Ginekologa może potrzebować już mała dziewczynka. "Zdarza się, że 12-latka musi przyjmować leki dla kobiet po menopauzie"

Dziewczynka w szpitalu
Portra Images/Getty Images
Źródło: Stone RF
Ginekologa potrzebują tylko młode dziewczyny i dorosłe kobiety? Nie. Problemy z układem rozrodczym mogą się pojawić już u kilkumiesięcznych dziewczynek. Co je wywołuje? Jak można je leczyć? Co powinno zaniepokoić rodzica? Na ten temat rozmawialiśmy z prof. Agnieszka Drosdzol-Cop, ginekologiem dziecięcym z Kliniki Ginekologii, Położnictwa i Ginekologii Onkologicznej Śląskiego Uniwersytetu Medycznego w Katowicach.

Katarzyna Oleksik, Dzień Dobry TVN: Czym właściwie zajmuje się ginekologia dziecięca?

prof. Agnieszka Drosdzol-Cop, ginekolog dziecięcy, z Kliniki Ginekologii, Położnictwa i Ginekologii Onkologicznej Śląskiego Uniwersytetu Medycznego w Katowicach: Jej zadaniem jest leczenie schorzeń ginekologicznych u dziewcząt od urodzenia do 18. roku życia.

To duży problem?

Bardzo duży. Schorzeń ginekologicznych od urodzenia do ukończenia przez dziecko 18 lat jest wiele. Ich rodzaj w dużej mierze zależy od wieku dziecka oraz stanu hormonalnego. Niestety rodzice bardzo często nie są świadomi tego, że dziecko może chorować i że już u pięciolatki mogą wystąpić problemy ginekologiczne. Problemem jest także brak specjalistów. W Polsce nie ma lekarzy, bo nie ma takiej specjalizacji.

Dlatego, jeśli dziecko zgłasza bóle brzucha najczęściej rodzic zabiera je na wizytę do pediatry, gastroenterologa lub chirurga. Ze starszymi dziewczynkami już szukają pomocy u ginekologa. Niestety ci bardzo często nie chcą ich leczyć, bo zazwyczaj nie mają odpowiedniej wiedzy i doświadczenia.

Skoro problem jest i jest znany od lat, to dlaczego brakuje lekarzy?

Jest nas w tej chwili pięcioro. To bardzo niszowa specjalizacja, niewielu lekarzy chce się nią zajmować. Mamy tu małoletniego pacjenta i rodzica, któremu trzeba wytłumaczyć dlaczego, np. dwunastolatka musi przyjmować leki dla kobiet po menopauzie. A to nie jest łatwe zadanie.

Jak rozpoznać, że z dzieckiem dzieje się coś niepokojącego?

Każdy rodzic, zwłaszcza małego dziecka, np. podczas kąpieli powinien oglądać zewnętrzne narządy płciowe i zgłaszać każdy niepokojący objaw lekarzowi. Tak naprawdę tę część ciała powinien kontrolować także lekarz pediatra podczas każdej wizyty kontrolnej. Ze starszymi dziewczynkami dobrze jest rozmawiać. Dorastająca nastolatka powinna wiedzieć, że choroby części intymnych ciała się zdarzają i wymagają leczenia. Trzeba zachęcić dziecko do tego, aby każde niepokojące objawy (upławy, plamienie) zgłaszało rodzicowi.

Jakie schorzenia są diagnozowane?

Tu trzeba podzielić dzieci ze względu na wiek. Dziewczynka do czwartego miesiąca życia jest jeszcze pod wpływem działania hormonów matki. W tym czasie mogą się u niej rozwinąć np. torbiele jajników i powodować dolegliwości bólowe. Jednak najbardziej problematyczne są dziewczynki w okresie tzw. ciszy hormonalnej, czyli między 4 miesiącem a 10. rokiem życia. W tym okresie już może pojawić się stan zapalny, zakażenie czy infekcja intymna. Jednym z diagnozowanych schorzeń u dziewczynek w tym wieku jest tzw. liszaj twardzinowy sromu. Mimo że zmiany, które pojawiają się na skórze są dość charakterystyczne, to zdarza się, że pacjentka chodzi dwa-trzy lata od lekarza do lekarza bez diagnozy! Równie często zdarzają się zaburzenia miesiączkowania.

Kiedy się o nich mówi?

Zdarza się, że miesiączkować zaczynają już ośmiolatki, a to zdecydowanie za wcześnie. Niepokojącym sygnałem jest także powiększające się piersi. Im wcześniej rodzic wychwyci moment, że ciało dziecka się zmienia, tym skuteczniejsze będzie leczenie. Równie nienaturalną sytuacją jest brak comiesięcznego krwawienia. Jeśli dziewczynka skończyła 15 lat i nie miała okresu – wizyta u lekarza jest konieczna. W pierwszej kolejności rodzic powinien skonsultować się z pediatrą, a ten wystawić skierowanie do ginekologa dziecięcego i endokrynologa.

Co jeszcze może spowodować zaburzenia miesiączkowania?

Schorzeń jest sporo. U części pacjentek diagnozujemy niedrożności narządu rodnego, najczęściej jest to spowodowane niedrożną błoną dziewiczą W takich sytuacjach dziewczynka miesiączkuje, ale cała krew gromadzi się w niedrożnej pochwie. I choć krwi nie ma, dokuczają jej dolegliwości, które pojawiają się przy "normalnym okresie".

Za brak miesiączki może odpowiadać również zespół Mayera-Rokitansky’ego-Küstera-Hausera. To choroba genetyczna, która sprawia, że u dziewczynki nie wykształca się macica i pochwa, ale jajniki są i działają prawidłowo. Normalnie rozwijają się także piersi.

Czasem problem wynika z tzw. niewrażliwości na androgeny. To sytuacja, gdy dziewczynka – z punktu widzenia genetyki – jest chłopcem, ale jej ciało nie reaguje na testosteron wytwarzany przez jądra. Mogą być one ukryte w kanale pachwinowym lub jamie brzusznej.

Zaburzenia mogą być spowodowane także nieprawidłowym działaniem układu hormonalnego i tzw. krwawieniem młodocianych. Miałam pacjentki, które krwawiły ciągle nawet przez 90 dni.

Skąd się biorą te choroby?

W przypadku wad anatomicznych kluczowe są uwarunkowania genetyczne. Trzeba podkreślić, że te choroby nie pojawiły się z dnia na dzień. One były od zawsze, ale nie były diagnozowane. Do tego o takich schorzeniach po prostu się nie mówi, bo wciąż uznawane są za temat tabu.

Których przypadków jest najwięcej?

Coraz większym problemem są zaburzenia odżywiania, zwłaszcza ortoreksja, czyli przesadna dbałość o jakość jedzenia i kompulsywne uprawianie sportu, które kończą się właśnie zatrzymaniem miesiączki. U mojej najmłodszej pacjentki problemy z prawidłowym jedzeniem zaczęły się w już wieku 9 lat.

Pacjentki fantastycznie maskują swój problem i rodzice często nie zdają sobie sprawy z tego, co się dzieje. O tym, że ich córka traci na wadze i jest bardzo szczupła zazwyczaj dowiadują się przez przypadek.

Jak można im pomóc?

To powolny proces i konieczna jest również pomoc psychologa, psychiatry. Leczenie może trwać nawet rok, ale pozwala przywrócić prawidłowe miesiączkowanie. W mojej ocenie ortoreksja i kompulsywne uprawianie sportu, obok depresji, staną się chorobami cywilizacyjnymi.

Dlaczego taka przesadnie zdrowa dieta prowadzi do zaburzeń hormonalnych i miesiączkowania?

Do produkcji hormonów niezbędna jest tkanka tłuszczowa, ale nie ta, którą mamy, np. na pośladkach czy brzuchu, ale tłuszcz trzewny. Jeśli dziewczyna ma niedowagę jest go za mało. Układ hormonalny przestaje prawidłowo funkcjonować, zanika też miesiączka.

Czy wizyty u ginekologa dziecięcego powinny odbywać się regularnie taka samo, jak te np. u dentysty?

Nie, jeśli nic się nie dzieje, nie ma takiej potrzeby. Taka wizyta powinna się odbyć, kiedy dziewczynka zaczyna miesiączkować. Pozwala ona dziewczynce oswoić się z lekarzem, a także zdobyć niezbędną wiedzę dotycząca owulacji, zmian, które zachodzą w jej ciele, a także rozwiać wątpliwości co do środków higieny, które można stosować w czasie miesiączki. Podczas tej wizyty lekarz powinien poruszyć także kwestię szczepień przeciwko HPV. Wato podkreślić, że podczas wizyty nie bada się dziewczynki ginekologicznie, badanie wykonuje się za pomocą ultrasonografu.

Zobacz także: Prawie połowa Polek unika ginekologa:

Czy wizyty u ginekologa dziecięcego powinny odbywać się regularnie taka samo, jak te np. u dentysty?

Dzień Dobry TVN

Zobacz także:

Wilczy głód, gluten party i wyrzuty sumienia. Jak radzić sobie z napadami głodu przed miesiączką?

Urodził się na Białorusi jako dziewczynka. Z powodu dyskryminacji wyjechał do Polski: "Tutaj jest mój dom"

"Są takie miasta, gdzie nie ma ani jednej poradni". Przekaż 1 procent i pomóż zbudować centrum psychiatrii dla dzieci i młodzieży

Autor: Katarzyna Oleksik

Źródło zdjęcia głównego: Stone RF

podziel się:

Pozostałe wiadomości

Zmiany w Dzień Dobry TVN. Do zespołu dołączą znane twarze

Zmiany w Dzień Dobry TVN. Do zespołu dołączą znane twarze

Takiego programu dawno nie było. W pracy stawi się wyjątkowy skład prowadzących

Takiego programu dawno nie było. W pracy stawi się wyjątkowy skład prowadzących

Upiekłam fit "sernik" Anny Lewandowskiej. Bez glutenu, bez laktozy... bez smaku?

Upiekłam fit "sernik" Anny Lewandowskiej. Bez glutenu, bez laktozy... bez smaku?

Quiz. Sprawdź, co wiesz o wielkanocnych potrawach?

Quiz. Sprawdź, co wiesz o wielkanocnych potrawach?

Żurek i barszcz biały - czym się różnią te wielkanocne zupy?

Żurek i barszcz biały - czym się różnią te wielkanocne zupy?

Wielkanoc z Dzień Dobry TVN. Jakie świąteczne niespodzianki czekają widzów?

Wielkanoc z Dzień Dobry TVN. Jakie świąteczne niespodzianki czekają widzów?

Rebel Wilson straciła dziewictwo w wieku 35 lat. "Ludzie mogą poczekać, aż będą gotowi"

Rebel Wilson straciła dziewictwo w wieku 35 lat. "Ludzie mogą poczekać, aż będą gotowi"

Nowy uczestnik wszedł do "Hotelu Paradise 8" i od razu namieszał

Nowy uczestnik wszedł do "Hotelu Paradise 8" i od razu namieszał

Pomyśl, zanim udostępnisz zdjęcia swojego dziecka

Pomyśl, zanim udostępnisz zdjęcia swojego dziecka

Serowe pyszności na Wielkanoc. Poznaj przepisy Andrzeja Polana na dania z serem długodojrzewającym
Materiał promocyjny

Serowe pyszności na Wielkanoc. Poznaj przepisy Andrzeja Polana na dania z serem długodojrzewającym

Wysyłają gościom wirtualne zaproszenia na ślub. Czy to dobry pomysł?

Wysyłają gościom wirtualne zaproszenia na ślub. Czy to dobry pomysł?

Tradycje wielkanocne - zwyczaje, ciekawostki i symbole Wielkanocy. Co powinno być w koszyczku wielkanocnym?

Tradycje wielkanocne - zwyczaje, ciekawostki i symbole Wielkanocy. Co powinno być w koszyczku wielkanocnym?

"Po Wielkanocy sałatkę jarzynową wyrzuca 68% Polaków". Znana dziennikarka radzi, co z niej zrobić

"Po Wielkanocy sałatkę jarzynową wyrzuca 68% Polaków". Znana dziennikarka radzi, co z niej zrobić

Wojciech Modest Amaro podzielił się rodzinną nowiną. "Piękny Aniołek już jest na świecie"

Wojciech Modest Amaro podzielił się rodzinną nowiną. "Piękny Aniołek już jest na świecie"

Wyjątkowe dania z drobiu na Wielkanoc (i nie tylko). Wypróbuj przepisy Matteo Brunettiego
Materiał promocyjny

Wyjątkowe dania z drobiu na Wielkanoc (i nie tylko). Wypróbuj przepisy Matteo Brunettiego

Tuż po porodzie otrzymała od matki niestosowny prezent

Tuż po porodzie otrzymała od matki niestosowny prezent

Ile jajek można zjeść w tygodniu? Ekspert rozwiewa wątpliwości

Ile jajek można zjeść w tygodniu? Ekspert rozwiewa wątpliwości

Księżna Kate wspierała ją w chorobie. Teraz 8-latka chce zrobić dla niej to samo. "Wyzdrowieje tak, jak ja"

Księżna Kate wspierała ją w chorobie. Teraz 8-latka chce zrobić dla niej to samo. "Wyzdrowieje tak, jak ja"

10 kroków dzieli Cię od udanej podróży. O tym należy pamiętać przy planowaniu wyjazdu
Materiał promocyjny

10 kroków dzieli Cię od udanej podróży. O tym należy pamiętać przy planowaniu wyjazdu

Kobiety hejtowane za wielodzietność.  "Odpieluszkowe zapalenie mózgu"  

Kobiety hejtowane za wielodzietność.  "Odpieluszkowe zapalenie mózgu"  

Zjadłam słynny żurek Magdy Gessler. Czy talerz zupy jest wart swojej ceny?

Zjadłam słynny żurek Magdy Gessler. Czy talerz zupy jest wart swojej ceny?

Siostry uratowały sklep dziadka. "To nie mogło się tak skończyć"

Siostry uratowały sklep dziadka. "To nie mogło się tak skończyć"

Klaudia El Dursi zabiera w podróże walizki z jedzeniem?

Klaudia El Dursi zabiera w podróże walizki z jedzeniem?

Ten składnik warto suplementować. "Odpowiada za to, że nasza skóra jest ładna, a włosy piękne"
Materiał promocyjny

Ten składnik warto suplementować. "Odpowiada za to, że nasza skóra jest ładna, a włosy piękne"

Wiosenny horoskop miłosny. Pojawią się emocjonalne burze i zawirowania

Wiosenny horoskop miłosny. Pojawią się emocjonalne burze i zawirowania

Czy epidemia opioidowa ma szansę dotrzeć do Polski? "4 lata temu nie mieliśmy żadnych przypadków"

Czy epidemia opioidowa ma szansę dotrzeć do Polski? "4 lata temu nie mieliśmy żadnych przypadków"

Polska ma własnego van Gogha. Ekspertyzy potwierdziły autentyczność obrazu

Polska ma własnego van Gogha. Ekspertyzy potwierdziły autentyczność obrazu

"Alkohol, przemoc, zaniedbania". Gabriela nie bała się pomóc maluchom

"Alkohol, przemoc, zaniedbania". Gabriela nie bała się pomóc maluchom

Potrawy wielkanocne, które zawładną świątecznym stołem. Przepisy Sebastiana Olmy
Materiał promocyjny

Potrawy wielkanocne, które zawładną świątecznym stołem. Przepisy Sebastiana Olmy

Marcin Prokop ma wyjątkową relację z bratem, lecz nie zawsze było kolorowo. "Zburzył mój spokój"

Marcin Prokop ma wyjątkową relację z bratem, lecz nie zawsze było kolorowo. "Zburzył mój spokój"

Obejrzałam dwa odcinki serialu "Klara". Każdy zna kogoś takiego, jak matka głównej bohaterki

Obejrzałam dwa odcinki serialu "Klara". Każdy zna kogoś takiego, jak matka głównej bohaterki

Sposób na wnętrze: Metamorfoza starej i niefunkcjonalnej kuchni. "To jest rewelacja"
Materiał promocyjny

Sposób na wnętrze: Metamorfoza starej i niefunkcjonalnej kuchni. "To jest rewelacja"

Sarah Ferguson wspiera Kate. Sama walczyła z dwoma typami raka

Sarah Ferguson wspiera Kate. Sama walczyła z dwoma typami raka

Wyjątkowy gość specjalny w "MasterChef Nastolatki"

Wyjątkowy gość specjalny w "MasterChef Nastolatki"

Nazywają go "trudnym aktorem". Jaki naprawdę jest Sebastian Fabijański?

Nazywają go "trudnym aktorem". Jaki naprawdę jest Sebastian Fabijański?

Dbać trzeba nie tylko o włosy, ale i o skórę głowy. Jak to robić?
Materiał promocyjny

Dbać trzeba nie tylko o włosy, ale i o skórę głowy. Jak to robić?

"Łazienkowe przekleństwa" - zbawienna metoda czy szkodliwy trend? Psycholożka wyjaśnia

"Łazienkowe przekleństwa" - zbawienna metoda czy szkodliwy trend? Psycholożka wyjaśnia

Sposób na idealnie białe firanki i obrusy na święta - sprawdź, co trzeba zrobić

Sposób na idealnie białe firanki i obrusy na święta - sprawdź, co trzeba zrobić

"Hotel Paradise 8". Ola i Ada rozdają karty. Ich decyzja może mieć wpływ na Rajskie Rozdanie

"Hotel Paradise 8". Ola i Ada rozdają karty. Ich decyzja może mieć wpływ na Rajskie Rozdanie

Zatrzymaj pierwsze zmarszczki. Sprawdź, jak zapobiec starzeniu się skóry
Materiał promocyjny

Zatrzymaj pierwsze zmarszczki. Sprawdź, jak zapobiec starzeniu się skóry

Platforma streamingowa Max już w czerwcu. "Na tę chwilę czekaliśmy 2 lata"

Platforma streamingowa Max już w czerwcu. "Na tę chwilę czekaliśmy 2 lata"

Wiosna na wielkanocnym stole. Stwórz własne dekoracje

Wiosna na wielkanocnym stole. Stwórz własne dekoracje

Brak apetytu u osób starszych. Co robić, kiedy seniorzy przestają jeść?
Materiał promocyjny

Brak apetytu u osób starszych. Co robić, kiedy seniorzy przestają jeść?

Co i za ile kupimy do koszyka wielkanocnego?

Co i za ile kupimy do koszyka wielkanocnego?

Nie wiesz, jak rozmawiać ze swoim psem? Waszą komunikację poprawi Radek Ekwiński. Napisz do nas

Nie wiesz, jak rozmawiać ze swoim psem? Waszą komunikację poprawi Radek Ekwiński. Napisz do nas

To najczęstszy błąd w podawaniu żurku

To najczęstszy błąd w podawaniu żurku

Wybuchowy ekstrawertyk, a może cichy introwertyk? Poznaj numerologiczną 4

Wybuchowy ekstrawertyk, a może cichy introwertyk? Poznaj numerologiczną 4

Mateusz Hładki poprowadzi nowy program

Mateusz Hładki poprowadzi nowy program

Sprawdzony trik z TikToka. Jak sprytnie pokroić mango?

Sprawdzony trik z TikToka. Jak sprytnie pokroić mango?

E-sklep TVN. Co jest w ofercie? "Widzowie poczują się częścią czegoś większego"
Materiał promocyjny

E-sklep TVN. Co jest w ofercie? "Widzowie poczują się częścią czegoś większego"

Ile cukru jest w przekąskach dla dzieci? "Owoce się je, a nie pije"

Ile cukru jest w przekąskach dla dzieci? "Owoce się je, a nie pije"

Paulina Holtz oddała kuchnię. Ogłoszenie zamieściła na popularnej grupie

Paulina Holtz oddała kuchnię. Ogłoszenie zamieściła na popularnej grupie

Wielka przeprowadzka rodziny Clarke. "Najbardziej obawiamy się o Czarusia"

Wielka przeprowadzka rodziny Clarke. "Najbardziej obawiamy się o Czarusia"

Sanah szczerze o swoich lękach. Czego się obawia?

Sanah szczerze o swoich lękach. Czego się obawia?

9 tradycyjnych potraw na Wielkanoc - najlepsze przepisy

9 tradycyjnych potraw na Wielkanoc - najlepsze przepisy

Wakacje w maju – gdzie warto pojechać?

Wakacje w maju – gdzie warto pojechać?

Ola Żuraw-Świątek po 10 latach pogodziła się z mamą

Ola Żuraw-Świątek po 10 latach pogodziła się z mamą

#DzieńDobrywPolsce. Potrzebujesz interwencji Dzień Dobry TVN? Napisz do nas

#DzieńDobrywPolsce. Potrzebujesz interwencji Dzień Dobry TVN? Napisz do nas

Jak rozmawiać z dziećmi o ukrzyżowaniu Jezusa? "Mają prawo wiedzieć, że umieramy"

Jak rozmawiać z dziećmi o ukrzyżowaniu Jezusa? "Mają prawo wiedzieć, że umieramy"

Grupowa randka w "Hotelu Paradise 8". Ktoś złoży uczestnikom niezapowiedzianą wizytę

Grupowa randka w "Hotelu Paradise 8". Ktoś złoży uczestnikom niezapowiedzianą wizytę

Beata Ścibakówna skrytykowała zachowanie młodych aktorów

Beata Ścibakówna skrytykowała zachowanie młodych aktorów

Nauczycielka, która nie stawia stopni. "Obawiałam się bardziej reakcji rodziców niż uczniów"

Nauczycielka, która nie stawia stopni. "Obawiałam się bardziej reakcji rodziców niż uczniów"