Wiele osób chętnie sięga po napoje zawierające kofeinę, która zmniejsza senność i uczucie zmęczenia. Kofeina oddziałuje na ośrodkowy układ nerwowy i wpływa na poprawę koncentracji. Spożywana w nadmiarze może jednak uzależniać, doprowadzając do stanów lękowych czy przewlekłego zmęczenia.
Zobacz też: Drzewko kawowe – wszystko, co trzeba wiedzieć o uprawie kakaowca w domu >>>
Gdzie można znaleźć kofeinę?
Kofeina to alkaloid występujący w składzie wielu roślin. Można znaleźć ją chociażby w spożywanej codziennie herbacie czy kawie . Ludzie piją te napoje niezwykle często, ponieważ dodają im energii, rozgrzewają, a zarazem pozwalają przetrwać trudniejsze okresy. Kofeina znajduje się również w ziarnach kakaowca, ostrokrzewie paragwajskim (yerba mate), orzechach cola, owocach guarany i w kilkunastu innych gatunkach roślin. W ziarnach kawy zawartość kofeiny wynosi od 1% do 2,8%. W filiżance kawy rozpuszczalnej o pojemności 150 mililitrów ilość tego związku wynosi około 60 miligramów. W filiżance palonej kawy znajduje się natomiast około 85 miligramów kofeiny. Substancja ta obecna jest ponadto w coca-coli. Dodaje się ją również do napojów energetyzujących. W ten sposób człowiek może się na nią natknąć każdego dnia nawet kilkakrotnie.
Właściwości kofeiny
Kofeina jest substancją, która aktywnie wpływa na ludzki mózg. Bezpośrednio oddziałując na układ nerwowy, pomaga lepiej skupiać uwagę i wpływa na wydłużenie czasu koncentracji . Jej spożywanie zmniejsza uczucie senności czy zmęczenia. Właśnie dlatego stawiają na nią osoby przemęczone lub te, które muszą przyswoić dużą ilość wiedzy naraz. Kofeina wpływa również na procesy trawienne i przemianę materii . Efekt jej działania jest jednak krótkotrwały – kofeina utrzymuje się w organizmie około czterech godzin, więc niektórzy starają się regularnie uzupełniać jej poziom.
Zobacz też: Właściwości kawy orkiszowej. Jak ją parzyć i jak wpływa na organizm? >>>
Warto pamiętać, że kofeina w połączeniu z nieodpowiednią dietą może prowadzić do niedoborów wapnia. Obniża też wykorzystywanie przez organizm składników mineralnych – cynku i magnezu. Nie należy przesadzać z dzienną dawką kofeiny – spożywana w nadmiernych ilościach może łatwo uzależniać.
Czy kofeina uzależnia?
Spożywana w nadmiarze kofeina może powoli powodować uzależnienie. W takich przypadkach często pojawiają się bóle głowy, zaburzenia nastroju czy problemy z zasypianiem. Objawy uzależnienia od kofeiny to między innymi: przewlekłe zmęczenie, ustępujące dopiero po przyjęciu odpowiedniej dawki kofeiny, apatia, stany lękowe czy niepokój. Osoby uzależnione mogą miewać problemy żołądkowo-jelitowe oraz obniżony apetyt. Niekiedy dochodzi też do kołatania serca. Ludzki organizm w stanie uzależnienia pragnie nieustannie zwiększać ilość przyjmowanej kofeiny, by móc uzyskać pożądane efekty.
Osoby uzależnione w chwili odstawienia kofeiny cierpią na bóle głowy, zaburzenia koncentracji, nadmierną senność oraz mdłości. Do objawów abstynencji zalicza się również znużenie, spadek sprawności fizycznej i trudności w podjęciu efektywnej pracy.
Zobacz też: Parzenie i właściwości herbaty oolong >>>
Czy kawa uzależnia?
Kawa to wyjątkowo aromatyczny i smaczny napój, ceniony także ze względu na właściwości pobudzające. Zawarta w nasionach kawowca kofeina wpływa korzystnie na koncentrację, wydolność umysłową oraz czujność. Wiele osób nie potrafi wyobrazić sobie dnia bez filiżanki ulubionego napoju. Spożywanie kawy w rozsądnych ilościach (zaleca się pić nie więcej niż trzy filiżanki kawy w ciągu doby) nie jest niczym złym. Osoby, które piją ten napój w niekontrolowanych ilościach, mogą jednak szybko się od niego uzależnić. Warto więc zachować rozsądek. Uzależnienie od kawy jest jak najbardziej możliwe. Bezpieczna dawka kofeiny dla dorosłej osoby wynosi około 300 miligramów. Każdy człowiek może jednak cechować się inną tolerancją na tę substancję i inaczej reagować na określone dawki. Kofeinę trudno jednak przedawkować. Do jej przedawkowania dochodzi po spożyciu dawki większej niż 600 miligramów. Taka ilość kofeiny odpowiada mniej więcej siedmiu filiżankom kawy. Do zatrucia kofeiną dochodzi natomiast po przyjęciu 2000 miligramów tej substancji. Przypadki śmierci na skutek zatrucia kofeiną należą do rzadkości. Objawami wskazującymi na stan zatrucia kofeinowego są drgawki, zawroty głowy, silne pobudzenie, rozkojarzenie oraz nerwowość.
Autor: Anna Kobyłka