- Nowe badania: ibuprofen i paracetamol mogą przyczyniać się do rozwoju oporności bakterii na antybiotyki.
- Co więcej, stosowanie tych leków w kombinacji dodatkowo nasila ich wpływ na narastanie antybiotykooporności.
Dalsza część tekstu pod wideo:
Oporność bakterii na antybiotyki globalnym zagrożeniem dla zdrowia
Jak podaje Światowa Organizacja Zdrowia (WHO), problem oporności drobnoustrojów na leki stanowi globalne zagrożenie dla zdrowia ludzi. Szacuje się, że w 2019 r. oporność bakterii na antybiotyki była bezpośrednio odpowiedzialna za 1,27 mln zgonów. Za główną przyczynę uważa się niewłaściwe i nadmierne korzystanie z antybiotyków. Naukowcy z University of South Australia w Adelajdzie wykazali teraz, że również inne leki, niebędące antybiotykami, mogą wpływać na powstawanie oporności drobnoustrojów. Badanie prowadzono wśród seniorów, mieszkańców domów opieki, u których często – z powodu licznych chorób – stosuje się wiele różnych leków, w tym antybiotyki.
Specjaliści wzięli pod uwagę dziewięć powszechnie używanych środków:
- ibuprofen (przeciwzapalny lek na bóle i gorączkę),
- diklofenak (lek przeciwzapalny i przeciwbólowy),
- paracetamol (przeciwbólowy i przeciwgorączkowy),
- furosemid (lek moczopędny stosowany w leczeniu nadciśnienia, obrzęków),
- metformina (lek na cukrzycę i insulinooporność),
- atorwastatyna (lek z grupy statyn obniżający wysoki poziom cholesterolu),
- tramadol (silny lek przeciwbólowy stosowany m.in. po operacjach),
- temazepam (z grupy benzodiazepin, działający uspokajająco i nasennie),
- pseudoefedryna (powszechnie stosowana w zapaleniu górnych dróg oddechowych).
Ibuprofen i paracetamol przyczyniają się do wzrostu antybiotykooporności
Okazało się, że dwa z nich, tj. ibuprofen oraz paracetamol, zwiększały częstość mutacji powstających pod wpływem cyprofloksacyny (antybiotyku o szerokim spektrum działania) u bakterii Escherichia coli, które wywołują choroby układu pokarmowego i dróg moczowych. Prowadziło to do rozwoju silnej oporności tych bakterii na antybiotyki. Jednoczesne stosowanie tych dwóch leków dodatkowo zwiększało częstość mutacji i poziom oporności E. coli na cyprofloksacynę. - Kiedy bakterie były wystawione na działanie cyprofloksacyny w połączeniu z ibuprofenem i paracetamolem, rozwinęło się u nich więcej mutacji genetycznych niż w przypadku działania samego antybiotyku, co pomagało im szybciej rosnąć i stawać się wysoce opornymi. Co niepokojące, bakterie były nie tylko oporne na cyprofloksacynę, ale zaobserwowano u nich również zwiększoną oporność na wiele innych antybiotyków z różnych klas – skomentowała główna autorka pracy dr Rietie Venter. Jak zaznaczyła, odkrycie to jest niezwykle ważne ze względu na to, że u seniorów regularnie stosuje się wiele różnych leków naraz (tzw. polipragmazja). - Zjawisko to jest szczególnie powszechne w domach opieki dla osób starszych, gdzie seniorom przepisuje się wiele leków – nie tylko antybiotyki, ale także leki przeciwbólowe, nasenne czy obniżające ciśnienie krwi, co sprawia, że takie miejsca sprzyjają rozwojowi oporności bakterii na antybiotyki – wyjaśniła dr Venter. W jej opinii nie oznacza to, że "powinniśmy zaprzestać stosowania tych leków, ale musimy zwracać większą uwagę na ich interakcje z antybiotykami". - Badanie to wyraźnie przypomina, że musimy dokładnie rozważyć ryzyko związane ze stosowaniem wielu leków – szczególnie w ośrodkach opieki nad osobami starszymi, gdzie podopiecznym często przepisuje się kombinację długoterminowych terapii – wskazała badaczka. Autorzy pracy uważają, że dalsze badania nad interakcjami leków u osób poddawanych długotrwałemu leczeniu farmakologicznemu pozwolą lepiej zrozumieć, w jaki sposób powszechnie stosowane leki mogą wpływać na skuteczność antybiotyków.
Zobacz także:
- Te leki są szczególnie wrażliwe na temperaturę. Które trzeba chronić przed upałami?
- Tego leku przeciwbólowego nie kupisz już bez recepty. Nowe przepisy
- Łączysz kawę z tymi suplementami? To duży błąd
Autor: Dominika Czerniszewska
Reporter: jjj/bar
Źródło: PAP
Źródło zdjęcia głównego: Georgeclerk/Getty Images