Dzięki powszechnemu zastosowaniu węgla kamiennego w Polsce, wiele osób ma z nim do czynienia na co dzień. Przed sezonem grzewczym kupuje się wiele jego kilogramów na opał. To nie wszystko. Właściwości węgla kamiennego pozwalają uzyskać z niego (dzięki zgazowaniu, uwodornieniu czy wytlewaniu) koks, różnego rodzaju paliwa silnikowe oraz gaz opałowy lub benzol. Bez niego nie obędzie się przemysł metalurgiczny, stosuje się go do wytwarzania kosmetyków, lekarstw, a nawet wykorzystuje w branży jubilerskiej.
Zastosowanie węgla – w gospodarce i życiu codziennym
Bez węgla kamiennego nie byłoby możliwe produkowanie wielu tworzyw sztucznych. Stosuje się go także do wytwarzania materiałów wybuchowych, znajduje się go w składzie rozpuszczalników, leków, nawozów oraz środków zapachowych. Tak szerokie zastosowanie jest możliwe dzięki jego właściwościom.
>>> Zobacz też: Jak uratować zalany laptop? Sposoby wysuszenia
Węgiel kamienny to palna skała pochodzenia organicznego. Ma czarną barwę i jest kruchy. Do jego cech można zaliczyć dużą zmienność parametrów technicznych oraz chemicznych, co sprawia, że doskonale sprawdza się w tak różnych branżach. Jednak nie każdy rodzaj węgla ma tak uniwersalne przeznaczenie. Jego właściwości zależą od tego, w jakich warunkach kształtował się ten minerał i w jakim stopniu, dzięki działaniu ciśnienia i temperatury, został uwęglony. Najbardziej szlachetna jego odmiana, czyli antracyt, zawiera do 97% tego pierwiastka. Węgiel kamienny ma go nieco mniej, bo od 75 do 90%. Niżej w łańcuchu przemian stoją węgiel brunatny i torf.
Zawartość pierwiastka węgla ma wpływ na kaloryczność surowca, a tym samym na jego przydatność jako materiału grzewczego. Tu palmę pierwszeństwa w Polsce dzierży czarny i twardy węgiel kamienny. Dla porównania zastosowanie węgla brunatnego jest zdecydowanie mniej opłacalne. Dostarcza on jedynie 25–70% energii, jaką może dostarczyć węgiel kamienny. Do tego wielu samorządów wprowadza uchwały antysmogowe, więc palenie nim jest zakazane w bardzo wielu miejscach.
>>> Zobacz też: Te strony internetowe są niebezpieczne! Sprawdź, czy twoje dziecko z nich nie korzysta
Według specjalistów w przypadku ogrzewania węglem kamiennym warto zainwestować zarówno w surowiec lepszej, jak i gorszej jakości. Dlaczego? Opał wysokokaloryczny w cieplejsze dni przynosi straty na sadzy i dymie. Świetnie natomiast sprawdza się podczas mrozów. Węgiel niskokaloryczny jest wydajniejszy przy temperaturach powyżej zera. Z kolei palenie nim przy dużych mrozach może generować spore straty. Warto wziąć to pod uwagę, kupując węgiel do ogrzania domu i planować je zgodnie z wysokością słupa rtęci.
Oprócz Polski największe złoża węgla kamiennego znajdują się w (według szacunków):
- Rosji,
- Chinach,
- Stanach Zjednoczonych,
- Kanadzie,
- Australii,
- Indiach,
- Republice Południowej Afryki.
Zastosowanie węgla aktywnego – do czego może się przydać?
Bez węgla aktywnego często trudno się obejść. To doskonały środek, kiedy trzeba poradzić sobie z biegunką czy skutkami zatrucia. W postaci czarnych tabletek dostępny jest w aptekach. To jednak niejedyne jego zastosowanie. Surowiec znany był już w starożytności, a jego właściwości nieobce są również plemionom afrykańskim czy rdzennym mieszkańcom Australii oraz Ameryki Północnej. Stosują oni węgiel aktywny do łagodzenia ran, które powstały na skutek ukąszenia skorpionów czy jadowitych węży. Węgiel ma im także pomagać na reakcje alergiczne. W przemyśle farmaceutycznym występuje jako skuteczne antidotum na zatrucia, a to dzięki możliwości wiązania toksyn i bakterii oraz pozbywania się ich z organizmu. Podaje się go też jako lek na biegunkę oraz środek na wzdęcia. Z przemysłu medycznego niedaleko do zastosowania węgla drzewnego (aktywnego) w branży kosmetycznej. Spotyka się go w środkach na trądzik czy specyfikach na nadmiernie przetłuszczające się włosy z łupieżem. Węgiel aktywny działa także jako zabezpieczenie przed wdychaniem smogu i spożywaniem nieoczyszczonej wody. Jest podstawowym składnikiem filtrów i wkładów masek ochronnych.
>>> Zobacz też: Stare gry komputerowe – dlaczego tak chętnie do nich wracamy?
Skąd tak wszechstronne właściwości węgla aktywnego? Maksymalną powierzchnię adsorpcji surowiec uzyskuje w efekcie produkcji. Wytwarza się go z miazgi drzewnej w bardzo wysokiej temperaturze (ok. 900 stopni Celsjusza), a następnie aktywuje poprzez oddziaływanie pary wodnej i kwasów. To pozwala na używanie go również w przemyśle jubilerskim. Firmy zajmujące się obróbką węgla wykorzystują go do produkcji wyselekcjonowanych brył, które wcześniej przechodzą kontrolę twardości i gęstości oraz mają strukturę, która pozwala na ich oszlifowanie. Nie zdarza się, by tego rodzaju biżuteria brudziła skórę, ponieważ węgiel jest odpowiednio zabezpieczony. Nie wywołuje też alergii.
Autor: Redakcja Dzień Dobry TVN