Oleg Sencow to reżyser filmowy, prozaik, pisarz i aktywista społeczny. Ukraiński twórca filmowy zadebiutował w 2012 r. na Międzynarodowym Festiwalu Filmowym w Rotterdamie filmem "Gaamer".
>>> Zobacz także:
- Drugie życie ukraińskich żołnierzy
- Przez wojnę na Ukrainie odnalazła swoją polską rodzinę
- Wzruszająca historia Miszy, który uczył się polskiego z bajek. Teraz trafił do Polski, by walczyć o dawne życie
Sencow był aktywnym uczestnikiem euromajdanu - ruchu społecznego w Kijowie, protestującego przeciwko ówczesnemu prezydentowi Ukrainy, Wiktorowi Janukowyczowi.
Aresztowanie i głodówka
W maju 2014 r. został aresztowany przez Federalną Służbę Bezpieczeństwa Rosyjskiej Federacji w jego domu w Symferopolu na Krymie. Tak reżyser wspomina ten moment:
Zatrzymali mnie na progu mojego domu. Wtedy zrozumiałem, że mnie śledzili. Z początku nie wiedziałem, kim są ci ludzie, ponieważ nikt się z nich nie przedstawił, a na sobie mieli zwykłe, cywilne ubrania. Zabrali mnie do jakiegoś pomieszczenia. Zaczęli bić i przesłuchiwać. Przez cały czas miałem worek na głowie, dusili mnie.
FSB chciało wymusić na nim przyznanie się do planowania działań terrorystycznych na półwyspie i podpalenia prorosyjskich instytucji. Sencow od początku nie przyznawał się do winy i twierdził, że sprawa przeciwko niemu ma charakter polityczny.
O jego uwolnienie apelowało wielu rosyjskich i europejskich twórców filmowych, w tym Agnieszka Holland, Andrzej Wajda, Krzysztof Zanussi, Daniel Olbrychski, Jerzy Stuhr, Aleksandr Zwiagincew, Aleksandr Sokurow i Pedro Almodovar. Za ukraińskim reżyserem wstawiali się też światowi politycy i organizacje broniące praw człowieka.
W sierpniu 2015 roku Oleg Sencow został skazany na 20 lat łagru. W kolonii karnej w Jamalsko-Nienieckim Okręgu Autonomicznym miał spędzić 20 lat. Opinia publiczna, jak i sam reżyser uważali, że wyrok został wydany na podstawie sfingowanych dowodów.
W maju 2018 roku rozpoczął trwający 145 dni strajk głodowy, żądając zwolnienia wszystkich ukraińskich więźniów politycznych w Rosji.
7 września 2019 roku, po pięciu latach od aresztowania został ułaskawiony i wrócił na Ukrainę wraz z 34 innymi więźniami.
Złoty Anioł
Podczas 17. edycji Międzynarodowego Festiwalu Filmowego Tofifest w Toruniu Oleg Sencow odebrał Złotego Anioła. Reżyser otrzymał ją za niepokorność twórczą.
Nagroda Neptuna
W piątek, podczas uroczystości w Europejskim Centrum Solidarności w Gdańsku Oleg Sencow, z rąk prezydenta miasta Aleksandry Dulkiewicz, odebrał nagrodę Neptun 2019.
Autor: Filip Yak