Jeśli chcesz ponownie pomalować drewno – stół, boazerię, parkiet czy elewację – najpierw usuń poprzednie powłoki malarskie lub lakiernicze. Nie zapominaj o etapie prac, jakim jest szlifowanie drewna. Prawidłowe przygotowanie powierzchni zapewni Ci najlepszy efekt dekoracyjny.
Po co szlifować drewno?
Szlifowanie drewna służy przede wszystkim usunięciu starych powłok malarskich lub lakierniczych. Jest to zalecane podczas renowacji powierzchni. Usuwanie poprzednich warstw produktów jest wskazane w sytuacji, gdy:
- planujesz malowanie innym wyrobem niż poprzednio (szczególnie wyrobem innego producenta) lub nie wiesz, za pomocą jakich produktów wykończono drewno;
- chcesz odsłonić rysunek drewna lub przywrócić mu pierwotny kolor, powierzchnia jest jednak pokryta kryjącą powłoką (np. farbą);
- zależy Ci na konkretnym efekcie dekoracyjnym (pamiętaj, że nawet jeśli powłoka jest w stosunkowo dobrym stanie, wskutek malowania dokładasz kolejną warstwę);
- stare warstwy farby, lakieru czy lakierobejcy są w złym stanie, łuszczą się i odpryskują.
Bez usunięcia poprzednich powłok często nie można osiągnąć zamierzonego efektu estetycznego oraz zapewnić drewnu długotrwałej i skutecznej ochrony.
Czym szlifować drewno?
Do wyboru masz przede wszystkim różne modele szlifierek elektrycznych oraz papier i bloczki ścierne. To, jakie rozwiązanie warto wybrać, zależy m.in. od projektu, specyfiki oraz wielkości dostępnej powierzchni. Jeżeli planujesz usuwanie powłok z drewnianych mebli, np. krzeseł, egzamin zdadzą przede wszystkim bloczki i papier, które są wygodniejsze w użyciu na niewielkich elementach. Jeśli jednak pracujesz na znacznej powierzchni typu blat stołu, panele czy boazeria, sięgnij po szlifierkę elektryczną, inaczej proces będzie wyjątkowo pracochłonny i zajmie sporo czasu. Z kolei do szlifowania drewnianego parkietu potrzeba cykliniarki, dzięki której dokładnie i profesjonalnie usuniesz warstwy lakierów wraz z cieniutką warstwą drewna (jest to wymagane podczas renowacji podłogi).
Jak szlifować drewno?
Jak już wskazano wyżej, metody i sposoby szlifowania są uzależnione od powierzchni oraz obiektu, z którego chcesz usunąć powłoki malarskie lub lakiernicze. Można podać jednak kilka uniwersalnych zasad, które sprawdzą się podczas szlifowania. Przede wszystkim pamiętaj o tym, aby dopasować ziarnistość (granulację) papieru ściernego do etapu prac – niezależnie od tego, czy chodzi o tarczki w szlifierce, szlifowanie ręczne. W pierwszej kolejności przeważnie należy sięgnąć po papier gruboziarnisty (40-60), a potem, wraz z postępem prac, zmieniać go na taki o coraz drobniejszym uziarnieniu (czyli z coraz wyższym numerem). Jedna z reguł mówi o tym, aby zmieniając papier, wybierać ziarnistość o 20-40 numerów wyższą.
Skąd taka zasada? Papier gruboziarnisty służy do pozbycia się grubszych warstw powłok, drobnoziarnisty z kolei do wygładzania drewna. Tylko płynne przechodzenie z niższych ziarnistości do wyższych aż po najwyższe pozwala na dokładne i skuteczne oczyszczenie powierzchni. Używanie papieru o jedynie dwóch ziarnistościach, np. 40 i 240, nie da dobrych rezultatów.
Ziarnistość papieru, po którą należy sięgnąć w pierwszej kolejności, jest uzależniona m.in. od aktualnego stanu drewna. Jeżeli usuwasz z niego stare powłoki malarskie lub lakiernicze, zacznij od papieru gruboziarnistego lub takiego o średniej ziarnistości (zależy to m.in. od grubości powłoki). Jeśli jednak planujesz malowanie surowego drewna, najpierw użyj papieru gruboziarnistego – chyba że powierzchnia jest gładka, np. wyheblowana, w takim przypadku najlepiej zmatowić ją drobnoziarnistym papierem.
Podsumowując: wybierz ziarnistość papieru, od której najlepiej zacząć prace oraz kolejne; przechodź pomiędzy nimi płynnie. Poza tym nie przyciskaj mocno papieru, bloczku lub tarczki szlifierki do powierzchni, inaczej możesz ją uszkodzić. Znacznie lepiej przeprowadzić kilka cykli szlifowania niż usunąć zbyt dużą grubość powłoki za jednym razem. Wykonuj ruchy wzdłuż rysunku słojów drewna, nigdy w poprzek, inaczej może dojść do podniesienia się włókien i/lub powstania rys. Pamiętaj też, aby regularnie usuwać powstały pył i odpadki powłok, np. przed każdą zmianą ziarnistości papieru. Unikniesz w ten sposób ryzyka uszkodzenia drewna poprzez przecieranie powierzchni papierem wraz z fragmentami lakieru czy farby. Odpyl powierzchnię również po zakończeniu szlifowania.
Czym zabezpieczyć drewno po szlifowaniu?
Miej na uwadze, że szlifowanie i usuwanie poprzednich warstw produktów to zabieg, który przygotowuje drewno do dalszych prac. Nie można pozostawiać surowego drewna bez zabezpieczenia, inaczej zacznie chłonąć wilgoć z otoczenia, a w konsekwencji pękać, łatwiej ulegać uszkodzeniom, szarzeć itd.
Jeśli drewno jest użytkowane na zewnątrz (meble ogrodowe, elementy małej architektury, deski tarasu itp.), zazwyczaj potrzeba dwóch rodzajów produktów: impregnatu (jeśli powierzchnia nie była impregnowana od dawna i potrzebuje wzmocnienia) oraz wyrobu nawierzchniowego. To, jaki wyrób nawierzchniowy zda egzamin, zależy m.in. od tego, jaki wygląd chcesz nadać powierzchni. Dla naturalnego efektu estetycznego, pogłębienia czy lekkiej zmiany odcienia oraz podkreślenia rysunku słojów, a przy tym bardzo dobrej ochrony przed oddziaływaniem czynników atmosferycznych, możesz użyć Sadolin Lakierobejcy Extra.
Szlifowanie drewna wymaga czasu i zaangażowania, ale trudno się bez niego obejść. Zanim przystąpisz do prac, dobierz akcesoria oraz papier ścierny. Pamiętaj, że papier szybko się zużywa, wskazany jest więc jego zapas.
Autor: Adrianna Kowalczyk