Zobacz też: Czy dziobak australijski jest zwierzęciem jadowitym? >>>
Nietoperze to charakterystyczne ssaki, a spotkanie z nimi wywołuje raczej obawę niż ciekawość. Nietoperze zamieszkują opuszczone budynki, lasy, jaskinie, piwnice, mosty, stosy drewna i wiele innych miejsc. Co jedzą nietoperze w Polsce?
Nietoperz – ssak, który umie latać
Nietoperz to jedyny ssak, który potrafi latać. Niektóre gatunki wykazują także zdolność pływania i chodzenia. Latanie umożliwiają im skrzydła powstałe w wyniku wydłużenia przednich kończyn. Zmianie uległy palce, przedramię i ramię, natomiast kciuk pozostał w nienaruszonym stanie. Błona ciała nietoperzy służy nie tylko do latania, ale też do łapania większych owadów. Nietoperze w Polsce spotykamy zazwyczaj w pozycji wiszącej, którą umożliwia połączenie między kośćmi, pazurami i więzadłami. Taki układ kończyn tylnych nie wymaga wysiłku mięśni i utraty energii. W takiej pozycji możemy je spotkać w trakcie hibernacji, a nawet po śmierci.
Gatunki nietoperzy w Polsce
W Polsce występuje blisko trzydzieści gatunków nietoperzy. Wśród nich znajdziemy m.in. nocka, podkowca, karlika, mroczka, borowca, borowiaczka, gacka i mopka . Ogólna liczba gatunków nietoperzy w Polsce w ostatnim czasie się zmieniła. Do niedawna znano 21 gatunków, ale ich liczba wzrosła do 26. Zamieszkują lasy, a dokładniej szczeliny i dziuple, jaskinie, strychy i piwnice oraz opuszczone budynki. Najwięcej polskich nietoperzy zimuje w Międzyrzeckim Rejonie Umocnionym w województwie lubuskim. Podziemne fortyfikacje są zimowiskiem blisko 30 tysięcy nietoperzy z 12 gatunków. Żyjące w Polsce nietoperze reprezentują rodzinę podkowcowatych i mroczkowatych. Do tej pierwszej należą podkowiec mały i duży, a do drugiej m.in. nocek ostrouszny i rudy, karlik malutki, a także gacek brunatny. Jednym z najmniejszych nietoperzy w Polsce jest podkowiec mały. Osiąga maksymalnie 4 cm, waży od 3,5 do 10 g, a rozpiętość jego skrzydeł wynosi ok. 25 cm. Podkowiec mały występuje głównie w Karpatach i Sudetach oraz na Wyżynie Krakowsko-Częstochowskiej, ale jest gatunkiem zagrożonym i objętym ścisłą ochroną. Równie małe nietoperze to karlik drobny i malutki, które rosną do 5 cm i mają podobną rozpiętość skrzydeł jak podkowce małe. Największy nietoperz w Polsce to borowiec wielki , którego długość ciała wynosi maksymalnie 8 cm, a rozpiętość skrzydeł 46 cm. Borowiec to gatunek z rodziny mroczkowatych, który występuje w całej Polsce i w Europie Zachodniej. Żyje w lasach, osiedlach oraz miastach i zamieszkuje dziuple i budynki. W odróżnieniu od innych nietoperzy borowiec wielki poluje wtedy, gdy jest jasno, a najpopularniejsze tereny to zbiorniki wodne i skrajne części lasu.
Zobacz też: Sen o mrówkach i jego znaczenie >>>
Co jedzą nietoperze w Polsce?
Polskie nietoperze są owadożerne – zjadają motyle, komary, chrabąszcze, pasikoniki, mrówki, muchówki i widelnice. Nietoperze zamieszkujące inne kraje odżywiają się owocami, a niektóre małymi kręgowcami, ptakami, a nawet innymi nietoperzami. Nietoperze otrzymały przydomek wampira ze względu na to, że niektóre z nich odżywiają się krwią swoich ofiar. Nacinają skórę ptaków i ssaków, a substancja w ich ślinie znieczula ofiarę. Istnieją też takie gatunki, które preferują małe rybki.
Ochrona nietoperzy w Polsce
Nietoperze są w Polsce pod ochroną, a niektóre gatunki znalazły się na czerwonej liście zwierząt zagrożonych. Do takich gatunków należą podkowce (duży i mały), nocki (Bachsteina, łydkowłose i orzęsione), mroczki (posrebrzane i pozłociste) oraz borowiec Leisera i mopek. Zagrożeniem dla nietoperzy jest przede wszystkim antropogeniczna działalność człowieka, a mianowicie zanieczyszczenie środowiska, wiatraki, wycinka lasów i niekiedy również bezpośrednie zabijanie. Ochronę nietoperzy zapewniają rezerwaty znajdujące się na obszarach Natura 2000. Bardzo istotne jest również tworzenie zimowisk, budek lęgowych i udostępnianie starych schronów dla zapewnienia bezpieczeństwa nietoperzy. Należy pamiętać, że wybudzenie nietoperzy ze snu zimowego może doprowadzić do głodówki i śmierci. Jeżeli jakiś osobnik znajdzie schronienie w piwnicy lub na strychu, należy pozostawić go w spokoju i pod żadnym pozorem nie zabijać ani nie stosować środków owadobójczych.
Zobacz też: Wielka Brytania. Meduza wielkości człowieka sfotografowana u wybrzeży Anglii >>>
Wścieklizna u nietoperzy w Polsce
Wściekliznę u nietoperzy w Polsce zaobserwowano w drugiej połowie XX wieku w Krakowie, Gdańsku, Kętrzynie i Warszawie. Mimo wszystko nie wykonuje się regularnych badań nietoperzy, chyba że atakują człowieka lub obserwuje się u nich poważne zmiany. Wścieklizna u tych ssaków występuje bardzo rzadko, ale jeżeli dojdzie do ugryzienia, należy bezzwłocznie skonsultować się z lekarzem.
Autor: Gaba Kopyto