Brokuł jest zieloną rośliną z rodziny kapustowatych, dostarczającą bogactwa witamin i minerałów. W swoim składzie zawiera substancje o działaniu antyoksydacyjnym, dzięki którym działa przeciwnowotworowo. Właściwości zdrowotne brokułów to m.in. obniżanie ciśnienia krwi oraz usprawnianie pracy układu nerwowego.
Brokuł – co zawiera? Wartości odżywcze brokułu
Brokuł nazywany jest inaczej zielonym kalafiorem lub kapustą szparagową. Należy do rodziny kapustowatych. Jest rośliną jednoroczną o długiej i grubej łodydze, która kończy się szerokim kwiatostanem nazywanym różą. Ma rozłożyste i faliste liście w kolorze ciemnozielonym lub fioletowozielonym. Wartości odżywcze brokułu określane są jako wysokie, co wynika z zawartości dużej ilości substancji prozdrowotnych. Brokuły są bogatym źródłem witamin i minerałów. W ich składzie znajduje się m.in.: potas, fosfor, magnez, żelazo, mangan, chrom, witaminy C, K oraz z grupy B, w tym kwas foliowy, który jest szczególnie ważny dla ciężarnych kobiet. Brokuły dostarczają także błonnika niezbędnego dla prawidłowej pracy przewodu pokarmowego. Innymi cennymi związkami występującymi w brokułach są antyoksydanty, tj.: beta-karoten, zeaksantyna, luteina oraz flawonoidy (m.in. kemferol, sulforafan, kwercetyna). Brokuł jest warzywem o niskiej kaloryczności – 100 g dostarcza około 35 kcal. Właściwości brokuła wynikają bezpośrednio z zawartych w nim związków i mogą być wykorzystywane w profilaktyce różnych schorzeń.
Brokuły – właściwości lecznicze i zdrowotne
Właściwości zdrowotne brokułów wynikają m.in. z wysokiej zawartości flawonoidów, a zwłaszcza sulforafanu. Substancja ta ma działanie przeciwnowotworowe oraz zapobiega mutacjom DNA. Sulforafan nie tylko chroni przed rozwojem nowotworów, ale również hamuje ich rozrost i likwiduje istniejące już komórki nowotworowe. Związek ten wykazuje skuteczność w przypadkach raka prostaty, piersi, jelita grubego i płuc. Sulforafan ma także właściwości przeciwzapalne i antybakteryjne, zapobiega chorobie wrzodowej żołądka i dwunastnicy, minimalizuje ryzyko rozwoju zaćmy i zwyrodnienia plamki żółtej oka. Hamuje działanie enzymu związanego z wywoływaniem procesu reumatoidalnego oraz udrażnia tętnice, dzięki czemu redukuje prawdopodobieństwo wystąpienia chorób sercowo-naczyniowych. Należy pamiętać, że brokuły nie zastąpią standardowego leczenia ww. schorzeń. Związki zawarte w brokułach pozwalają na utrzymanie dobrej kondycji tkanki łącznej, stawów, ścięgien i skóry. Wiąże się to z obecnością w zielonym kalafiorze witaminy C, która uczestniczy w syntezie kolagenu. Właściwości lecznicze brokułów są także związane z występowaniem w nich potasu, magnezu, żelaza, witamin z grupy B oraz witaminy K. Dzięki tym substancjom brokuły mają korzystny wpływ na układ krążenia. Obniżają ciśnienie tętnicze krwi, regulują gospodarkę lipidową, wzmacniają naczynia krwionośne oraz przeciwdziałają procesom miażdżycowym. Cennymi składnikami brokułów są także zeaksantyna i luteina, które działają ochronnie na narząd wzroku oraz przeciwdziałają schorzeniom oczu. Regularne spożywanie brokułów korzystnie wpływa na gospodarkę wodno-elektrolitową oraz prawidłową pracę nerek. Dodatkowo reguluje funkcjonowanie układu nerwowego, poprawiając ogólne samopoczucie, zwiększając zdolności poznawcze (pamięć, uwagę, koncentrację) oraz niwelując stres. Brokuły mają niski indeks glikemiczny (IG = 15), dzięki czemu zalecane są w diecie cukrzyka.
>>> Zobacz też:
Fruktany. Czym są i komu mogą szkodzić?
Kiełki brokuła – właściwości
Właściwości lecznicze kiełków brokuła są bardzo podobne do tych, którymi odznacza się samo warzywo, ponieważ zawierają identyczne związki o działaniu prozdrowotnym. Kiełki brokuła doskonale sprawdzają się jako dodatek na kanapki, do sałatek oraz różnych past. Nie tylko wzbogacają smak potraw, ale również zwiększają ich wartość odżywczą, dostarczając: witamin z grupy B, witamin C, E i K, beta-karotenu, żelaza, fosforu, magnezu, cynku, wapnia, selenu oraz manganu. Część z tych związków należy do przeciwutleniaczy, które hamują szkodliwe działanie wolnych rodników tlenowych. Dzięki temu opóźniają procesy starzenia się skóry oraz zmniejszają ryzyko rozwoju chorób cywilizacyjnych (m.in. nowotworów, cukrzycy, nadciśnienia tętniczego). Kiełki brokuła chronią przed stanami zapalnymi błony śluzowej żołądka oraz przeciwdziałają wystąpieniu wrzodów żołądka i dwunastnicy. Pozytywnie wpływają na działanie układu sercowo-naczyniowego, zapobiegając miażdżycy, zawałom serca i udarom mózgu. Związki obecne w kiełkach brokuła warunkują prawidłową pracę mózgu i układu trawiennego, działają przeciwzapalnie i przyspieszają procesy przemiany materii. Podobne właściwości wykazuje sok z brokuła, który, spożywany regularnie, może przyczynić się m.in. do wyeliminowania dolegliwości bólowych stawów oraz wspomóc walkę z cukrzycą.
>>> Zobacz też:
- Ciecierzyca, soczewica i fasola. Rośliny strączkowe w kuchni - przepisy
- Amarantus – zboże XXI wieku. Właściwości i sposób przyrządzania
- Mycie owoców i warzyw ozonem?
Autor: Anna Kobyłka