Badania w Kolumbii
Storczyki zainteresowały Martę Kolanowksą, kiedy była jeszcze na studiach. Początkowo badała orchidee występujące w Polsce, ponieważ wyjazd do Ameryki Południowej, gdzie znajduje się centrum ich występowania był tylko w strefie marzeń. Sytuacja zmieniła się, gdy w 2008 r. - w ramach nagrody w konkursie organizowanym przez Ambasadę Kolumbii w Polsce - otrzymała możliwość odwiedzenia Parku Narodowego El Cocuy. Po powrocie do Polski wiedziała już, że badania orchidei w Kolumbii są tym, co chce robić już zawsze. W ciągu ostatnich 10 lat Marta odwiedziła tej kraj 12 razy, każdorazowo spędzając tam 1,5-3 miesiące. Od 2012 roku najbardziej intensywne badania prowadzi w dolinie Sibundoy.
Zobacz także:
Popularne choroby storczyków. Jak z nimi walczyć?
Jak uprawiać i pielęgnować cymbidium?
Co fascynującego jest w storczykach?
Według badaczki storczyki są ciekawym obiektem obserwacji ze względu na swoją różnorodność i niezwykłe strategie życiowe. Interesujące są ścisłe związki między orchideami a grzybami mikoryzowymi oraz zapylaczami kwiatów. Nasiona storczyków, w przeciwieństwie do wielu innych roślin, są „puste”, nie zawierają substancji zapasowych, które umożliwiłyby rozwój zarodka. Stąd, aby doszło do kiełkowania, nasiono musi zostać „zainfekowane” przez grzyba, który je odżywi.
Najciekawszym aspektem życia storczyków według badaczki jest ich zapylanie. Pyłkowiny przenoszone są przez owady lub kolibry.
Zasadniczo orchidee są mistrzami „oszustwa”. Oto kilka przykładów zwodniczych kwiatów:
- storczyk dwulistnik, którego dwóch przedstawicieli występuje w Polsce wytwarza kwiaty przypominające samicę owada (zwykle pszczół). Podobieństwo dotyczy ubarwienia, rozmieszczenia włosków i produkcji substancji przypominających feromony owadów. Samiec owada próbuje kopulować z taką „samicą” i podczas tych ruchów pyłkowiny zostają przyczepione do jego ciała;
- część kwiatów rodzaju Dracula wygląda i pachnie jak grzyby, dzięki czemu zwabiają muchówki, które składają jaja w grzybach;
- polski storczyk kruszczyk szerokolistny wytwarza substancje (m.in. alkaloidy), które mają działanie narkotyczne i ogłupiają owada. Taki insekt zaczyna „kręcić się” po kwiatostanie, zbierając pyłkowiny;
- niektóre orchidee wytwarzają kwiaty pułapkowe, w które wpada zapylacz. Jedyna droga „wyjścia” znajduje się przy strukturach rozrodczych, więc uciekający owad zabiera na swoim ciele pyłkowiny.
Autor: Redakcja Dzień Dobry TVN