Laparotomia zwiadowcza wykonywana jest w przypadku poważnych schorzeń w obrębie jamy brzusznej, które wymagają poszerzonej, precyzyjnej diagnostyki.
Choroby gwiazd
Laparotomia zwiadowcza – wskazania
Laparotomia zwiadowcza to odsłonięcie powłok brzusznych i jamy otrzewnowej, wykonywane w przypadku podejrzenia poważnych chorób zlokalizowanych w obrębie brzucha. Wykonanie laparotomii zwiadowczej jest wskazane, gdy USG lub tomografia nie dają jednoznacznego obrazu stanu pacjentki. Szczególne wskazania do laparotomii zwiadowczej to:
- Nowotwór jajnika;
- nowotwór okrężnicy;
- nowotwór trzustki;
- nowotwór wątroby;
- endometrioza;
- perforacja żołądka, jelit, dwunastnicy;
- zapalenie wyrostka robaczkowego;
- zapalenie narządów rodnych;
- ciąża pozamaciczna;
- obecność zrostów w jamie brzusznej;
- zaawansowany stan zapalny trzustki.
Określenie "laparotomia ginekologiczna" nie jest więc precyzyjne. Laparotomia polega wyłącznie na otwarciu powłok brzusznych, które umożliwia przeprowadzenie szczegółowej diagnostyki lub wykonanie zabiegu operacyjnego. Bardzo często wykonywaną operacją jest laparotomia, w której wyłuszcza się torbiele jajnika lub mięśniaka macicy.
Potoczne określenia, takie jak laparotomia jajnika czy laparotomia macicy, mogą wprowadzać w błąd. Laparotomia to wyłącznie droga zabiegu operacyjnego, a nie sam ten zabieg.
Laparotomia zwiadowcza – jak wygląda?
Laparotomia zwiadowcza umożliwia dokładny wgląd we wnętrze jamy brzusznej i wszystkich znajdujących się tam narządów, zarówno tych związanych z układem pokarmowym, jak i tych zaliczanych do układu rozrodczego. Laparotomia trwa mniej więcej 60 minut, choć zdarzają się dłuższe operacje. Podczas laparotomii zwiadowczej można wykonać:
- Biopsję otwartą narządową;
- następowe badanie histopatologiczne;
- pobranie do diagnostyki mikrobiologicznej;
- pobranie do diagnostyki cytologicznej.
Jak przygotować się do laparotomii zwiadowczej?
Laparotomia zwiadowcza wymaga przyjęcia pacjenta do szpitala mniej więcej na 24–48 godzin przed planowanym zabiegiem. Przebieg przygotowań jest uzależniony od typu laparotomii. W przypadku badania jelit lub żołądka pacjent może zostać poproszony o przyjęcie leków oczyszczających przewód pokarmowy. Na co najmniej 6 godzin przed zabiegiem należy przestać przyjmować pokarmy i napoje. Skóra w miejscu, w którym zostanie wykonany zabieg, powinna zostać pozbawiona owłosienia.
Laparotomia zwiadowcza – typy cięć
Laparotomia zwiadowcza wykonywana jest przez serię różnych cięć:
- Cięcie górne pośrodkowe (od wyrostka mieczykowatego do pępka);
- cięcie dolne pośrodkowe (od pępka do spojenia łonowego);
- cięcie pośrodkowe pełne (wykonywane tylko w zasadnych przypadkach; od wyrostka mieczykowatego do spojrzenie łonowego);
- cięcie przyprostne;
- cięcie przeprostne;
- cięcie poprzeczne;
- cięcie skośne.
Przy operacji ginekologicznej wykonuje się najczęściej dwa typy cięć:
- nacięcie wzdłuż liniii pośrodkowej ciała (od pępka do spojenia łonowego);
- cięcie Pfannenstiela – nacięcie poprzeczne (poziome) skóry nad spojeniem łonowym oraz nacięcie pionowe (analogiczne jak przy metodzie poprzecznej) głębszych warstw powłok brzusznych.
Drugi typ cięcia wiąże się z mniejszą blizną, a więc z punktu widzenia estetyki jest lepszy, trzeba jednak wyraźnie zaznaczyć, że nie daje on tak dobrego wglądu do pola operacyjnego, jak typowe cięcie poprzeczne. Rodzaj cięć jest zależny od miejsca, które należy poddać diagnostyce. Inaczej pod względem cięć przebiega laparotomia mięśniaka macicy, a inaczej operacja trzustki.
Możliwe powikłania po laparotomii zwiadowczej
Laparotomia obarczona jest ryzykiem różnorodnych powikłań. Do najczęstszych należą infekcje (krwawienia, krwiaki). Poważnym powikłaniem jest przepuklina pooperacyjna, która jest wynikiem naruszenia i osłabienia struktur powłok brzusznych. Możliwe są także uszkodzenia struktur układu pokarmowego lub moczowego, zdarzają się one jednak rzadko.
Laparotomia a laparoskopia
Laparotomia zwiadowcza jest obciążona ryzykiem wielu niebezpiecznych dla zdrowia powikłań. Z tego też powodu, jeśli tylko to możliwe, zamiast niej stosuje się mniej inwazyjną metodę, jaką jest laparoskopia. Przy czym trzeba wyraźnie zaznaczyć, że zdarzają się przypadki, w których laparotomia jest jedynym zabiegiem, jaki pozwala na uzyskanie pełnego obrazu diagnostycznego.
Laparotomia – rekonwalescencja po zabiegu
Rekonwalescencja po "laparotomii jajnika" przebiega dość długo, co wynika ze znacznej inwazyjności zabiegu. Po zabiegu pacjent powinien przez 2–3 dni pozostać w szpitalu, choć ten czas może być dłuższy. Zarówno rekonwalescencja po laparotomii torbieli jajnika, jak i powrót do zdrowia po laparotomii wymaga ograniczenia podejmowanego przez pacjenta wysiłku. Przez kilka tygodni zaleca się unikanie uprawiania sportu, a także wymagających siły czynności domowych, przede wszystkim dźwigania. Zaleca się co prawda dość szybki powrót do chodzenia, ale przez pierwsze tygodnie nie powinien to być intensywny marsz, a raczej powolny i miarowy spacer.
Zobacz także:
- Rak pęcherza moczowego czterokrotnie częściej dotyka mężczyzn. Jakie daje objawy?
- Jaka ilość kawy korzystnie wpływa na nasze serce? Badacze znają odpowiedź
- Kurs pierwszej pomocy z mistrzami Polski w ratownictwie medycznym. "Nie wystarczy zadzwonić na numer alarmowy"
Autor: Adrian Adamczyk
Źródło zdjęcia głównego: Morsa Images/Getty Images
