Dwujęzyczność to coraz częstsze zjawisko. Czy warto wychowywać dzieci w duchu dwujęzyczności? Jak dwujęzyczność może utrudnić lub ułatwić życie?

Nauczycielka rozmawiająca z dziećmi na lekcji
kali9/Getty Images
Źródło: iStockphoto
Dwujęzyczność to umiejętność posługiwania się dwoma językami w takim stopniu, jakby każdy z nich był językiem rodzimym i pierwszym. Najczęściej jest to możliwe, kiedy dziecko wychowywane jest przez osoby posługujące się różnymi językami, ale nie tylko. Dotyczy to również mniejszości narodowych.

Przez długi czas dwujęzyczność wydawała się niezwykle wyjątkowa, zwłaszcza w Polsce, gdzie posługujemy się najczęściej jednym językiem. Czy dwujęzyczność się przydaje? Czy wychowanie dwujęzyczne jest trudne? Postaramy się nieco przybliżyć temat dwujęzyczności.

Na czym polega dwujęzyczność

Dwujęzyczność, jako zdolność mówienia dwoma językami, została zdefiniowana przez amerykańskiego językoznawcę Leonarda Bloomfielda w 1935 roku. Przez bardzo długi czas definicja ta była jedyną znaną. Obecnie jednak językoznawcy coraz częściej mówią o dwujęzyczności jako umiejętności używania regularnie więcej niż jednego języka, która rodzi się z konieczności posługiwania się dwoma językami w życiu codziennym.

Dlaczego definicja Leonarda Bloomfielda przez wielu uważana jest za nie do końca zgodną z faktycznym stanem rzeczy? Ponieważ, zdaniem badaczy języka, bardzo rzadko zdarza się, a być może nawet wcale, aby osoba dwujęzyczna dokładnie w tym samym stopniu władała dwoma językami, nawet jeżeli wychowywana jest przez rodziców z różnych krajów.

Jest to spowodowane przede wszystkim tym, że dziecko najczęściej mieszka w jednym kraju z obojgiem rodziców. Nie ma więc bezpośredniego dostępu do pełnej kultury, specyfiki i komunikacji językowej drugiego kraju, z którego pochodzi rodzic władający innym językiem. Możliwość rozmowy w domu, np. z jednym z rodziców w danym języku, nie może tych doświadczeń zapewnić.

Dwujęzyczne dzieci mają lepiej

Dzieci dwujęzyczne mają znacznie większy zasób słownictwa, na starcie mają większe kompetencje niż ich jednojęzyczni rówieśnicy, mogą uczyć się i studiować w krajach, których językami się posługują. Co więcej, bardzo często dwujęzyczność oznacza też dwukulturowość, a więc dziecko wie znacznie więcej o świecie.

Zalety dwujęzyczności:

  • zwiększony potencjał intelektualny – zostało to udowodnione już w roku 1962, kiedy E. Peal oraz W. E. Lambert przeprowadzili badania nad dwujęzycznością. Na ich podstawie okazało się, że potencjał intelektualny dzieci dwujęzycznych jest znacznie większy niż u dzieci jednojęzycznych – struktura ich inteligencji jest wielostronna i złożona,
    • zwiększona zdolność myślenia analitycznego i twórczego – obecnie przeprowadzane badania wskazują również na to, że dwujęzyczne dzieci mają lepsze zdolności myślenia analitycznego i odznaczają się zwiększoną wrażliwość semantyczną,
      • zwiększona inteligencja interpersonalna – dwujęzyczność wpływa również na zdolności interpersonalne. Osoby posługujące się dwoma językami znacznie lepiej rozumieją innych ludzi i częściej podejmują działania, aby im pomóc,
        • zwiększone szanse na dobrą posadę – posługiwanie się dwoma językami na wysokim poziomie niemal gwarantuje znalezienie pracy nawet bez wysokiego wykształcenia. Oczywiście, im lepsze wykształcenie, tym lepiej, jednak już na starcie dzieci dwujęzyczne często nie musza uczyć się dodatkowego języka co daje pole do rozwoju innych umiejętności i zainteresowań,
          • zwiększona pewność siebie – posługiwanie się dwoma językami często pozwala dziecku czuć się pewniej.

            Wychowanie dziecka dwujęzycznego

            Wychowanie dziecka dwujęzycznego jest zarazem trudne, jak i proste. Proste, jeżeli z dzieckiem przebywają obydwoje rodzice i każde z nich stara się rozmawiać z nim w innym języku. Problem pojawia się jednak, kiedy trzeba dla dziecka wybrać szkołę.

            Aby dziecko miało ciągły kontakt z dwoma językami, dobrze jest wybrać szkołę dwujęzyczną – oczywiście w mniejszych miastach nie jest to łatwe. W większych z kolei do wyboru mamy: dwujęzyczne przedszkola, dwujęzyczne szkoły podstawowe oraz licea dwujęzyczne, które umożliwia zdanie dwujęzycznej matury.

            Jednak nie tylko trudność ze znalezieniem dwujęzycznej szkoły jest problemem. Często rodzicom i otoczeniu wydaje się, że dzieci uczą się języków bardzo szybko, niemal bez żadnego wysiłku. Prawdą jest, że dziecko „zanurzone” w języku chłonie go bardzo szybko. Problemem jest jednak semantyka i postrzeganie rzeczywistości.

            Nauka dwóch języków równocześnie nie jest łatwa. Dziecko, ale też nastolatka, należy zatem obserwować i starać się rozumieć występujące frustracje, które w przypadku dzieci dwujęzycznych mogą się pojawić. Należy także pamiętać o tym, że dzieci dwujęzyczne później uczą się mówić, gdyż mają większy zasób słów do nauczenia się.

            Dwujęzyczność nie jest rzadka

            Często o dwujęzyczności mówi się jak o nadzwyczajnym zjawisku. Dzieje się tak przede wszystkim dlatego, że w naszym kraju różnorodność kulturowa nie jest tak duża, jak w innych częściach świata, a nasze szkolnictwo nie jest jeszcze dostosowane do potrzeb dzieci dwujęzycznych. Jednak na świecie jest zjawisko dwujęzyczności jest bardzo powszechne – szacuje się, że dwie trzecie ludzkości jest dwu- lub wielojęzyczna.

            Zobacz wideo: "To będzie szkoła, w której oceny nie będą ważniejsze od rozwoju i motywacji". PWN otworzyło swoją pierwszą dwujęzyczną podstawówkę

            Agencja TVN/x-news

            Zobacz także:

            Autor: Adrian Adamczyk

            Źródło zdjęcia głównego: iStockphoto

            podziel się:

            Pozostałe wiadomości

            Samotność, stres i szok młodej mamy. "W łazience się zamykałam i płakałam"

            Samotność, stres i szok młodej mamy. "W łazience się zamykałam i płakałam"

            Takiego programu dawno nie było. W pracy stawi się wyjątkowy skład prowadzących

            Takiego programu dawno nie było. W pracy stawi się wyjątkowy skład prowadzących

            Quiz. Sprawdź, co wiesz o wielkanocnych potrawach?

            Quiz. Sprawdź, co wiesz o wielkanocnych potrawach?

            Żurek i barszcz biały - czym się różnią te wielkanocne zupy?

            Żurek i barszcz biały - czym się różnią te wielkanocne zupy?

            Rebel Wilson straciła dziewictwo w wieku 35 lat. "Ludzie mogą poczekać, aż będą gotowi"

            Rebel Wilson straciła dziewictwo w wieku 35 lat. "Ludzie mogą poczekać, aż będą gotowi"

            Nowy uczestnik wszedł do "Hotelu Paradise 8" i od razu namieszał

            Nowy uczestnik wszedł do "Hotelu Paradise 8" i od razu namieszał

            Serowe pyszności na Wielkanoc. Poznaj przepisy Andrzeja Polana na dania z serem długodojrzewającym
            Materiał promocyjny

            Serowe pyszności na Wielkanoc. Poznaj przepisy Andrzeja Polana na dania z serem długodojrzewającym

            Jak gwiazdy spędzają Wielkanoc? Marzena Rogalska: "Szaleństwo"

            Jak gwiazdy spędzają Wielkanoc? Marzena Rogalska: "Szaleństwo"

            Tradycje wielkanocne - zwyczaje, ciekawostki i symbole Wielkanocy. Co powinno być w koszyczku wielkanocnym?

            Tradycje wielkanocne - zwyczaje, ciekawostki i symbole Wielkanocy. Co powinno być w koszyczku wielkanocnym?

            "Po Wielkanocy sałatkę jarzynową wyrzuca 68% Polaków". Znana dziennikarka radzi, co z niej zrobić

            "Po Wielkanocy sałatkę jarzynową wyrzuca 68% Polaków". Znana dziennikarka radzi, co z niej zrobić

            Wojciech Modest Amaro podzielił się rodzinną nowiną. "Piękny Aniołek już jest na świecie"

            Wojciech Modest Amaro podzielił się rodzinną nowiną. "Piękny Aniołek już jest na świecie"

            Wyjątkowe dania z drobiu na Wielkanoc (i nie tylko). Wypróbuj przepisy Matteo Brunettiego
            Materiał promocyjny

            Wyjątkowe dania z drobiu na Wielkanoc (i nie tylko). Wypróbuj przepisy Matteo Brunettiego

            Ile jajek można zjeść w tygodniu? Ekspert rozwiewa wątpliwości

            Ile jajek można zjeść w tygodniu? Ekspert rozwiewa wątpliwości

            Księżna Kate wspierała ją w chorobie. Teraz 8-latka chce zrobić dla niej to samo. "Wyzdrowieje tak, jak ja"

            Księżna Kate wspierała ją w chorobie. Teraz 8-latka chce zrobić dla niej to samo. "Wyzdrowieje tak, jak ja"

            10 kroków dzieli Cię od udanej podróży. O tym należy pamiętać przy planowaniu wyjazdu
            Materiał promocyjny

            10 kroków dzieli Cię od udanej podróży. O tym należy pamiętać przy planowaniu wyjazdu

            Kobiety hejtowane za wielodzietność.  "Odpieluszkowe zapalenie mózgu"  

            Kobiety hejtowane za wielodzietność.  "Odpieluszkowe zapalenie mózgu"  

            Zjadłam słynny żurek Magdy Gessler. Czy talerz zupy jest wart swojej ceny?

            Zjadłam słynny żurek Magdy Gessler. Czy talerz zupy jest wart swojej ceny?

            Siostry uratowały sklep dziadka. "To nie mogło się tak skończyć"

            Siostry uratowały sklep dziadka. "To nie mogło się tak skończyć"

            Klaudia El Dursi zabiera w podróże walizki z jedzeniem?

            Klaudia El Dursi zabiera w podróże walizki z jedzeniem?

            Ten składnik warto suplementować. "Odpowiada za to, że nasza skóra jest ładna, a włosy piękne"
            Materiał promocyjny

            Ten składnik warto suplementować. "Odpowiada za to, że nasza skóra jest ładna, a włosy piękne"

            Wiosenny horoskop miłosny. Pojawią się emocjonalne burze i zawirowania

            Wiosenny horoskop miłosny. Pojawią się emocjonalne burze i zawirowania

            Czy epidemia opioidowa ma szansę dotrzeć do Polski? "4 lata temu nie mieliśmy żadnych przypadków"

            Czy epidemia opioidowa ma szansę dotrzeć do Polski? "4 lata temu nie mieliśmy żadnych przypadków"

            Polska ma własnego van Gogha. Ekspertyzy potwierdziły autentyczność obrazu

            Polska ma własnego van Gogha. Ekspertyzy potwierdziły autentyczność obrazu

            "Alkohol, przemoc, zaniedbania". Gabriela nie bała się pomóc maluchom

            "Alkohol, przemoc, zaniedbania". Gabriela nie bała się pomóc maluchom

            Potrawy wielkanocne, które zawładną świątecznym stołem. Przepisy Sebastiana Olmy
            Materiał promocyjny

            Potrawy wielkanocne, które zawładną świątecznym stołem. Przepisy Sebastiana Olmy

            Marcin Prokop ma wyjątkową relację z bratem, lecz nie zawsze było kolorowo. "Zburzył mój spokój"

            Marcin Prokop ma wyjątkową relację z bratem, lecz nie zawsze było kolorowo. "Zburzył mój spokój"

            Obejrzałam dwa odcinki serialu "Klara". Każdy zna kogoś takiego, jak matka głównej bohaterki

            Obejrzałam dwa odcinki serialu "Klara". Każdy zna kogoś takiego, jak matka głównej bohaterki

            Sposób na wnętrze: Metamorfoza starej i niefunkcjonalnej kuchni. "To jest rewelacja"
            Materiał promocyjny

            Sposób na wnętrze: Metamorfoza starej i niefunkcjonalnej kuchni. "To jest rewelacja"

            Sarah Ferguson wspiera Kate. Sama walczyła z dwoma typami raka

            Sarah Ferguson wspiera Kate. Sama walczyła z dwoma typami raka

            Wyjątkowy gość specjalny w "MasterChef Nastolatki"

            Wyjątkowy gość specjalny w "MasterChef Nastolatki"

            Nazywają go "trudnym aktorem". Jaki naprawdę jest Sebastian Fabijański?

            Nazywają go "trudnym aktorem". Jaki naprawdę jest Sebastian Fabijański?

            Dbać trzeba nie tylko o włosy, ale i o skórę głowy. Jak to robić?
            Materiał promocyjny

            Dbać trzeba nie tylko o włosy, ale i o skórę głowy. Jak to robić?

            "Łazienkowe przekleństwa" - zbawienna metoda czy szkodliwy trend? Psycholożka wyjaśnia

            "Łazienkowe przekleństwa" - zbawienna metoda czy szkodliwy trend? Psycholożka wyjaśnia

            Sposób na idealnie białe firanki i obrusy na święta - sprawdź, co trzeba zrobić

            Sposób na idealnie białe firanki i obrusy na święta - sprawdź, co trzeba zrobić

            "Hotel Paradise 8". Ola i Ada rozdają karty. Ich decyzja może mieć wpływ na Rajskie Rozdanie

            "Hotel Paradise 8". Ola i Ada rozdają karty. Ich decyzja może mieć wpływ na Rajskie Rozdanie

            Zatrzymaj pierwsze zmarszczki. Sprawdź, jak zapobiec starzeniu się skóry
            Materiał promocyjny

            Zatrzymaj pierwsze zmarszczki. Sprawdź, jak zapobiec starzeniu się skóry

            Platforma streamingowa Max już w czerwcu. "Na tę chwilę czekaliśmy 2 lata"

            Platforma streamingowa Max już w czerwcu. "Na tę chwilę czekaliśmy 2 lata"

            Wiosna na wielkanocnym stole. Stwórz własne dekoracje

            Wiosna na wielkanocnym stole. Stwórz własne dekoracje

            Brak apetytu u osób starszych. Co robić, kiedy seniorzy przestają jeść?
            Materiał promocyjny

            Brak apetytu u osób starszych. Co robić, kiedy seniorzy przestają jeść?

            Co i za ile kupimy do koszyka wielkanocnego?

            Co i za ile kupimy do koszyka wielkanocnego?

            Nie wiesz, jak rozmawiać ze swoim psem? Waszą komunikację poprawi Radek Ekwiński. Napisz do nas

            Nie wiesz, jak rozmawiać ze swoim psem? Waszą komunikację poprawi Radek Ekwiński. Napisz do nas

            To najczęstszy błąd w podawaniu żurku

            To najczęstszy błąd w podawaniu żurku

            Wybuchowy ekstrawertyk, a może cichy introwertyk? Poznaj numerologiczną 4

            Wybuchowy ekstrawertyk, a może cichy introwertyk? Poznaj numerologiczną 4

            Mateusz Hładki poprowadzi nowy program

            Mateusz Hładki poprowadzi nowy program

            Sprawdzony trik z TikToka. Jak sprytnie pokroić mango?

            Sprawdzony trik z TikToka. Jak sprytnie pokroić mango?

            E-sklep TVN. Co jest w ofercie? "Widzowie poczują się częścią czegoś większego"
            Materiał promocyjny

            E-sklep TVN. Co jest w ofercie? "Widzowie poczują się częścią czegoś większego"

            Ile cukru jest w przekąskach dla dzieci? "Owoce się je, a nie pije"

            Ile cukru jest w przekąskach dla dzieci? "Owoce się je, a nie pije"

            Paulina Holtz oddała kuchnię. Ogłoszenie zamieściła na popularnej grupie

            Paulina Holtz oddała kuchnię. Ogłoszenie zamieściła na popularnej grupie

            Wielka przeprowadzka rodziny Clarke. "Najbardziej obawiamy się o Czarusia"

            Wielka przeprowadzka rodziny Clarke. "Najbardziej obawiamy się o Czarusia"

            Sanah szczerze o swoich lękach. Czego się obawia?

            Sanah szczerze o swoich lękach. Czego się obawia?

            9 tradycyjnych potraw na Wielkanoc - najlepsze przepisy

            9 tradycyjnych potraw na Wielkanoc - najlepsze przepisy

            Wakacje w maju – gdzie warto pojechać?

            Wakacje w maju – gdzie warto pojechać?

            Ola Żuraw-Świątek po 10 latach pogodziła się z mamą

            Ola Żuraw-Świątek po 10 latach pogodziła się z mamą

            #DzieńDobrywPolsce. Potrzebujesz interwencji Dzień Dobry TVN? Napisz do nas

            #DzieńDobrywPolsce. Potrzebujesz interwencji Dzień Dobry TVN? Napisz do nas

            Jak rozmawiać z dziećmi o ukrzyżowaniu Jezusa? "Mają prawo wiedzieć, że umieramy"

            Jak rozmawiać z dziećmi o ukrzyżowaniu Jezusa? "Mają prawo wiedzieć, że umieramy"

            Grupowa randka w "Hotelu Paradise 8". Ktoś złoży uczestnikom niezapowiedzianą wizytę

            Grupowa randka w "Hotelu Paradise 8". Ktoś złoży uczestnikom niezapowiedzianą wizytę

            Beata Ścibakówna skrytykowała zachowanie młodych aktorów

            Beata Ścibakówna skrytykowała zachowanie młodych aktorów

            Nauczycielka, która nie stawia stopni. "Obawiałam się bardziej reakcji rodziców niż uczniów"

            Nauczycielka, która nie stawia stopni. "Obawiałam się bardziej reakcji rodziców niż uczniów"