Terapia punktów spustowych. Masaż, suche igłowanie i inne metody pozbywania się bólu mięśni

Punkty spustowe (tzw. Trigger Points) to wyczuwalne na skórze nierówności lub stwardniałe guzki, które są zlokalizowane w okolicy tkanki mięśniowo-powięziowej. Ich ucisk powoduje ból, który nieraz promieniuje do innych części ciała. Jakie są terapie punktów spustowych? W Dzień Dobry TVN gościliśmy fizjoterapeutę Michała Dachowskiego.

Nieznane są obecnie dokładne przyczyny powstawania punktów spustowych. Zgrubienia te uważane są za skutek zaburzeń postawy – często występują u osób z nadwagą i otyłością. Do ich powstania może prowadzić również zaburzona praca niektórych narządów.

Masaż punktów spustowych – na czym polega?

Jedną z metod leczenia jest masaż punktów spustowych – dzięki niemu mięśnie, na których powstały zgrubienia, można wyłączyć, czyli doprowadzić do tego, że chwilowo przestają się kurczyć. W przypadku lekkich dolegliwości można zastosować autoterapię, a więc samodzielnie uciskać bolesne miejsca przy pomocy butelki z wodą, piłki tenisowej lub innych przedmiotów, które umożliwiają wykonanie masażu.

>>> Zobacz także:

W trudniejszych przypadkach potrzebna jest jednak pomoc terapeuty. Masaż punktowy polega na głaskaniu rozciągniętego mięśnia. Należy przeprowadzać go powoli, wzdłuż tkanek mięśniowych, od przyczepu początkowego do końcowego. Taki masaż wykonuje się w celu wydłużania i rozluźniania powięzi – w przypadku głębokiego masażu zadaniem terapeuty jest likwidowanie sklejeń znajdujących się między mięśniami.

Inną metodą masażu punktowego jest masaż w poprzek włókien mięśniowych. Przeprowadza się go na brzuścu mięśniowym, częstotliwość powinna być zbliżona do bicia serca danego pacjenta.

Należy pamiętać, że czasem skuteczny masaż może być bardzo bolesny. Warto również zaznaczyć, że jeśli punkt spustowy zlokalizowany jest w okolicy tylno-bocznej pośladka, terapeuta może do niego nie dotrzeć.

Masaż punktów spustowych należy wykonywać w przypadkach:

  • zaburzenia napięcia mięśniowego,
  • łokcia golfisty,
  • łokcia tenisisty,
  • zespołu cieśni nadgarstka,
  • sztywności karku,
  • skręcenia, zwichnięcia lub naderwania tkanek miękkich.

Masaż punktów spustowych oraz inne techniki terapii mogą przynieść efekty w postaci:

  • przyspieszonej regeneracji tkanek,
  • zmniejszenia bólu,
  • zwiększenia giętkości mięśniowej,
  • poprawy płynności ruchowej,
  • przywrócenia prawidłowego zakresu ruchowego.

Należy pamiętać, że poprawa jest zazwyczaj możliwa dopiero po seriach zabiegów.

Suche igłowanie

Technika ta wymaga użycia cienkiej i giętkiej igły do nakłuwania napiętych pasm mięśniowych, w których zlokalizowane są punkty spustowe. Spowoduje to drżenie mięśni w okolicach punktów spustowych i tym samym ich dezaktywację.

Wskazaniami do wykonania zabiegu są:

  • tendinopatia (choroby ścięgien),
  • ból pochodzący z tkanki bliznowatej,
  • napięcia mięśni,
  • napięciowe bóle głowy,
  • zespół bolesnego barku,
  • przeciążenie stożka rotatorów,
  • łokieć tenisisty,
  • łokieć golfisty,
  • ból w stawie rzepkowo-udowym,
  • kolano biegacza (kolano skoczka),
  • ból biodra i przeciążania związane z uprawianiem sportu (np. zespół pasma biodrowo-piszczelowego),
  • ból pleców, okolicy stawów krzyżowo-biodrowych,
  • ograniczenie zakresu ruchu po długotrwałym unieruchomieniu lub urazie (skręceniu, złamaniu, artroskopii).

Przeciwwskazaniami do wykonania zabiegu są:

  • infekcja,
  • nowotwory,
  • zmiany skórne i otwarte rany,
  • ciężka miażdżyca,
  • tętniak,
  • zaburzenia czucia,
  • zaawansowana osteoporoza,
  • ciąża (za zgodą lekarza prowadzącego),
  • zaburzenie krzepnięcia krwi,
  • obrzęki (w miejscu występowania),
  • igłofobia.

Inne metody terapii punktów spustowych

W zależności od dolegliwości terapeuta może wybrać również i inne metody leczenia.

1. Kompresja ischemiczna (mobilizacje uciskowe)

Technika ta polega na tym, że terapeuta przez kilka sekund uciska punkt spustowy palcem lub poprzez chwyt szczypcowy, doprowadzając w ten sposób do chwilowego niedokrwienia. Po zwolnieniu ucisku następuje efekt przekrwienia, co z kolei skutkuje lepszym odżywieniem tkanki. Dzięki temu punkt spustowy zostaje rozluźniony, zmniejsza się również jego aktywność. Kompresję ischemiczną można przeprowadzić również na nieco inne sposoby, np.:

  • zwiększając ucisk co kilka sekund,
  • utrzymując ucisk aż do zmniejszenia bólu, a później zwiększając go (w ten sposób zwiększy się również ból),
  • robiąc przerwę w uciskaniu co 3 sekundy.

2. Rozluźnianie pozycyjne

Metoda ta opiera się na uciskaniu punktu spustowego do momentu wywołania bólu. Następnie terapeuta znajduje pozycję, w której ból maleje – w takiej pozycji należy utrzymać ucisk przez około 90 sekund. Dzięki temu rozluźniają się napięte włókna mięśniowe.

3. Technika Spray & Stretch

W tej metodzie należy użyć cryo spray'u i spryskać nim okolice aktywnego punktu spustowego. Jednocześnie należy rozciągać daną część ciała lub zrobić to już po spryskaniu jej preparatem.

4. Technika energii mięśniowej

Technika polega na aktywnym napinaniu mięśni przez pacjenta, podczas gdy terapeuta stawia temu opór. Wyróżnia się dwa ich podstawowe rodzaje:

  • Relaksacja poizometryczna (PIR) – polega na rozciąganiu mięśnia do momentu, aż pojawi się ból, następnie pacjent ma napinać mięsień a terapeuta – stawiać opór. Napięcie ma trwać od 3 do 7 sekund, bez wykonywania ruchu mięśniem. Następnie powinno nastąpić rozluźnienie, pacjent powinien wykonać wydech, a terapeuta wydłużać mięsień do momentu wyczucia bolesnej bariery.
  • Hamowanie zwrotne (reciprokalna inhibicja) – polega na tym, że mięśnie napinane izometrycznie powodują hamowanie mięśni antagonistycznych względem ich, w wyniku czego zostaje zmniejszone ich napięcie.

Autor: Redakcja Dzień Dobry TVN

podziel się:

Pozostałe wiadomości