Przede wszystkim ilość snu zależy od tego, w jakim wieku jesteśmy. Innej ilości snu potrzebują noworodki i niemowlęta, jeszcze innej starsze dzieci, a zupełnie odmiennej dorośli i seniorzy. Poza tym należy też słuchać własnego ciała.
>>> Zobacz także:
- Co oznacza częste ziewanie? Czy może być objawem choroby?
- Hipersomnia - jak rozpoznać nadmierną senność. Przyczyny, objawy, leczenie
- Zaburzenia snu u dorosłych i dzieci. Jakie są przyczyny i sposoby leczenia?
Dlaczego sen jest ważny?
Zanim zadamy sobie pytanie, ile trzeba spać, warto najpierw zapytać, dlaczego w ogóle sen jest ważny. Raczej się nad tym nie zastanawiamy – wiemy, kiedy chce nam się spać, niekiedy zdarza się to w sytuacjach, w których nie możemy do tego dopuścić, a niekiedy z przyjemnością kładziemy głowę na poduszce. Mamy swoje przyzwyczajenia, które regulują porę, kiedy kładziemy się spać, a także zajęcia (dzieci, pracę, obowiązki domowe i zawodowe), które z kolei regulują porę wstawania. Nie zastanawiamy się więc, ile godzin powinno się spać.
Statystycznie człowiek przesypia jedną trzecią życia. Są modele, według których powinniśmy 8 godzin spać, 8 godzin wypoczywać i 8 godzin pracować. Sen jest niezwykle ważny, ponieważ od tego, jak się wyśpimy, zależy to, jak będzie pracował nasz mózg. Niedobór snu może powodować problemy z koncentracją i pamięcią. Podczas spania odnawiają się komórki, reguluje się również system przemiany materii. Osoby, które cierpią na bezsenność, stają się apatyczne, mają spowolnione reakcje, gorzej kojarzą i zapamiętują. Wielu ekspertów twierdzi również, że nieodpowiednia ilość snu może powodować otyłość.
Ile powinien spać człowiek?
Ilość snu zależy od naszego wieku. Najwięcej snu potrzebują noworodki i niemowlaki, a najmniej seniorzy. Ile powinien spać noworodek? Noworodki, a więc dzieci do ukończenia 4. tygodnia życia, potrzebują największej ilości snu. Szacuje się, że przesypiają w sumie większość doby, nawet 20 godzin! Nie powinno nas to dziwić. Noworodki budzą się tylko na karmienie. Ich nieprzerwany sen trwa około 2-3 godzin, następnie się budzą i domagają jedzenia, a później znów zapadają w drzemkę. Jest to zupełnie normalne. A ile powinno spać niemowlę? Niemowlęta nie przesypiają już tyle godzin co noworodki, ale i tak sporo. Od czwartego do ósmego tygodnia życia dzieci sypiają jeszcze 16-18 godzin na dobę, do 12. tygodnia około 15 godzin. Kiedy dziecko kończy rok, może przesypiać jeszcze około 14 godzin w ciągu doby. A co ze starszymi dziećmi? Ile powinien spać 3-latek lub 13-latek? Dzieci w wieku od 3 do 5 lat sypiają do 12 godzin na dobę, a nastolatkowie od 8 do 10 godzin. Szacuje się, że osoba wkraczająca w dorosłość potrzebuje 7-9 godzin snu. Osoby dorosłe i seniorzy potrzebują najmniej snu. Zaleca się jednak, aby każdy dorosły spał nie mniej niż 7 godzin.
Higiena snu
Wielu naukowców uważa, że pytanie, ile godzin powinno się spać, nie jest tak istotne jak pytanie o to, jak powinno się spać. Bardzo ważna jest bowiem higiena snu. Na higienę snu składają się:
- regularność snu – wstawanie o podobnych godzinach,
- niejedzenie bezpośrednio przed snem,
- unikanie kofeiny, w szczególności przed snem,
- prowadzenie aktywnego trybu życia,
- znajdowanie czasu na relaks przed snem.
Higiena snu zapewnia przede wszystkim zdrowy sen, który nie musi trwać 8 godzin, aby organizm był wypoczęty i w pełni zregenerowany.
Ile można nie spać?
Po 18 godzinach bez snu organizm zaczyna się zachowywać tak jak po spożyciu 0,5 promila alkoholu, a wydajność umysłowa spada o połowę. Po 48 godzinach bez snu człowiek traci poczucie rzeczywistości i pojawiają się halucynacje. Wszelkie badania kończyły się fiaskiem po dwóch dobach niespania – każda osoba biorąca udział w badaniach zasypiała bez względu na to, w jakiej pozycji się znajdowała. Niektórzy zasypiali na siedząco, inni na stojąco, a jeszcze inni podczas marszu!
Bardziej zaawansowane testy przeprowadzono na zwierzętach. Eksperyment trwał trzy tygodnie. Tak długi okres niespania prowadził u szczurów do zupełnego wyniszczenia układu odpornościowego, szczury umierały na skutek sepsy (ogólnoustrojowej reakcji zapalnej).
Oczywiście z powodów etycznych nie przeprowadzono takiego eksperymentu na ludziach. Jednak w księdze rekordów Guinnessa odnotowany jest wyczyn Tony’ego Wrighta z Penzance, który nie spał aż 266 godzin! Stało się ponad 50 lat temu, a Tony miał wtedy 17 lat.
Autor: Redakcja Dzień Dobry TVN