Wbrew pozorom, pojawienie się andropauzy u mężczyzn nie zależy od wieku, ale od stanu zdrowia i ogólnej kondycji organizmu. Przewlekłe choroby, nadciśnienie tętnicze, otyłość, zła dieta i siedzący tryb życia mogą znacznie przyspieszyć proces męskiego przekwitania. Wiele zależy też od genów – jeżeli u ojca andropauza wystąpiła dość wcześnie, istnieje duże prawdopodobieństwo, że u syna ten proces pojawi się w podobnym wieku. Choć pierwsze objawy andropauzy u mężczyzn mogą wystąpić już po czterdziestym roku życia, przeważnie proces ten zaczyna się po pięćdziesiątce.
Więcej:
- Zaburzenia lękowe - wirus samotności i wyobcowania
- "Zrobię to później!" Prokrastynacja to choroba!
- Koszmary senne – skąd się biorą i jak się ich pozbyć?
Co to jest andropauza?
Andropauza u mężczyzn to okres biologicznego starzenia się organizmu, podczas którego na skutek zmniejszonego wydzielania hormonów dochodzi do osłabienia i upośledzeniem zdolności rozrodczych, choć – w przeciwieństwie do kobiecego klimakterium – nie zanikają one całkowicie. Mężczyzna jest zdolny do zapłodnienia partnerki niemalże do końca życia, o ile nie stoją na przeszkodzie czynniki zdrowotne. Właściwie można przyjąć, że spowolnienie zdolności reprodukcyjnych zachodzi już po trzydziestym roku życia, kiedy u mężczyzn zaczyna spadać poziom testosteronu we krwi. Od tego momentu jego ilość w organizmie mężczyzny zmniejsza się średnio o 1% w skali roku. Za objawy andropauzy odpowiada też spadek produkowanego przez nadnercza hormonu DHEA, zwanego hormonem młodości, hormonu wzrostu, melatoniny, a także zwiększenie produkcji białka SHGB wiążącego steroidy płciowe. Dopiero po sprawdzeniu poziomu każdego z tych czynników lekarz może jednoznacznie stwierdzić, czy pacjent cierpi na andropauzę.
Objawy andropauzy
Choć przekwitanie u mężczyzn nie jest chorobą, przyczynia się do wielu uciążliwych dolegliwości o podłożu fizycznym, psychicznym i seksualnym. Pierwszymi symptomami, które mogą wskazywać na andropauzę, są problemy z erekcją i niski popęd seksualny, zaburzenia koncentracji, problemy z pamięcią, a także ogólne osłabienie organizmu. Charakterystyczne w procesie przekwitania u mężczyzn jest także znaczne obniżenie nastroju, które może z czasem przybrać postać depresji, rozdrażnienie, bezsenność, permanentne zmęczenie i niechęć do wykonywania jakichkolwiek czynności.
Spośród całego, licznego zespołu objawów andropauzy należy wyróżnić także:
· utratę lub wzrost masy ciała,
· zaburzenia apetytu,
· potliwość,
· zmniejszoną gęstość kości,
· ginekomastię (powiększenie piersi),
· przerost gruczołu krokowego,
· zanik mięśni o ok. 25%,
· przyrost tkanki tłuszczowej w okolicach brzucha (tzw. „oponka”),
· łysienie,
· nadciśnienie tętnicze,
· stany przedcukrzycowe,
· uderzenia gorąca i zaburzenia rytmu serca.
Choć proces przekwitania przebiega stopniowo i jest rozciągnięty w czasie, zwykle pacjenci trafiają do lekarza z mocno nasilonymi objawami andropauzy. Niepokojącym sygnałem, który skłania mężczyzn do kontroli stanu zdrowia, są najczęściej epizody depresyjne, problemy ze wzwodem i zaburzenia koncentracji.
Zobacz także: Jak poradzić sobie z syndromem pustego gniazda?
Jak długo trwa andropauza u mężczyzn?
Przekwitanie u mężczyzn trwa do końca życia – nie ma końcowego etapu, który zamyka ten proces. Choć poziom testosteronu w organizmie mężczyzny nieuchronnie się obniża, nie wyłącza to zupełnie zdolności rozrodczych. Należy też zaznaczyć, że andropauza nie jest nieodłącznym procesem męskiej egzystencji. Niektórzy mężczyźni nie doświadczają jej wcale.
Andropauza – leczenie
Jednym z pierwszych kroków w procesie diagnostyki andropauzy u mężczyzn jest tzw. kwestionariusz Morleya. Mężczyzna proszony jest o wypełnienie ankiety, w której zawarte są pytania o ogólne samopoczucie i ewentualne niepokojące objawy. Przed postawieniem jednoznacznej diagnozy, mężczyzna powinien poddać się także badaniom urologicznym i andrologicznym. Koniecznie jest też sprawdzenie poziomu hormonów we krwi. Badania połączone ze specjalistycznym wywiadem lekarskim warunkują dokładną diagnozę.
Podobnie jak w przypadku kobiecego klimakterium, przekwitanie u mężczyzn leczy się za pomocą hormonalnej terapii zastępczej (HTZ). Zanim jednak lekarz zaleci kurację preparatami z testosteronem, należy wykluczyć ewentualne choroby, które wykluczają stosowanie HTZ. Przeciwskazania to: rak prostaty, nadciśnienie tętnicze i problemy hematologiczne. Pacjenci, u których stosuje się hormonalną terapię zastępczą, powinni być pod stałą opieką lekarza i regularnie poddawać się badaniom kontrolnym.
Andropauza a leki ziołowe
W aptekach dostępne są leki bez recepty o właściwościach łagodzących objawy andropauzy u mężczyzn. Działanie takie ma m.in. wyciąg z żeń-szenia i pokrzywy. Leki ziołowe można stosować w formie suplementów albo naparów do picia.
Objawy przekwitania u mężczyzn zminimalizuje także znaczna modyfikacja stylu życia. Odpowiednio zbilansowana dieta, rezygnacja z używek i codzienna porcja ruchu pozwolą cieszyć się zdrowiem i energią bez względu na wiek.
Bibliografia:
1. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC1127205/
2. https://www.livescience.com/36014-male-menopause-real-signs.html
3. https://medbroadcast.com/condition/getcondition/andropause
4. https://www.medicalnewstoday.com/articles/266749.php
Autor: Redakcja Dzień Dobry TVN