodawcę?
- Po pierwsze, podejmowanie decyzji pod wpływem emocji wiąże jej adekwatność z tym stanem emocjonalnym. Jeśli więc złość nam minie - a minie, jak każda reakcja - wtedy decyzja może już być nieaktualna. Po drugie, złość jest mechanizmem obronnym i jako taki mija, gdy nie ma już zagrożenia - część problemów, jakie mamy w pracy, możemy zaadresować osobiście i dokonać zmian. Po trzecie, na pytanie nowego pracodawcy o powody zmiany pracy, odpowiedź pracownika: "bo się wściekłem" - brzmi nieprofesjonalnie. Takie decyzje podejmuje się pod wpływem analizy, a nie impulsu – powiedział psycholog.
Ekspert przywołał dodatkowo dwa pojęcia, znany już nam rage quitting – czyli rzucanie pracy pod wpływem złości oraz rage-applying, czyli ubieganie się o wiele prac jednocześnie, też pod wpływem negatywnych emocji.
- To drugie zjawisko zostało zapoczątkowane przez użytkowniczkę TikToka Redweez. Opowiedziała ona o podwyżce 25 tysięcy dolarów, którą dostała, wysyłając wiele CV do różnych firm. Ten oczywisty błąd w rozumowaniu stał się trendem, powielanym potem bezmyślnie przez niektórych użytkowników social mediów. Błąd, bo wściekłość nie wpływa na dostanie dobrze płatnej pracy - zależy to od doświadczenia, wykształcenia, sytuacji rynkowej, autoprezentacji kandydata i wielu innych czynników – powiedział ekspert.
Złość powinna być dla nas informacją, że coś w naszym życiu nie działa tak, jak powinno. Pod nią kryją się ważne przeżycia, które być może doprowadzą nas do decyzji o zmianie pracy albo porozmawianiu z pracodawcą.
- Nie promujmy opartych o błędy poznawcze postaw jakiś przypadkowych ludzi, którzy dzieląc się swoimi jednostkowymi doświadczeniami, potencjalnie opartymi o przypadek, mylnie interpretują rzeczywistość, sądząc, że odkryli przepis dla pozostałych - dodał dr Mateusz Grzesiak.
Młode pokolenie a wypalenie zawodowe
Ponad 45 proc. przedstawicieli pokolenia TikToka czuje się zawodowo wypalona. Czy w młodym wieku, mając tak krótki staż pracy, można czuć zmęczenie?
- Wypalenie zawodowe nie musi wynikać z pracy, ale z np. z niezdiagnozowanej depresji czy niezadowolenia z określonych aspektów życia. Badania pokazują, że pokolenie Z jest najmniej zaangażowane w pracę, ma wysoki poziom stresu i obojętności. Cigna 360's Global Well-Being Survey 2022 wykazało, że aż 98% pracowników tego pokolenia odczuwa przejawy wypalenia. Powodów jest wiele, a jednym z nich są lockdowny w czasie pandemii, które fatalnie wpłynęły na stan psychiczny tego pokolenia, świeżo wchodzącego wtedy w świat kariery – wyjaśnił psycholog.
Jesteśmy serwisem kobiecym i tworzymy dla Was treści związane ze stylem życia. Pamiętamy jednak o sytuacji w Ukrainie. Chcesz pomóc? Sprawdź, co możesz zrobić. Pomoc. Informacje. Porady.
Zobacz także:
- Czterodniowy tydzień pracy. Czy jest możliwy w Polsce?
- Czas pracy – jak prawidłowo go ustalić i rozliczyć?
- Sześciogodzinny dzień pracy - taki system wprowadziła polska firma. Efekty są zaskakujące
Autor: Nastazja Bloch
Źródło zdjęcia głównego: LanaStock/GettyImages