Szczepionka HPV zwalcza wirus brodawczaka ludzkiego (Human papillomavirus ). Odpowiada on za 70 proc. przypadków raka szyjki macicy i większość brodawek płciowych (kłykcin kończystych). Jest dla organizmu niebezpieczny z kilku względów. Po pierwsze – bardzo szybko i łatwo się rozprzestrzenia. Każdy, kto miał jakiekolwiek kontakty seksualne, mógł mieć kontakt z tym wirusem. Po drugie – zarażenie wirusem przebiega bezobjawowo. Jego istnienie często można zauważyć dopiero w poważnym stadium choroby. Tym bardziej więc warto rozważyć, czy szczepić dziewczynki na HPV.
>>>Zobacz też: Badanie pochwy: palpacyjne, czystości, wziernikiem. Na czym polegają?
Szczepionka HPV – co to jest?
Szczepionka HPV zawiera wirusopodobne cząstki budujące odporność immunologiczną organizmu. Powstają one drogą rekombinacji genetycznej. W Polsce obecnie dostępne są trzy szczepionki przeciw HPV:
- szczepionka 2-walentna Cervarix – przeciw dwóm rakotwórczym typom wirusa: HPV16 i HPV18;
- szczepionka 4-walentna Silgard – przeciw czterem typom wirusa: HPV16 i HPV18 (typy onkogenne) oraz HPV6 i HPV11, które odpowiadają za kłykciny kończyste (brodawki płciowe);
- szczepionka 9-walentna Gardasil 9 – przeciw siedmiu rakotwórczym typom HPV (HPV16, 18, 31, 33, 45, 52 i 58) oraz dwóm typom HPV6 i HPV11, odpowiedzialnym za kłykciny kończyste.
Niestety, każda ze szczepionek zawiera inną kombinację, nie ma więc na rynku szczepionki, która chroni przed wszystkimi typami HPV. Wszystkie natomiast chronią przed najbardziej onkogennymi typami, czyli 16 i 18 , które odpowiadają za większość nowotworów szyjki macicy. Ponadto wybrane szczepionki chronią przed zmianami przednowotworowymi, nowotworami narządów płciowych i odbytu. Wzmacniają również ochronę przed wystąpieniem brodawek narządów płciowych.
Szczepionka HPV – obowiązkowa czy nie?
Szczepionka HPV nie jest obowiązkowa, ale znajduje się na liście szczepień zalecanych w Programie Szczepień Ochronnych. Profilaktycznie zaleca się ją młodym dziewczętom, ale także chłopcom około 11.–13. roku życia, jeszcze przed rozpoczęciem współżycia. Wtedy jest najbardziej skuteczna. Jak wskazują statystyki, w krajach prowadzących szczepienia udało się o 90 proc. zredukować infekcje wirusem HPV typu 6, 11, 16 i 18 oraz o 90 proc. zmniejszyć zachorowalność na brodawki narządów płciowych . Liczba patologii wysokiego stopnia szyjki macicy zmniejszyła się natomiast o 85 proc.
Szczepionka HPV – skutki uboczne
Powikłania po szczepionce HPV są raczej rzadkie i mało dokuczliwe. Podobnie jak w przypadku każdej szczepionki mogą wystąpić: bolesność w miejscu podania szczepionki, zaczerwienienie, swędzenie, obrzęk. Czasami mogą się zdarzyć omdlenia lub stany podgorączkowe. Skutki uboczne szczepionki HPV są więc mało dotkliwe i z pewnością mniej szkodliwe niż zakażenie wirusem.
HPV – szczepić czy nie?
Czy szczepić dziewczynki na HPV? Raczej nie ulega to wątpliwości, jeśli tylko dysponuje się odpowiednimi środkami. Rak szyjki macicy jest dla kobiet ogromnie niebezpieczny, to drugi najczęściej występujący u nich nowotwór, a aż 40 proc. zachorowań kończy się zgonem. Rocznie na ten nowotwór zapada 470000 osób na całym świecie. Szacuje się, że wirus brodawczaka ludzkiego odpowiada za 70 proc. zachorowań. Szczepionka HPV ma bardzo wysoką, blisko stuprocentową skuteczność . W kontekście tego, jak łatwo zarazić się HPV (nie tylko przez kontakty genitalne i oralne, wystarczy kontakt dłoni z genitaliami nosiciela), wydaje się ona wręcz pożądaną formą ochrony przed wirusem.
Problemem dla rodziców często jest natomiast koszt szczepionki , wynoszący 1200 zł (3 dawki po 400 zł każda). Szczepionka zazwyczaj nie jest refundowana, choć niektóre samorządy finansują ze swojego budżetu szczepienia kolejnych roczników.
Zobacz też:
- Choroby weneryczne – wszystko, co musisz wiedzieć, by się przed nimi ustrzec
- Jak zdiagnozować i wyleczyć kłykciny kończyste, czyli brodawki płciowe?
- Obfite miesiączki – czy to normalne?
Szczepionka HPV po zakażeniu
Szczepionka HPV jest zalecana przede wszystkim do 18. roku życia. Co ważne, mogą się zaszczepić także osoby, które są już nosicielami wirusa. Nie dotyczy to jedynie osób zakażonych typami onkogennymi 16 i 18. Możliwość zaszczepienia się po zakażeniu wynika ze specyficznego działania szczepionki i samego HPV, który nie pobudza układu immunologicznego. Po przyjęciu szczepionki nosiciel będzie miał w organizmie odpowiednią ilość przeciwciał. W efekcie nowe cząsteczki wirusa nie będą po raz kolejny atakowały nabłonka.
Zobacz film: A Ty kiedy ostatnio robiłaś cytologię? Źródło: Dzień Dobry TVN
Autor: Redakcja Dzień Dobry TVN