Taniec klasyczny nazywany jest często baletem, nie jest to jednak dokładnie to samo – termin balet odnosi się bowiem do przedstawienia wystawianego na scenie, taniec klasyczny jest natomiast techniką używaną przez tancerzy. Jego historia sięga renesansowej Francji – taniec klasyczny wywodzi się bowiem z tańców dworskich doskonalonych na dworze Ludwika XIV. W jaki sposób zyskał popularność i trafił na scenę?
Zobacz też: Teatr Wielki - Opera Narodowa w Warszawie... od kuchni >>>
Balet jest dla każdego
Anna Davies: Balet i taniec jest dla każdego. Ruch jest naturalną dla nas rzeczą. Lubimy się ruszać. balet jest przedłużeniem tego. W naszej szkole mamy dziewczynkę, która ma dwa i pół roku! Takie dzieci już się zdarzają, które już wiedzą, że lubią ten rodzaj ruchu, czyli bardzo artystyczny, uduchowiony. Zaczynamy z nimi od zabaw baletowych. Dziecko samo może wyrazić taką chęć i wtedy warto spróbować, bo może to jest TO!
>>> Zobacz także:
- Mistrzynie świata w tańcu bez sali
- Do zakochania jeden taneczny krok! Jak wyglądają taneczne randki?
- Cha-cha – taniec dla dzieci oraz dorosłych
Historia tańca klasycznego – od tańców dworskich do baletu
Taniec klasyczny to najbardziej wszechstronna i najpopularniejsza technika tańca scenicznego. Nauka tańca klasycznego trwa lata – zawodowi tancerze szkolą się od najwcześniejszych lat życia – i jest niezwykle trudna i pracochłonna. Taniec klasyczny najczęściej wykorzystuje się w przedstawieniach baletowych, w których jest środkiem wyrazu pozwalającym pokazać myśli i emocje bohaterów. Skąd pochodzi ta technika i w jaki sposób trafiła na scenę?
Za najstarszą szkołę tańca klasycznego uważa się szkołę francuską, powstałą na dworze królów Francji w XVI wieku. Sama nazwa baletu związana jest natomiast z włoskimi nauczycielami tańca zwanymi proffessore di ballare, sprowadzonymi na dwór francuski przez Katarzynę Medycejską – żonę króla Francji Henryka II o włoskim pochodzeniu. Z czasem nauka tańca stała się niezbędną na dworze umiejętnością i koniecznym elementem arystokratycznego wykształcenia. Podstawy tańca klasycznego zaczęły kształtować się na dworze Ludwika XIV (1643–1715), który zatrudnił pierwszych pedagogów i choreografów. W pałacowych salach i ogrodach odbywały się również pierwsze przedstawienia baletu dworskiego.
Poznajcie historię Mateusza, który od 4. roku życia chodzi na lekcje baletu. Chłopiec kocha taniec klasyczny i z chęcią oddaje się swojej pasji:
Zasady i szczegółowa terminologia tańca klasycznego (w języku francuskim) zostały skodyfikowane w 1820 roku przez Carla Blasisa, w dziele Traktat o sztuce tańca . Opisuje on dokładnie kroki tańca klasycznego i dopuszczalne w nim figury. Złota era baletu przypada na okres romantyzmu – za pierwszy romantyczny balet uważane jest przedstawienie Sylfidy Filippo Taglioniego, którego premiera miała miejsce w 1832 roku w Operze Paryskiej. Również w epoce romantyzmu tancerki zaczęły używać usztywnionych baletek.
Od drugiej połowy XIX wieku ważnym centrum tańca klasycznego stała się także Rosja, w której Marius Petipa stworzył nowy gatunek baletu zwany divertissement , który obecnie uważany jest za klasykę. Do tego gatunku należą między innymi Śpiąca Królewna i Jezioro Łabędzie (oba utwory z muzyką Piotra Czajkowskiego).
W XX wieku taniec klasyczny ulegał licznym przeobrażeniom, między innymi pod wpływem Isadory Duncan, która sprzeciwiała się jego sztywnym zasadom i zbytniej rutynizacji. Schematy tańca klasycznego zmodernizował Michaił Fokin w swoich choreografiach Ognistego Ptaka i Pietruszki (do muzyki Igora Strawińskiego).
Podstawy tańca klasycznego – jak zrobić pierwsze kroki?
Nauka tańca klasycznego nie jest łatwa – aby zostać zawodowym tancerzem, pierwsze kroki trzeba postawić już w dzieciństwie. Taniec klasyczny można jednak potraktować również jako hobby – uczy on bowiem wyczucia rytmu i pewności własnego ciała, a także gracji i dyscypliny. Pierwsze kroki zawsze są trudne, jednak jeśli naukę tańca klasycznego potraktować jako zabawę, może dostarczyć ogromnej satysfakcji. Większość kroków i pozycji tańca klasycznego ma francuskie nazwy, które po rozszyfrowaniu okazują się proste do wykonania. Jakie są podstawowe kroki tańca klasycznego?
- adage (adagio) – termin pochodzi od włoskiego ad agio , czyli „dla przyjemności”. Adagio to kombinacja powolnych kroków przy drążku albo na środku sali mających rozwinąć płynność ruchów i poczucie równowagi przy jednoczesnym napięciu wszystkich mięśni,
- arabesque – polega na balansowaniu na jednej nodze przy jednoczesnym wyginaniu reszty ciała. Służy utrzymaniu równowagi i uczy wyczucia własnego ciała,
- assemblé – oznacza „zebrane” lub „połączone razem”. Krok ten polega na wykonaniu wyskoku, podczas którego nogi łączą się razem w powietrzu, w wyniku czego tancerz ląduje na skrzyżowanych stopach,
- chassé – to delikatny ślizg stopy po podłodze,
- révérence – oznacza ukłon pod koniec lekcji,
- rond du jambe – zataczanie stopą kół po podłodze,
- allonge – wydłużony ruch rąk, polegający na wyprostowaniu wcześniej zamkniętych ramion,
- arrondi – zaokrąglony ruch rąk (poczynając od ramion, kończąc na palcach).
Wszystkie kroki i figury tańca klasycznego powinny wyglądać lekko i być wykonywane z uwagą i gracją. Obserwator z zewnątrz może odnieść wrażenie, że nie wymagają one żadnego wysiłku, w istocie jednak każda figura wykonywana jest przy pełnym napięciu mięśni.
Autor: Redakcja Dzień Dobry TVN