- Rodzina patchworkowa – co to jest?
- Rodzina patchworkowa – problemy
- Zalety i wady rodziny patchworkowej
- Jak odnaleźć się w rodzinie patchworkowej?
Rosnąca liczba rozwodów, nieudane związki i powolny upadek tradycyjnego modelu rodziny sprawiają, że coraz bardziej popularna staje się rodzina patchworkowa. Ze względu na ewentualne trudne relacje między osobami z różnych rodzin taki model jest podatny na konflikty. Co to znaczy rodzina patchworkowa, jakie są jej dobre i złe strony?
>>> Zobacz też: Jak być dobrą macochą?
Rodzina patchworkowa – co to jest?
Co to jest rodzina patchworkowa? Nazwa „rodzina patchworkowa” pochodzi od angielskiego słowa blended family. Patchwork kojarzony jest z pledem lub kocem, który powstał z pozszywania różnych materiałów. Taka właśnie jest rodzina patchworkowa, ponieważ składają się na nią:
- partnerzy/małżonkowie,
- dzieci partnerów z poprzednich małżeństw,
- dzieci z obecnego małżeństwa/związku,
- byli partnerzy, którzy chcą uczestniczyć w życiu rodziny,
- teściowie, byli teściowie.
Rodzina patchworkowa nazywana jest czasem także zrekonstruowaną lub wielorodzinną. Należy zaznaczyć, że takie rodziny bardzo różnorodne, w zależności od liczebności członków familii. Rodzicom, którzy tworzą rodzinę zrekonstruowaną zależy przede wszystkim na tym, aby wszystkie dzieci czuły się w równym stopniu kochane, szanowane i rozumiane. Pomiędzy wszystkimi członkami rodziny ustalone zostają nowe relacje, granice, a także pojawiają się zupełnie inne wzory zachowań.
Rodzina patchworkowa – problemy
Zobacz także: Patchworkowa rodzina Tymańskich. Jak pozszywać relacje?
Budowanie rodziny, czyli zszywanie fragmentów patchworku, jest bardzo trudne. Rodzina zrekonstruowana bazuje na stracie, czyli rozwodzie, trudnych przeżyciach i braku odpowiednich uczuć w poprzednich związkach. Strata sama z siebie jest trudnym doświadczeniem i należy ją odpowiednio przepracować. Dzieci mogą czuć się odrzucone przez nowych partnerów, a tym samym być nieszczęśliwe w nowej relacji. Dodatkowo ze strony rodziców może się pojawić żal do byłego partnera, narastać mogą kłopoty finansowe, a problemem może być zaakceptowanie szczęścia byłych partnerów. Największym wyzwaniem rodziny patchworkowej są dzieci, które potrzebują sporo czasu, aby zrozumieć nowe role i odnaleźć się w sytuacji, a także zaakceptować nowych partnerów swoich rodziców. Maluchy mają potrzebę stałości, a w rodzinie zrekonstruowanej wszystko jest bardzo płynne. Problemy pojawiają się na poziomie języka oraz nazywania konkretnych osób. Trudnością są także emocje i uczucia rodziców oraz dzieci.
Nowe dziecko w rodzinie patchworkowej...
Sytuacja rodziny zrekonstruowanej nieco się komplikuje, gdy w domu pojawia się nowe, wspólne dziecko partnerów. Jak to wszystko pogodzić, by dzieci, które już są, nie poczuły się odtrącone?
Zdaniem Agaty Olszak-Szymuli, coacha, która prowadzi warsztaty dla rodzin patchworkowych i jednocześnie jest macochą i mamą zaznaczyła, że najważniejsze jest to, żeby nie oczekiwać, że zazdrości wśród dzieci nie będzie zupełnie. Dziecko jednego z partnerów może mieć obawy, czy dalej będzie ważne dla swojego rodzica. Istotne jest, by do dziecka podejść w sposób empatyczny.
Sylwia Anderson-Hanney, trenerka umiejętności wychowawczych, która ma rodzinę patchworkową, dodała, że każdy, a już zwłaszcza małe dzieci mają potrzebę przynależności i znaczenia w rodzinie. Rodzice powinni dążyć do tego, by dziecko miało taką potrzebę zaspokojoną. Dziecko musi mieć świadomość, że kiedy pojawi się nowe dziecko w rodzinie, miłość i wsparcie rodzica pozostaną wobec niego takie same jak wcześniej.
Zalety i wady rodziny patchworkowej
Rodzina zrekonstruowana ma zarówno zalety, jak i wady. Wiele zależy tutaj od relacji między poszczególnymi osobami oraz od ich osobowości, sposobu zachowania, emocjonalności, stylu życia i sytuacji finansowo-ekonomicznej.
Dobre strony wychowania się w rodzinie patchworkowej:
- różnorodność członków rodziny może uczyć dzieci nowych sposobów zachowania, nowych umiejętności;
- model sprawia, że wszyscy mogą nauczyć się wyrozumiałości i akceptacji odmienności;
- rodzinę taką budują osoby po porażkach, więc często bardzo się starają;
- dzieci mogą mieć nowych przyjaciół, w postaci „przyszywanego” rodzeństwa.
Niestety nie jest to doskonały model przez:
- poczucie niejasności, rozproszenie odpowiedzialności u dzieci i rodziców;
- problemy z relacjami, wyznaczaniem granic;
- kłopoty finansowe, jeżeli brakuje odpowiedniego lokum dla całej rodziny;
- rywalizację między dziećmi;
- konflikty z byłymi partnerami.
Jak odnaleźć się w rodzinie patchworkowej?
Zobacz także: Rozstanie rodziców. Jak widzi je dziecko?
Budowa relacji, przypisywanie nowych ról i zakresu obowiązków, to proces bardzo skomplikowany. Przede wszystkim największą rolę pełnią rodzice, którzy powinni sobie oraz dzieciom nadać nowe funkcje. Rodzice nie mogą budować negatywnego wizerunku byłych partnerów, tylko wskazywać im ich zalety oraz wady. W skomplikowanych układach dobrze zdecydować się na psychoterapię rodzinną, na przykład w nurcie systemowym. Pozszywanie kawałków rodziny jest procesem trudnym i wymaga czasu. Kluczowa jest postawa rodziców, ich zachowania oraz działania w kierunku stworzenia szczęśliwej rodziny. Terapeuta rodzinny może pomóc w wypracowaniu nowych schematów działania, jednak to właśnie wspólna praca rodziców sprawia, że wszyscy domownicy ustalą ogólne zasady i będą się rozumieć oraz wzajemnie wspierać.
Zobacz także:
- Wakacje patchworkowej rodziny
- 500 zł również dla rodzin patchworkowych?
- Po rozwodzie rodziców... Co ze świętami?
Autor: Redakcja Dzień Dobry TVN
Źródło zdjęcia głównego: Moment RF