Tęcza największe zainteresowanie budzi niewątpliwe u dzieci. Chyba każdy z rodziców spotkał się z pytaniem swojej pociechy, jak powstaje tęcza i co jest na jej drugim końcu. Żeby w dosyć prosty sposób wyjaśnić dzieciom, jak powstaje tęcza, można przeprowadzić łatwe doświadczenie.
Jak powstaje tęcza?
Tęcza to zjawisko optyczne, które powstaje w wyniku rozszczepienia światła widzialnego. Jego efektem jest doskonale wszystkim znany wielokolorowy łuk pojawiający się na niebie, najczęściej po opadach deszczu. Dlaczego właśnie wtedy? Dlatego, że światło słoneczne rozszczepia się w licznych kroplach wody deszczowej, mających kształt zbliżony do kulistego.
Dalsza część artykułu znajduje się pod materiałem wideo
Meteorologia i zjawiska pogodowe
Światło rozszczepia się w związku ze zjawiskiem dyspersji, które powoduje odbijanie się światła o różnej długości fali pod różnym kątem w momencie przechodzenia z wody do powietrza, a także z powietrza do wody. W momencie przenikania światła słonecznego przez wodę światło białe zostaje rozproszone i rozbite na części składowe, czyli fale o różnej długości i różnych barwach. Oko ludzkie odbiera to zjawisko jako wielokolorowy luk.
Ile kolorów jest w tęczy?
W tęczy mamy do czynienia z ciągłym widmem kolorów, a dzięki różnemu natężeniu tych kolorów oko ludzkie rozróżnia 7 barw ułożonych w określonej kolejności. I tak, licząc od wewnątrz łuku, mamy kolory: fioletowy, indygo, niebieski, zielony, żółty, pomarańczowy i (na zewnątrz łuku) kolor czerwony. Najbardziej wyraźne i widowiskowe tęcze zaobserwować można wtedy, kiedy przed obserwatorem intensywnie pada deszcz, światło wywołujące tęczę jest bardzo jasne, a tło dla tęczy jak najciemniejsze.
Gdzie obserwować tęcze?
W naturze najczęściej obserwuje się pojedyncze tęcze, może się jednak zdarzyć, że oprócz tęczy głównej pojawia się na niebie tęcze wtórne czy tęcze występujące kolejno po sobie. Tęczę wtórną zaobserwować można przy bardzo sprzyjających warunkach. Jawi się ona jako łuk, który ma większy promień niż łuk tęczy pierwotnej. Tęcze wtórne natomiast są bardzo trudne do zaobserwowania ze względu na ich bardzo słabą jasność.
Jak powstaje tęcza – wyjaśnienie dla dzieci
Tęcza jest bardzo pięknym i efektownym zjawiskiem. Dlatego bardzo często dzieci pytają, jak i kiedy powstaje tęcza. Okazuje się, że bez większego wysiłku można samodzielnie w warunkach domowych zrobić tęczę, która na pewno szczególnie spodoba się dzieciom i pozwoli wyjaśnić im, jak ona powstaje. Co równie ważne, eksperyment ten jest na tyle prosty, że dziecko właściwie samo może go przeprowadzić.
Do stworzenia tęczy w domu potrzebna jest szklanka wypełniona wodą w około ¾ oraz biały papier. Aby eksperyment się udał, należy wykonywać go w słoneczny dzień. Szklankę trzeba umieścić w pobliżu okna i trzymać ją tuż nad papierem. Po chwili można dostrzec, jak światło przechodzące przez szklankę załamuje się i na papierze tworzy wielokolorowy obraz. Warto też, aby łatwiej uzmysłowić dziecku, jak powstaje tęcza, przesuwać szklankę do góry i do dołu oraz ustawiać ją pod różnymi kątami. Wtedy można obserwować zmieniający się układ kolorów na kartce.
Zobacz także:
- Dzień Tęczy. Jak ją zrobić w domu?
- Jak powstaje mgła i jakie są jej rodzaje?
- Widzisz parujący śnieg lub lód? To wcale nierzadkie zjawisko fizyczne, które można sprytnie wykorzystać
Autor: Adrian Adamczyk
Źródło zdjęcia głównego: Westend61/Getty Images