Jak wykryć zmiany w piersiach? Mammografia, USG i samodzielne badanie piersi

Mammografia i USG piersi to najskuteczniejsze metody badania piersi, pozwalające na wczesne wykrycie pierwszych objawów choroby nowotworowej. Niektóre zmiany w piersiach, takie jak guzki, można również wykryć poprzez samodzielne badanie piersi.

Wszelkie zmiany w piersiach nie powinny być lekceważone. Do niepokojących sygnałów należą nie tylko guzki i stwardnienie w piersiach, ale także zaczerwienienie na piersiach. Na szczęście zmiany nie zawsze mają podłoże nowotworowe.

Jak wykryć zmiany w piersiach? USG oraz mammografia piersi

Mammografia rentgenowska oraz badanie USG piersi należą do podstawowych technik obrazowych, służących do wykrywania i oceny zmian w piersiach. To także najskuteczniejsze metody profilaktyki raka piersi .

Mammografia

To radiologiczne badanie piersi, polegające na wykonaniu serii zdjęć sutka przy użyciu promieni rentgenowskich. Wykrycie nowotworu jest możliwe dzięki różnicom w pochłanianiu promieni rentgenowskich przez poszczególne tkanki organizmu. Miejsca zajęte przez nowotwór zostają uwidocznione w postaci układów białych plamek na kliszy radiograficznej.

W mammograficznej metodzie badania piersi stosuje się ucisk, który pozwala na właściwie uwidocznienie gruczołu piersiowego i zmniejszenie dawki promieniowania rentgenowskiego. W przypadku otrzymania pozytywnego wyniku, poszerza się diagnostykę o inne metody obrazowania piersi, w niepewnych przypadkach wykonuje się biopsję piersi.

USG piersi

USG to druga nieinwazyjna metoda badania piersi, która polega na emisji fal ultradźwiękowych przez ultrasonograf. Rozpoczyna się od natarcia obu piersi żelem. Jest bezpieczna, bezbolesna, szybka, tania i łatwo dostępna. Badanie wykonuje się osobno dla każdej piersi. Do zalet metody należy możliwość zaobserwowania drobnych zmian w piersiach (wysoka czułość uzyskiwanego obrazu), a także możliwość wielostronnego podglądu zaobserwowanych zmian.

Należy pamiętać, że USG, jak każda inna metoda obrazowania piersi, ma swoje ograniczenia. Nie wszystkie typy nowotworów muszą być widoczne, nie zawsze można też stwierdzić, jaki charakter (łagodny czy złośliwy) ma znaleziona zmiana w piersiach .

Którą metodę badania piersi wybrać? Jak często badać zmiany w piersiach?

Specjaliści podpowiadają, że kobiety przed 40. rokiem życia powinny w pierwszej kolejności zgłaszać się na badanie USG. Kobiety po 40. roku życia powinny natomiast mieć wykonywaną mammografię, a pozostałe metody diagnostyczne mają charakter uzupełniający. U kobiet w ciąży jako badanie przesiewowe wykonuje się USG piersi.

W celach profilaktycznych powinno się wykonywać badanie USG co 2 lata (między 20. a 30. rokiem życia) lub co roku (po 30. roku życia). Pierwsze badanie USG zaleca się przeprowadzić w wieku 20 lat. Częstsze badania piersi są wskazane u kobiet z grupy zwiększonego ryzyka oraz w przypadku niepokojących zmian w piersiach. Pierwszą mammografię zaleca się wykonać między 35. a 40. rokiem życia. W celach profilaktycznych po 40. roku życia – co 2 lata, po 50. roku życia – co rok.

Jak wykonać samobadanie piersi?

Kobiety często niechętnie poddają się badaniom piersi przy użyciu technik mammografii czy USG. Na szczęście niektóre zmiany w piersiach można wykryć poprzez samodzielne badanie piersi.

Samobadanie piersi składa się z oglądania stanu piersi oraz badania dotykowego. Stan piersi należy ocenić (i porównać) w kilku pozycjach: stojąc prosto z opuszczonymi wzdłuż tułowia rękami, z profilu (z jednego i drugiego boku), po napięciu mięśni klatki piersiowej oraz pochylając się do przodu. Badanie dotykowe należy wykonać w pozycji leżącej (na plecach) poprzez mocne uciskanie piersi. Wykonując badanie piersi , w szczególności należy zwrócić uwagę na:

obecność grudek i guzków w piersiach
pogrubienie i pofałdowanie skóry piersi
zaczerwienienie na piersiach
wciągnięcia brodawek
wyciek z piersi
zmianę kształtu piersi
powiększenie węzłów chłonnych pod pachami.

Samodzielne badanie piersi powinno się wykonywać raz w miesiącu, najlepiej w pierwszym tygodniu po miesiączce. Należy zwrócić uwagę nie tylko na piersi, ale też obejrzeć pachy i okolice nadobojczykowe.

Czy bolące guzy w piersiach świadczą o nowotworze?

Każda zmiana w piersi wymaga konsultacji z lekarzem i podjęcia właściwej diagnostyki. Jednak nie wszystkie zmiany w piersiach mają podłoże nowotworowe. Mogą być spowodowane np. obecnością torbieli lub gruczolakowłókniaków. Diagnostyka torbieli i gruczolakowłókniaków przebiega identycznie, jak w przypadku podejrzenia nowotworu.

Torbiele (cysty) to guzki wypełnione płynem. Pojawiają się najczęściej między 30. a 50. rokiem życia. Mogą być usytuowane pod powierzchnią skóry lub głębiej. Wyczuwane są zwykle jako twarde guzki. Różnią się wielkością.

Gruczolakowłókniaki najczęściej rozwijają się w pobliżu brodawki. Są gładkie, twarde lub elastyczne i wyraźnie oddzielone od pozostałej tkanki. Pojawiają się na skutek nadmiernego rozwoju tkanki gruczołowej i włóknistej, przeważnie u młodych kobiet przed 30. rokiem życia. U młodych kobiet rzadko prowadzą do nowotworu, w przeciwieństwie do starszych pań, u których istnieje znacznie wyższe ryzyko rozwoju nowotworu złośliwego. Wielu lekarzy skłania się ku usunięciu gruczolakowłókniaków bez względu na wiek pacjentki.