Makro – co to jest?
Kiedy słyszymy o makrofotografii, najczęściej przed oczami mamy zdjęcia owadów, kwiatów czy kropel wody ukazanych w powiększeniu. Na zdjęciu dokładnie widzimy detale fotografowanego obiektu. W dużym skrócie, makrofotografia jest typem fotografii, w której obiekty na zdjęciu są oddane w skali 1:1 lub skala waha się do około dziesięciokrotnego powiększenia.
Zatem jak zrobić makro? Czy potrzebujemy do tego zaawansowanego sprzętu? Obecnie zdjęcia makro możemy wykonać dobrym smartfonem lub cyfrowym aparatem kompaktowym, jednak jakość obrazu i możliwości, jakimi dysponujemy, pozostawiają wiele do życzenia. Dlatego będą nam potrzebne: nasza kreatywność i pomysły na zdjęcia oraz odpowiedni obiektyw do makro .
Jak zrobić zdjęcia makro?
Przed wybraniem odpowiedniego obiektywu do makro , warto zapoznać się z zasadami robienia tego typu zdjęć oraz specyfikacjami optyki. Na początek chcemy uzyskać obraz w skali 1:1 – rozmiar rzeczywisty obiektu będzie dokładnie taki sam na żywo, jak i na zdjęciu. W takim wypadku nasz obiekt powinien znajdować się w odległości dwukrotnie większej, niż wynosi ogniskowa obiektywu. Najlepiej przedstawić to na przykładzie. Jeśli robimy zdjęcia obiektywem do makro o ogniskowej 90 mm, to fotografowany przedmiot powinien być odsunięty od środka osi optycznej o 180 mm. Oczywiście tych odległości w praktyce nie będziemy mierzyć. Jest to zasada, która pozwala nam zrozumieć, jak zrobić zdjęcia makro.
Jaki obiektyw do makro?
Obecnie, kupując obiektyw makro , możemy sugerować się oznaczeniem przez producentów wybranych modeli. Dla przykładu: Tamron SP 90 mm f/2.8 Di Macro 1:1 VC USD lub Sigma C 18–200 mm f/3.5–f/6.3 DC Macro OS HSM. W obu przypadkach mamy w nazwie przedrostek „macro”. Takich obiektywów na rynku jest wiele, zarówno systemowych od Canona, Nikona czy Sony, jak zamienników od Tamrona, Sigmy czy Samyanga. Dlatego trzeba wiedzieć, na co zwracać uwagę, gdy wybieramy obiektyw do zdjęć makro. W specyfikacjach patrzymy, czy obiektyw oferuje skalę odwzorowania 1:1. Ważnym elementem jest też minimalna odległość ostrzenia na przedmiot.
Aby wyjaśnić ten parametr, weźmy pod lupę obiektyw Tamron 60 mm f/2.0 SP AF Di II Macro 1:1. Jest to optyka oferująca: skalę odwzorowania 1:1, ogniskową 60 mm, przysłonę f/2.0, autofokus itd. Jeśli zajrzymy w specyfikację, to producent podaje, że minimalna odległość ostrzenia to zaledwie 10 cm. Oznacza to, że złapiemy ostrość na obiekcie, który będzie znajdował się już zaledwie w odległości 10 cm od środka osi optycznej. Jest to bardzo komfortowe, gdyż możemy podejść naprawdę blisko np. kwiatów i zrobić ostre zdjęcie makro. W obiektywach do makro będziemy również zwracali uwagę na przysłonę. Im niższa jej wartość, tym więcej światła dochodzi do obiektywu. Oznacza to, że uzyskamy małą głębię ostrości – ostry jest fragment zdjęcia, a reszta staje się rozmytym tłem.
W makrofotografii bardzo dobrze sprawdzą się zatem obiektywy stałoogniskowe ze skalą odwzorowania 1:1 i niewielką minimalną odległością ostrzenia. Ponadto warto wybierać optykę powyżej ogniskowej 50 mm, np. 85 mm, 90 mm, 105 mm itp. Obiektywy szerokokątne zniekształcają obraz. Ponadto w kadrze może pojawić się nasz cień – podchodzimy blisko do obiektu, a kadr z obiektywu 28 mm jest o wiele szerszy niż ten z obiektywu 105 mm.
Oczywiście do makro możemy stosować też zoomy. Szczególnie wtedy, kiedy nie będziemy mogli podejść blisko do fotografowanego obiektu. Jednak wtedy nie uzyskamy skali odwzorowania 1:1 tylko mniejszą np. 1:2 – jak w przypadku trybu makro w obiektywie Tamron 70–300 mm f/4–5.6. Obecnie coraz częściej za makrofotografie uznaje się zdjęcia zrobione nawet w skali około 1:4. W rzeczywistości takie zdjęcia powinniśmy jednak kategoryzować w zakresie fotografii zbliżeniowej. Wtedy uzyskujemy zbliżenie na obiekt, jednak jest on w skali mniejszej niż 1:1.
Co poza obiektywem? Makrofotografia – sprzęt
Jeśli mamy już obiektyw do makro, to co jeszcze może nam ułatwić wykonywanie dobrych zdjęć? Przydatny okazuje się statyw. Jeśli fotografujemy owady i inne (zwłaszcza drobne) zwierzęta, musimy wykluczyć najdrobniejszy ruch aparatu. Jeśli umieścimy sprzęt na statywie, dajemy mu odpowiednią stabilizację. Dzięki temu nasze zdjęcia makro nie będą poruszone. Odpowiednie soczewki makro – to kolejna istotny element naszego wyposażenia. Warto również skorzystać z opcji samowyzwalacza w aparacie. Takie połączenie umożliwia zrobienie ostrego, nieporuszonego zdjęcia makro. Teraz pozostaje nam już zastosowanie wiedzy w praktyce i sprawdzenie możliwości naszego obiektywu do makrofotografii.
Autor: Redakcja Dzień Dobry TVN
Źródło zdjęcia głównego: EyeEm