Dolegliwości po szczepieniu. Skąd się biorą?
Podczas testowania nowych leków czy szczepionek część uczestników badania otrzymuje prawdziwy farmaceutyk, a część placebo, czyli neutralną dla organizmu substancję. Choć jest ona obojętna, to zdarza się, że wywołuje nieprzyjemne dolegliwości. W takich sytuacjach mówi się o efekcie nocebo.
W magazynie "JAMA Network" ukazała się właśnie metaanaliza (czyli analiza danych zebranych z wielu badań) testów klinicznych szczepionek przeciw COVID-19. Naukowcy dokładnie przyjrzeli się wynikom pochodzącym od 45 380 pacjentów, spośród których 22 802 otrzymało zastrzyk zawierający substancję czynną (np. mRNA), a 22 578 - placebo.
Koronawirus - najważniejsze informacje
Analiza wykazała, że po przyjęciu nieprawdziwej szczepionki aż 35,2 proc. osób zgłaszało ogólnoustrojowe działania niepożądane (np. ból głowy), a 16,2 proc. - miejscowe (np. ból ramienia). W przypadku osób, które otrzymały prawdziwy preparat o ogólnoustrojowych dolegliwościach informowało 46,3 proc. badanych, a o miejscowych - 66,7 proc.
Po drugim zastrzyku w grupie placebo na nieprzyjemne dolegliwości skarżyło się odpowiednio 31,8 proc. i 11,8 proc. uczestników, natomiast wśród osób, które dostały prawdziwą szczepionkę niepożądane objawy ogólnoustrojowe zgłaszało 61,4 proc., a miejscowe - 72,8 proc.
Siła sugestii
Naukowcy dowiedli, że osoby, którym podano placebo częściej uskarżały się na bóle głowy oraz zmęczenie. W ocenie autorów badania są to typowe niespecyficzne objawy wymienione wśród najczęściej występujących po szczepieniu przeciwko COVID-19, o których można przeczytać w ulotkach. Takie informacje mogą nasilać efekt nocebo, a także sprawić, że zaczniemy obserwować u siebie nieprzyjemne dolegliwości, które mogą się pojawić po aplikacji szczepionki.
Tym samym kiepskie samopoczucie, ból czy zmęczenie, które pojawiły się po szczepieniu - to nie zawsze wina preparatu. Mogą one wynikać z obaw i lęków, które część z nas odczuwa w związku ze szczepieniem.
Zobacz także:
- Jak wygląda trening oddechowy po przechorowaniu COVID-19?
- Pan Kamil chorował na COVID-19. "Trzy razy z tego powodu też umierałem"
- Ostatni dzwonek na odczulanie. Kiedy i jak walczyć z alergią?
Autor: Katarzyna Oleksik
Źródło: polityka.pl
Źródło zdjęcia głównego: Guido Mieth/Getty Images