Początkowo rzucano oszczepem, stojąc w miejscu, dopiero w XIX wieku zaczęto stosować rozbieg, który jest dziś jednym z elementów techniki wykonywania rzutu. Kobiecy rzut oszczepem zaczął rozwijać się w latach 20. XX wieku i po II wojnie światowej. Sam oszczep przechodził metamorfozę, był udoskonalany i zmieniano jego konstrukcję, przesuwając środek ciężkości. Oficjalne rekordy Polski w rzucie oszczepem notowane są od 1912 roku.
Technika rzutu oszczepem
Zawody rzutu oszczepem odbywają się na stadionie na tzw. rzutni lekkoatletycznej. Przed przystąpieniem do rzutu zawodnik musi się odpowiednio rozgrzać i rozciągnąć mięśnie. Pierwszą fazą rzutu oszczepem jest wykonanie biegu z rozbiegu zaznaczonego białymi liniami. Rozbieg ma określone wymiary (maksymalna długość to 36,5 m, a szerokość 4 m) i jest zakończony łukiem (jego promień to 8 m, a szerokość 7 cm). Biegnąc, zawodnik trzyma oszczep za osznurowanie, uniesiony nad barkiem, z grotem pochylonym. Po krótkim biegu następuje przesunięcie oszczepu do tyłu i wykonanie tzw. przeplatanki (biegu skrzyżnego złożonego z trzech kroków), podczas której grot oszczepu znajduje się na wysokości oka zawodnika, a oszczep w pozycji równoległej do rozbiegu. Po przeplatance następuje wyrzucenie oszczepu do przodu, podczas którego zawodnik musi wykonać skręt i odchylenie tułowia do tyłu. W końcowej fazie rzutu między podłożem a ręką z oszczepem tworzy się kąt ostry. Po wyrzuceniu oszczepu zawodnik musi wykonać tzw. przeskok. Jest to manewr polegający na przeniesieniu ciężaru ciała w celu wyhamowania przed linią kończącą rozbieg. Przekroczenie linii rozbiegu powoduje, że rzut jest nieważny. Pole rzutu to wycinek koła o kącie rozwarcia 29 st., jego przekroczenie również oznacza rzut spalony, czyli nieważny. Rzut zostaje zaliczony, jeżeli oszczep zostawi ślad wbicia w wyznaczonym polu rzutów. Wyrzucony oszczep może osiągać prędkość nawet 100 km/h.
Historia oszczepu
Oszczep jest sprzętem, który był wielokrotnie udoskonalany i przechodził zmiany konstrukcyjne. W starożytnej Grecji rzucano oszczepem z litego drewna, zaostrzonym na jednym z końców lub oszczepem bojowym wyposażonym w grot spiżowy, a następnie żelazny. Na początku wieku XX wprowadzono osznurowanie oszczepu, za pomocą którego zawodnik trzyma sprzęt. Po II wojnie światowej w miejsce drewnianych oszczepów zaczęły pojawiać się metalowe. W 1986 roku przesunięto osznurowanie oszczepu, co zmieniło jego środek ciężkości i spowodowało mierzenie rekordów od nowa. Zmiany te były konieczne, choćby ze względu na obawy, że zbyt dalekie loty oszczepu mogą być niebezpieczne. W kobiecych oszczepach środek ciężkości przesunięty został w roku 1999. Oszczepy różnią się między sobą ciężarem: dla kobiet i zawodników poniżej 15 roku życia jest to 600 g, dla juniorów młodszych (do 18 lat) 700 g, a dla juniorów i seniorów 800 g.
Rzut oszczepem kobiet
Rzut oszczepem kobiet jako dyscyplina sportu zaczął się rozwijać dopiero w XX wieku, a dokładnie w latach 20. Pierwszy kobiecy rekord świata rzutu oszczepem przypadł na rok 1922 i należał do Czechosłowaczki. W roku 1925 wśród pań upowszechnił się dzisiejszy styl rzucania oszczepem. Wcześniej stosowana była tzw. metoda z palca, która polegała na trzymaniu prawą ręką końca oszczepu, a także podtrzymywaniu go drugą ręką w momencie, gdy następował rzut. Również po II wojnie światowej dyscyplina pań rozwijała się prężnie – w 1949 roku granicę 50 m przekroczyła Rosjanka, a w 1964 roku jej rodaczka pokonała barierę 60 m. Kolejnym osiągnięciem kobiet był rzut na ponad 70 m w roku 1980 i 80 m w 1988 roku. Wyczynów tych dokonały kolejno Rosjanka i Niemka.
Rzut oszczepem – rekordy
Światowe rekordy w rzucie oszczepem notuje się od 1883 roku, oficjalne od 1912 roku. Najczęściej rekordzistami zostawali reprezentanci z krajów skandynawskich (Finowie, Szwedzi i Norwegowie). Oficjalne rekordy Polski również notowane są od 1912 roku. Najważniejszymi osiągnięciami Polaków są medale zdobyte podczas olimpiad: brąz (1936) oraz srebro (1956), a także złote medale na mistrzostwach Europy, europejskich igrzyskach juniorów czy wejście do grupy finalistów olimpijskich i finalistów mistrzostw świata.
Zobacz także:
Mateusz Hładki schudł 40 kg: "Od dziecka byłem gruby. Otyłość jest powodem do drwin i odrzucenia"
59-letnia gospodyni domowa gotuje dla olimpijczyków. "Ledwo w to uwierzyłam"
Zobacz wideo: Przewodniczący komitetu organizacyjnego igrzysk w Tokio nie wyklucza odwołania imprezy. "Nie jesteśmy w stanie przewidzieć liczby zakażeń koronawirusem"
Autor: Adrian Adamczyk