Kiedy zapada decyzja o rozpoczęciu procedury in vitro?
W życiu wielu par nadchodzi taki moment, kiedy chcą zostać szczęśliwymi rodzicami. Bardzo często rezygnują więc z antykoncepcji i rozpoczynają starania o dziecko. Niestety, kiedy wielomiesięczne próby nie przynoszą zamierzonego, upragnionego efektu, a testy ciążowe bez cienia wątpliwości wskazują "jedną kreskę", wówczas rodzi się wśród par pytanie: "Co jest nie tak?”. Generalnie przyjmuje się za normę rok regularnych starań o ciążę, jednak gdy okres ten przekracza 12 miesięcy, to jasny znak, że należy udać się do specjalisty i wykonać badania diagnostyczne. Jeśli kobieta ma więcej niż 35 lat, powinna zareagować szybciej. Panie z grupy wiekowej 35+ powinny wykonać badania płodności już po 6 miesiącach nieudanych prób zajścia w ciążę. Ustalenie przyczyny niepłodności stanowi podstawę do rozpoczęcia leczenia, a diagnostyka zawsze powinna dotyczyć obojga partnerów.
Szacuje się, około 20% par starających się o dziecko ma problem z zajściem w ciążę. Te statystyki rosną, ponieważ Polacy, i nie tylko, opóźniają realizację planów prokreacyjnych, a wiek jest tutaj bardzo ważnym czynnikiem, który niestety obniża szanse na zajście w ciążę. Coraz gorzej się odżywiamy, rośnie odsetek osób otyłych. Środowisko, w którym żyjemy, też ma niebagatelny wpływ na funkcjonowanie ludzkiego organizmu, w tym na jakość komórek rozrodczych. Im głębsza diagnostyka, tym więcej przyczyn niepłodności możemy rozpoznać i pomóc- mówi dr n. biol. Wojciech Sierka, Starszy Embriolog Kliniczny ESHRE z Kliniki Leczenia Niepłodności Gyncentrum.
Wbrew wielu mitom i stereotypom problem niepłodności w równym stopniu dotyczy kobiet i mężczyzn. Najczęstsze przyczyny wskazywane przez ekspertów to:
- endometrioza,
- zaburzenia owulacji lub hormonalne,
- niska rezerwa jajnikowa,
- niedrożność jajowodów,
- wady anatomiczne,
- żylaki powrózków nasiennych oraz nieprawidłowe parametry nasienia.
By rozpocząć leczenie, niezbędne jest ustalenie przyczyny niepłodności. Pary powinny uzbroić się w cierpliwość, ponieważ nie zawsze jest to proces szybki i prosty. Diagnostyka wymaga konsultacji z lekarzami z różnych dziedzin, a także wykonania badań, które lekarz prowadzący zleca na podstawie historii medycznej pary oraz szczegółowego wywiadu. W dzisiejszych czasach wiedza na temat niepłodności oraz postęp medycyny umożliwiają diagnostykę i leczenie tego problemu na zaawansowanym poziomie, dzięki czemu pary, które pragną zostać rodzicami, mają duże szanse, by spełnić to marzenie.
W około 20 proc. przypadków nie udaje się ustalić i jednoznacznie określić przyczyny problemów z zajściem w ciążę. Wówczas mówimy o tzw. niepłodności idiopatycznej, która nie jest wywołana ani konkretną chorobą, ani zaburzeniem. Co więcej, wyniki badań nie wskazują na nieprawidłowości, które mogłyby uniemożliwiać zapłodnienie. Gdy niepłodność idiopatyczna trwa dłużej niż 2-3 lata, Polskie Towarzystwo Ginekologiczne rekomenduje zastosowanie technik wspomaganego rozrodu – inseminacji lub in vitro.
In vitro to najbardziej zaawansowana procedura w leczeniu niepłodności i nie jest to metoda konieczna we wszystkich przypadkach. W zależności od problemu, z jakim mamy do czynienia u danej pary, możliwe postępowanie obejmuje leczenie stanów zapalnych, uzupełniające leczenie hormonalne i ewentualną indukcję jajeczkowania, inseminacje domaciczne nasieniem partnera lub anonimowego dawcy- wyjaśnia dr n. med. Dariusz Mercik, ginekolog położnik i endokrynolog z Kliniki Leczenia Niepłodności Gyncentrum.
Przed podjęciem decyzji o zapłodnieniu pozaustrojowym lekarze starają się sięgać po inne możliwe rozwiązania. In vitro jest rozwiązaniem, które stosuje się, gdy inne metody leczenia nie przyniosły rezultatu lub gdy istnieją bezwzględne wskazania.
Wskazań do zapłodnienia pozaustrojowego może wiele. Bezwzględnym wskazaniem jest obustronna niedrożność jajowodów. In vitro jako metodę z wyboru stosuje się także w przypadku pacjentek z zaburzeniami czynności jajowodów. Kolejnym wskazaniem jest zaawansowana endometrioza oraz niska rezerwa jajnikowa. In vitro proponowane jest również parom, u których brak ciąży wywołany jest czynnikiem męskim. Partner ma niskie parametry nasienia czy małą ilość lub brak plemników w ejakulacie– tłumaczy dr Mercik.
Ważnym aspektem w procesie leczenia niepłodności jest wybór odpowiedniej kliniki, w której para starająca się o dziecko będzie się czuła bezpiecznie i pozostanie pod opieką doświadczonych ekspertów, których obdarzy zaufaniem. W Polsce działa kilkadziesiąt placówek zajmujących się leczeniem niepłodności w różnym zakresie. Diagnostykę i leczenie najlepiej prowadzić w wyspecjalizowanym ośrodku. Ważne, by na miejscu dostępni byli specjaliści i lekarze zajmujący się medycyną rozrodu - ginekolodzy, endokrynolodzy, urolodzy, embriolodzy, androlodzy, immunolodzy, genetycy, a także psycholog.
Jednym z takich ośrodków jest klinika Gyncentrum, która od wielu lat specjalizuje się w kompleksowym leczeniu niepłodności i współpracuje ze sztabem najlepszych specjalistów. Klinika Gyncentrum zapewnia pacjentom szeroki wachlarz usług - od pełnej diagnostyki niepłodności, w tym zaawansowanej diagnostyki genetycznej, poprzez podstawowe metody leczenia, aż po programy in vitro i inne procedury zwiększające skuteczność zapłodnienia.
W diagnostyce i leczeniu niepłodności istotne jest, aby para mogła przeprowadzić pełną diagnostykę oraz leczenie w ramach jednego ośrodka. Daje to poczucie bezpieczeństwo oraz komfort pacjentom. W Gyncentrum wszystkie niezbędne badania, w tym również te najbardziej zaawansowane badania genetyczne, cytogenetyczne i immunologiczne przeprowadzamy w naszych laboratoriach. Dysponujemy własnym laboratorium genetycznym, które specjalizuje się w zakresie diagnostyki genetycznego podłoża niepłodności i poronień, nosicielstwa chorób genetycznych czy oceny zarodka pod kątem zaburzeń genetycznych PGT- mówi dr n. med. Anna Bednarska-Czerwińska, ginekolog położnik i endokrynolog z Kliniki Leczenia Niepłodności Gyncentrum.
In vitro krok po kroku
Wiele par zastanawia się, na czym polega metoda in vitro i jaki jest jej przebieg. Procedura składa się zasadniczo z trzech etapów - stymulacji hormonalnej, pobrania komórek jajowych i ich zapłodnienia w warunkach laboratoryjnych oraz transferu zarodka do jamy macicy.
Po zakwalifikowaniu do procedury in vitro najpierw kobieta poddawana jest stymulacji hormonalnej. Otrzymuje specjalne zastrzyki, które mają spowodować wzrost odpowiedniej liczby dojrzałych pęcherzyków Graafa z komórkami jajowymi. W trakcie stymulacji pacjentka jest pod opieką lekarza. Kiedy pęcherzyk będzie dość duży (>16mm), komórki jajowe są pobierane poprzez nakłucie jajnika cienką igłą wprowadzoną przez pochwę. Zabieg, nazywany punkcją jajników jest bezbolesny, ponieważ przeprowadza się go w krótkim znieczuleniu ogólnym. Pobranie komórek jajowych do in vitro trwa około kwadrans.
Nasienie partnera do zapłodnienia in vitro oddawane jest w dniu punkcji jajników partnerki. W kolejnym korku dochodzi do połączenia komórki jajowej z plemnikiem.
Proces zapłodnienia pozaustrojowego można przeprowadzić wieloma metodami, ale obecnie jedną z najczęściej stosowanych technik, która jednocześnie daje najlepsze efekty, jest metoda IMSI, czyli wstrzyknięcie plemników wyselekcjonowanych pod względem morfologicznym– wyjaśnia dr n. biol. Wojciech Sierka.
- Gdy plemnik zostanie już odpowiednio wyselekcjonowany przez specjalistów laboratorium embriologicznego, umieszcza się go we wnętrzu komórki jajowej przy pomocy tzw. mikromanipulatora. Tym sposobem dwie gamety - męski plemnik i żeńska komórka jajowa - łączą się ze sobą tworząc zygotę, a później embrion - dodaje.
Następnie zarodek umieszczany jest w specjalnym inkubatorze, który odtwarza warunki zbliżone do tych w jamie macicy pod względem temperatury, wilgotności i atmosfery. Tam dojrzewa przez kolejne 5-6 dni. Cały proces odbywa się pod nadzorem embriologa, który obserwuje, czy zarodek wzrasta prawidłowo.
Jeśli embriolog oceni, że wszystko jest w porządku, embrion jest transferowany do jamy macicy. Zabieg ten powinien się odbyć nie później niż w szóstej dobie od dnia punkcji; jeśli stan pacjentki wymaga odroczenia transferu zarodka Klinika oferuje ich kriokonserwację. Procedura jest bezbolesna i nie wymaga już znieczulenia. Zwykle zaleca się, by po transferze kobieta zachowała wstrzemięźliwość seksualną przez około 7 dni i przyjmowała progesteron, który zapewnia prawidłową implantację zarodka.
Zobacz także:
- Małgorzata Rozenek-Majdan pokazała wieczorny rytuał 2-letniego Henryczka. Fanka: "Mocno się wzruszyłam"
- "Złote rady" teściowej w kwestii wychowania dziecka. Jak sobie z nimi radzić?
- Joanna Przetakiewicz o powrocie do pracy po macierzyńskim. "Potrzebowałam czegoś więcej"
Źródło zdjęcia głównego: mat. prasowe