O zaburzonym rozwoju dziecka może świadczyć stan, w którym niemowlę nie przybiera na wadze lub jego waga jest nieodpowiednia podług wzrostu na danym etapie życia. Alarmować powinien też zbyt duży spadek lub przyrost wagi w porównaniu do poprzedniego pomiaru. W kontrolowaniu wagi niemowlaka przydatne okażą się siatki centylowe, które pozwolą na wiarygodną ocenę rozwoju dziecka.
Ile powinien przybierać noworodek? Czy utrata wagi to powód do niepokoju?
Zdrowy noworodek zaraz po porodzie waży średnio 2500 - 3500 gramów. Poddając się aktywnościom ruchowym poza łonem matki, traci energię, wypróżnia się, zatem utrata wagi na poziomie 5-10 procent jest jak najbardziej naturalna i nie powinna niepokoić rodziców . Taki stan utrzymuje się krótko – po około tygodniu noworodek powinien zacząć dynamicznie przybierać na wadze, nawet i 200 gramów na tydzień.
Ile powinno przybierać na wadze niemowlę? Jakie są normy?
Norma przybierania na wadze niemowląt podana przez WHO zakłada, że dziecko nie powinno przybierać mniej niż 450 gramów każdego miesiąca. W praktyce do mniej więcej piątego miesiąca niemowlę powinno ważyć dwa razy więcej niż zaraz po porodzie, a około pierwszego roku życia waga urodzeniowa powinna się potroić. Najczęściej duży przyrost masy ciała obserwuje się do czwartego miesiąca życia – około 500-800 gramów co miesiąc – później maleje do 350-600 gramów, a po ukończeniu sześciu miesięcy spada do 200-300 gramów każdego miesiąca.
Rozbieżności są duże, ponieważ każde dziecko ma swoje własne tempo rozwoju, które może wynikać z jego indywidualnych cech, takich jak wzrost niemowlaka czy geny rodziców. Aczkolwiek należy pamiętać, że porównywanie dziecka do rówieśników ma sens tylko wtedy, gdy korzysta się z odpowiednich narzędzi, które biorą pod uwagę specyficzne cechy niemowlaka. W miarodajnej ocenie, czy jego rozwój plasuje się na średnim poziomie, czy odbiega od normy, pomogą siatki centylowe.
Przybieranie na wadze niemowląt – jak korzystać z siatki centylowej?
Przy pomocy siatek centylowych, które znajdują się na przykład w książeczce zdrowia dziecka, można wiarygodnie ocenić, czy przyrost wagi, wzrostu i główki dziecka w danym okresie jest prawidłowy. Wybierając odpowiadającą płci i wieku dziecka siatkę, oblicza się centyle, których norma plasuje się między 10 a 90. Aby poznać centyle właściwe danemu dziecku, należy na osi pionowej zaznaczyć wagę niemowlaka i od tego punktu poprowadzić linię prostą, a na osi poziomej wyznaczyć jego wiek i również narysować prostą. Punkt przecięcia się linii będzie świadczył o pozycji centylowej.
Jeśli waga dziecka plasuje się około 10. centyla, oznacza to, że 10 procent niemowlaków w tym samym wieku waży mniej, a 90 procent więcej. Analogicznie sytuacja przedstawia się, kiedy waga dziecka jest około 90. centyla – 90 procent niemowlaków w identycznym wieku jest szczuplejsza, a 10 procent cięższa. Rodzice powinni zacząć się martwić, kiedy waga nie mieści się w podanym zakresie lub gwałtownie zmienia swój przedział centylowy.
Dlaczego niemowlę nie przybiera na wadze? Jakie są przyczyny zbyt niskiej masy ciała niemowlaka?
Problemem, który powinien skłonić rodziców do konsultacji z pediatrą, nie jest tylko sytuacja, gdy niemowlę nie przybiera na wadze. Zaburzeniem w rozwoju dziecka będzie też nagły spadek wagi (np. z poziomu 70. centyla na 10.) oraz nieproporcjonalny wzrost czy obwód główki do wagi (np. wzrost na 80. centyla, a waga na 10.). Przyczyny mogą być różne.
Niemowlę słabo przybiera na wadze z powodu:
- słabego odruchu ssania albo zmęczenia dziecka, przez co spożywa zbyt mało pokarmu,
- anemii, która często występuje u bliźniaków, wcześniaków i niemowlaków karmionych piersią,
- infekcji, np. zakażenia w jamie ustnej, zapalenia ucha, pęcherza,
- choroby układu pokarmowego, zaburzenia wchłaniania, np. z powodu celiakii, chroniczne biegunki, refluks,
- chorób przewlekłych.
Pediatra podczas badań kontrolnych powinien zaobserwować nieprawidłowości w wadze niemowlaka, ale jeśli zauważą je wcześniej rodzice dziecka, sami powinni niezwłocznie skonsultować się z lekarzem. Specjalista zaleci odpowiednie działania w kierunku unormowania wagi oraz ewentualne badania dodatkowe.
Zobacz także: Co potrafi 3-miesięczne dziecko? Rozwój fizyczny i poznawczo-emocjonalny niemowląt
Jesteśmy serwisem kobiecym i tworzymy dla Was treści związane ze stylem życia. Pamiętamy jednak o sytuacji w Ukrainie. Chcesz pomóc? Sprawdź, co możesz zrobić. Pomoc. Informacje. Porady.
Autor: Redakcja Dzień Dobry TVN
Źródło zdjęcia głównego: Fot. GettyImages / Astrakan Images