Ryś to ssak z rodziny kotowatych, który występuje w Eurazji i Ameryce Północnej. Ryś w Polsce jest objęty ochroną i został wpisany do Czerwonej Księgi Zwierząt. Gdzie występuje i czym się odżywia?
Ryś występujący w Polsce
Ryś zamieszkujący Polskę to tzw. ryś euroazjatycki, który należy do największych drapieżników Europy. Ryś euroazjatycki to jeden z przedstawicieli kotowatych w Polsce, tuż obok kotów domowych i żbików. Rysie w Polsce należą do zwierząt chronionych ze względu na bardzo małą populację tego gatunku. W wielu krajach wprowadzono reintrodukcję i rozprzestrzeniono je na wiele obszarów. Ryś występujący w Polsce zasiedla lasy Gostynińsko-Włocławskiego Parku Krajobrazowego, Puszczę Białowieską, Augustowską, Knyszyńską i Borecką, Kotlinę Biebrzańską, Wschodnie i Zachodnie Karpaty oraz Pogórze Karpackie. Obecność rysi zaobserwowano również w Borach Tucholskich, Puszczy Noteckiej oraz Słowińskim Parku Narodowym. W ciągu kilkudziesięciu lat zaobserwowano wzrost liczby tych zwierząt w Polsce. W 2005 roku liczba rysi wynosiła ok. 240 osobników, a w 2017 roku obserwuje się blisko 450 sztuk tych ssaków.
Wygląd rysia euroazjatyckiego
Rysie euroazjatyckie charakteryzuje jasne umaszczenie sierści i duże rozmiary ciała. Do gatunku Lynx zaliczane są również ryś iberyjski, kanadyjski i rudy, ale to rysie euroazjatyckie osiągają największe rozmiary. Wysokość w kłębie wynosi maksymalnie 75 cm, a długość ciała ok. 150 cm. Futro rysia zapewnia mu odpowiednią ochronę w warunkach niskiej temperatury dzięki trzem rodzajom włosia. Cechy charakterystyczne rysia to biały brzuch i pędzelkowe zakończenie uszu.
Cechy charakterystyczne polskiego rysia
Ryś zamieszkujący Polskę jest sprawny, potrafi skakać i wspinać się po drzewach, ale jest w stanie szybko i długo biegać. Zachowanie rysia jest podobne do kotów domowych i objawia się mruczeniem oraz starannym myciem futra. Poza tym rysie potrafią siadać jak psy i merdać ogonem, nie uciekają od człowieka. Ryś żyjący w Bieszczadach to prawdziwa wizytówka tego miejsca. Rysie występujące w Polsce przechowują jedzenie w ziemi, a niekiedy również na drzewach. Pomimo dużych rozmiarów znajdują schronienie w korze drzew leśnych, w której spędzają czas w ciągu dnia. Rysie wybierają nocny tryb życia i polowanie rozpoczynają tuż po zmroku. Te zwierzęta są prawdziwymi indywidualistami, którzy prowadzą samotny tryb życia. Terytorium rysi w Polsce wynosi maksymalnie 350 km2, ale w innych krajach nawet 1400 km2. Rysie to bardzo skrupulatne stworzenia, które polują na inne zwierzęta wprost bezszelestnie. Nie należą do długodystansowców, ale potrafią wyskoczyć na wysokość 2 m i trzykrotnie większą długość. Rysie zjadają 1–2 kg mięsa dziennie, a ich pożywieniem zwykle jest sarna. Mogą odżywiać się także mięsem jelenia, dzika i łosia, ale często jedzą ptaki i małe ssaki. Rodzaj spożywanego jedzenia jest uzależniony od pory roku i zagęszczenia gatunków ofiar.
Rozród rysi euroazjatyckich
Rysie o przeciwnych płciach spotykają się tylko raz do roku w trakcie rui. Poszukiwanie partnera odbywa się między styczniem a marcem i zachowanie rysi w tym okresie znacznie się zmienia. Ciąża tych ssaków trwa 70–74 dni i zazwyczaj rodzą się minimum dwa osobniki. Czas laktacji trwa od 3 do 6 miesięcy, po tym okresie rysie zaczynają jeść mięso. Między 9. a 11. miesiącem życia osiągają samodzielność i opuszczają miejsce narodzin. Dojrzałość płciowa samców ujawnia się między 9. a 17. miesiącem życia, natomiast samice dojrzewają w wieku 1,5–2 lat. Rysie mieszkające na wolności zazwyczaj żyją 14–17 lat.
Ochrona rysia w Polsce
Polowanie, działania destrukcyjne dla naturalnego środowiska rysia oraz wiele innych czynników ma wpływ na żywotność tych zwierząt. Ochrona rysia w Polsce polega na jak najmniejszej ingerencji w ich naturalne środowisko. Szczególnie ważne jest zaprzestanie niepotrzebnej deforestacji, rozbudowy dróg i osiedli w miejscu lasów. Zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa z dnia 6 stycznia 1995 roku w sprawie ochrony gatunkowej zwierząt rysie zostały wpisane na listę gatunków ściśle chronionych. W rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 12 października 2011 roku nałożono również obowiązek wyznaczania 500 m stref ochronnych wokół miejsca rozrodu rysia.
Zobacz także:
Zobacz wideo: Kotka El Niño zdobyła tytuł mistrza globu
Autor: Adrian Adamczyk
Źródło zdjęcia głównego: Moment RF