Zimowit jesienny uprawia się nieco inaczej niż większość roślin cebulowych. W warunkach naturalnych występuje on w południowej, zachodniej i środkowej Europie, jest jednak powszechnie uprawiany na całym świecie. Szeroko dyskutowane są natomiast nie jego właściwości estetyczne, co zdrowotne i lecznicze, które nadal wywołują sporo wątpliwości. Zawarta z zimowicie jesienny kolchicyna jest bowiem substancją o leczniczym i trującym charakterze.
Zimowit jesienny – działanie
Zimowit jesienny wykazuje istotne działanie zdrowotne: przeciwbólowe, przeciwzapalne, przeciwmalaryczne. Bulwy i nasiona zimowita jesiennego wykorzystuje się do leczenia podagry, zapalenia stawów i skóry, zaparć. To także środek o działaniu przeciwnowotworowym. To zasługa kolchicyny, które hamuje podziały miotyczne komórek.
Działanie zdrowotne zimowitu jesiennego obejmuje również wspomaganie leczenia: marskości wątroby, zapalenia opon mózgowych, osierdzia, białaczki. Wykorzystuje się go również wspomagająco w leczeniu chorób reumatycznych i trombocytopenii.
Zimowit jesienny zastosowanie w boreliozie
Zimowit jesienny wykorzystuje się przy leczeniu boreliozy. Znaczenie ma tutaj określone działanie bulwy i nasion zimowitu jesiennego:
- przeciwbakteryjne, obejmujące koinfekcję Ehrlichią,
- przeciwzapalne (stawy).
Objawy zatrucia zimowitem jesiennym
Zimowit jesienny jest potencjalnie trującą rośliną. Dzieje się tak za sprawą zawartej w nim kolchicyny , która przy stałym przyjmowaniu kumuluje się w organizmie. Kolchicyna jest jednocześnie lekiem i toksyną. A granica między jednym a drugim jej użyciem jest bardzo płynna. Przyjmuje się jednak, że rozsądne i świadome przyjmowanie ekstraktów i nalewek z zimowita może być bezpieczne, co potwierdza obecność tej rośliny w niemieckim ziołolecznictwie. Podstawowe objawy zatrucia zimowitem jesiennym to:
- luźny stolec,
- biegunka,
- nudności,
- wymioty,
- bóle brzucha,
- niedokrwistość aplastyczna,
- miopatia.
Zimowit jesienny – uprawa
Zimowity jesienne należą do roślin cebulowych i bulwiastych. Kwitną jesienią w stanie bezlistnym. Zimowit rozwija się podobnie jak krakus – z jednej bulwy wyrasta od jednego do kilkunastu kwiatów. Dobrze rozwija się w miejscu nasłonecznionym lub lekko zacienionym o przepuszczalnej, dość wilgotnej glebie.
Zimowity sadzimy w ogrodzie mniej więcej w połowie sierpnia . Wiosną wyrastają z nim długie liście przypominające szable. Najczęściej sadzi się je w rabatach, skalniakach i trawnikach. Sugerowana rozstawa to 15-20 cm. Głębokość, na której należy umieścić bulwę, to 15 cm. W taki sposób przygotowujemy kolorowy kobierzec, który tworzą zimowity kwiaty. Uprawa taka może pozostawać bez zmian nawet kilka lat. Dodatkowo bulwy nie przemarzają, więc nie trzeba okrywać ich na zimę. Jeśli jednak zimowity jesienne się rozrosną i zagęszczą, należy je pod koniec czerwca wykopać. Następnie oddzielić je od siebie. Można je od razu posadzić na nowe miejsce lub w suchy i chłodnym pomieszczeniu przechować je do połowy sierpnia i dopiero wtedy posadzić.
Ze względu na potencjalnie trujący charakter zimowitów jesiennych nie powinno się sadzić w ogrodach, w których przebywają małe dzieci. Dobrze natomiast sadzić je w towarzystwie innych kwiatów, w trawie bądź na wrzosowisku. Mogą one tworzyć kwiecisty dywan lub być wykorzystywane jako kwiaty cięte.
Jaki kolor mają zimowity?
Zimowit jesienny ma lejkowate i złożone z 6 listków kwiaty. Z jednej bulwy wyrasta od 3 do 8 lancetowatych liści. Kwiaty do uprawy ogrodowej występują w co najmniej kilku kolorach: białym, różowym, fioletowym i purpurowym. Odmiany o kwiatach białych to np. Zimowit jesienny Album oraz Zimowit jesienny Alboplenum .
Zimowit jesienny – zioła od Medei
Zimowit jesienny, zgodnie z tym, co mówi grecka legenda, pochodzą od czarodziejki Medei. Powstały z magicznego napoju, którzy przyrządzała boginka. Kilka jego kropel spadło na ziemię. Te kilka kropel zamieniło się w zimowity. Wyrosły one na terenie Kolchidy, czyli krainy u podnóża Kaukazu. To właśnie od Kolchidy pochodzi nazwa zimowitów.
Autor: Redakcja Dzień Dobry TVN