Jak powstaje mgła i jakie są jej rodzaje?

Powstawanie mgły polega na kondensacji pary wodnej tuż nad ziemią. Warto jednak rozróżnić dwa zjawiska, czyli mgłę i zamglenie. Najprościej mówiąc, pierwsze z nich jest rodzajem chmury ograniczającej widoczność (zmniejsza ją nawet do 10 metrów), która tworzy się tuż nad powierzchnią ziemi. Zamglenie natomiast dużo mniej utrudnia widoczność (powyżej 1 km).

Mgła – jak ona powstaje?

Mgła składa się z bardzo drobnych kropelek wody zawieszonych w powietrzu, których średnica wynosi od kilku do kilkuset mikrometrów. W 1 cm³ powietrza może mieścić się nawet kilkaset kropelek wody. Najważniejszą ich cechą jest wielkość – są na tyle małe, że nie mogą spaść na ziemię, a jednocześnie pozostają wystarczająco duże, by znacznie zmniejszyć przejrzystość powietrza. Kropelki wody rozpraszają powietrze, przez co ograniczają widoczność do bardzo niewielkiej odległości. Przyczyną powstawania mgły jest mieszanie się ciepłego, wilgotnego powietrza z zimnym.

W wyniku intensywnego schładzania się powietrza dochodzi do kondensacji (skraplania) pary wodnej, a w efekcie pojawia się mgła. Kondensacja pary wodnej ma miejsce w momencie, gdy temperatura dochodzi do tzw. punktu rosy. Jeśli temperatura nadal spada, nadmiar pary wodnej ulega skropleniu. Z tego powodu mgle bardzo często towarzyszy mżawka. Zimą takie zjawisko jest szczególnie niebezpieczne, prowadzi bowiem do powstania szadzi i gołoledzi, które stanowią prawdziwe utrapienie dla kierowców.

Pogoda

Jak wiatr wpływa na nasze zdrowie? "Mogą pojawić się myśli samobójcze"

Porady

Zmiana czasu na zimowy już za chwilę. Nie zapomnij przestawić zegarków

Jak powstają różne rodzaje mgły?

Ze względu na sposób powstawania możemy wyróżnić kilka rodzajów mgły. Najczęściej spotykana jest mgła radiacyjna, która powstaje w wyniku wypromieniowania ciepła z ziemi w nocy. Aby się wytworzyła, musi zostać spełnione jeszcze kilka innych warunków. Pogoda powinna być bezchmurna, ewentualnie z niewielkim zachmurzeniem, niemal bez wiatru. Strumień ciepłego powietrza kieruje się najczęściej z atmosfery do podłoża, a schładza się tuż nad gruntem. W porze letniej mgła radiacyjna występuje lokalnie, zajmuje niewielki teren i znika tuż po wschodzie słońca. Natomiast zimą, przy długotrwałym utrzymywaniu się wyżu, może zajmować bardzo duży teren i występować przez wiele dni.

Innym rodzajem jest mgła adwekcyjna. Powstaje w sytuacji, w której ciepłe i wilgotne masy powietrza napływają nad chłodne podłoże. Powietrze ulega stopniowemu ochłodzeniu, aż osiąga punkt rosy. Taka mgła charakteryzuje się tym, że zajmuje bardzo duży obszar, wynoszący czasami nawet 2 km. W zimnych porach roku mgła radiacyjna tworzy się najczęściej nad lądem, kiedy ciepłe masy powietrza napływają znad wód. Odwrotna sytuacja ma miejsce podczas miesięcy wiosennych i letnich – gorące powietrze przemieszcza się nad wodą i tam też powstaje mgła.

Specyficzną odmianą tego zjawiska jest mgła orograficzna, która powstaje na stokach gór. Pojawia się w momencie, gdy powietrze nagrzane na górskich stokach unosi się w górę i ulega schłodzeniu, dochodząc do punktu rosy. Mgła może powstawać także w innych warunkach – kiedy powietrze ciepłe schładza się w wyniku kontaktu z chłodnym, np. na zaśnieżonych górskich stokach.

Nad różnego rodzaju zbiornikami wodnymi powstawać może mgła z parowania. Para wodna tworzy się na ciepłej powierzchni zbiorników i wędrując ku górze, trafia na powietrze chłodne. I tak jak we wcześniejszych przypadkach, jeśli w wyniku kontaktu z chłodniejszym powietrzem uzyska punkt rosy, nad wodą pojawi się mgła. W tym przypadku różnica temperatur między powietrzem chłodnym a ciepłym musi wynosić przynajmniej 10 stopni Celsjusza.

Eksperyment dla dzieci - mgła w domu. Jak ją zrobić?

Powstawanie mgły można zaprezentować w domowych warunkach. Istnieje bowiem znakomity sposób na to, aby tworzenie się tego zjawiska przedstawić dzieciom. Do stworzenia sztucznej mgły nie potrzeba żadnego specjalnego oprzyrządowania. Wystarczy stworzenie takich warunków, w których najdą na siebie masy powietrza o skrajnie różnej temperaturze. Ich wielkość nie musi być duża, dlatego do stworzenia mgły dla dzieci wystarczy nawet szklana butelka.

Do butelki przez lejek wlewamy gorącą wodę tak, aby ścianki butelki jak najmocniej się nagrzały. Kiedy poczujemy, że naczynie jest ciepłe, wylewamy ok. ⅔ znajdującej się w nim cieczy. Następnie na otwór butelki nakładamy kostki lodu. Ciepłe powietrze powinno teraz unieść się do góry, gdzie – stykając się z powietrzem zimnym – stworzy mgłę.

Jesteśmy serwisem kobiecym i tworzymy dla Was treści związane ze stylem życia. Pamiętamy jednak o sytuacji w Ukrainie. Chcesz pomóc? Sprawdź, co możesz zrobić. Pomoc. Informacje. Porady.

Zobacz także:

• Mgła adwekcyjna nad Bałtykiem. Co to za zjawisko?
• Rzadkie zjawisko atmosferyczne nad pustynią Atakama. Czym są "czerwone duszki"?
• El Nino powraca po siedmiu latach. Badacze zaniepokojeni