Znajomość języka obcego na wysokim poziomie to w tym zawodzie za mało. Tłumacz przysięgły jest zawodem zaufania publicznego. Dlatego osobom chcącym zdobyć odpowiednie uprawnienia do jego wykonywania stawiane są liczne wymagania, które określa konkretna ustawa.
Więcej:
- Jak wygląda praca w domu i jakich stanowisk dotyczy?
- Jak zostać freelancerem?
- Jak wygląda praca programisty gier
Zawód – tłumacz przysięgły
Uprawnienia tłumacza przysięgłego umożliwiają mu sporządzanie tłumaczeń z języka polskiego na język obcy oraz odwrotnie. Forma tego tłumaczenia może być zarówno pisemna, jak i ustna. Tłumacz przysięgły może również sprawdzać i uwierzytelniać przekłady dokonane przez osoby trzecie. Poświadczenie dokonywane jest za pomocą pieczęci i podpisu tłumacza. Status tłumacza przysięgłego uzyskuje się po zdaniu specjalnego egzaminu, a uroczyste zaprzysiężenie odbywa się w Ministerstwie Sprawiedliwości.
Tłumacz przysięgły ma także konkretne obowiązki – należy do nich sumienne dokonywanie tłumaczeń oraz staranne ich poświadczanie, zarówno w ramach zleceń od osób i firm prywatnych, jak i administracji państwowej. Co ważne, organom państwowym nie można odmówić realizacji zlecenia, chyba że tłumacz na wyjątkowo ważne uzasadnienie. Stawki dla zleceń państwowych również są określone ustawowo.
Odpowiedzialnością tłumacza przysięgłego jest zachowanie bezstronności, tajemnicy danych oraz staranne wykonywanie obowiązków. Co więcej, za niedopatrzenia czy błędy tłumacz przysięgły ponosi odpowiedzialność prawną . Skutkuje to karą w postaci nagany, upomnienia, a w skrajnych przypadkach nawet zawieszenia lub odebrania prawa do wykonywania zawodu.
Wymagania wobec tłumacza przysięgłego
Osobom, które chcą wykonywać ten zawód, nie wystarczy perfekcyjna znajomość języka obcego. Niezbędna jest znajomość i płynne posługiwanie się specjalistyczną terminologią urzędową, a także posiadanie wiedzy z zakresu prawa, finansów czy gospodarki tego kraju, którego język tłumaczy. Wiedza ta jest bardzo wnikliwie sprawdzana w czasie egzaminu.
Dlatego samo ukończenie filologii angielskiej nie jest wystarczającym przygotowaniem do egzaminu na tłumacza przysięgłego . To tylko baza, na której można budować dalsze umiejętności. Konieczne jest dalsze kształcenie – albo na studiach drugiego stopnia, albo we własnym zakresie.
Poza biegłą znajomością języka obcego i ojczystego kandydat na tłumacza przysięgłego musi udowodnić niekaralność oraz pełną zdolność do czynności prawnych. Koszt egzaminu państwowego to około 800 zł, a jego zdanie wcale nie należy do łatwych zadań – odsetek osób, które pomyślnie przechodzą egzamin na tłumacza przysięgłego, wynosi 20–30 proc.
Tłumacz przysięgły – wymagania formalne
Konkretne wytyczne dotyczące tego, jak zostać tłumaczem przysięgłym , można znaleźć na stronie Ministerstwa Sprawiedliwości. Zgodnie z przepisami ustawy zawód ten może wykonywać osoba, która:
- ma obywatelstwo polskie albo obywatelstwo jednego z państw członkowskich Unii Europejskiej, państw członkowskich Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) – stron umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym, Konfederacji Szwajcarskiej lub na zasadach wzajemności obywatelstwo innego państwa;
- zna język polski;
- ma pełną zdolność do czynności prawnych;
- nie była karana za przestępstwo umyślne, przestępstwo skarbowe lub za nieumyślne przestępstwo przeciwko bezpieczeństwu obrotu gospodarczego;
- ukończyła studia wyższe;
- złożyła z wynikiem pozytywnym egzamin z umiejętności tłumaczenia z języka polskiego na język obcy oraz z języka obcego na język polski.
Ustawa bardzo precyzyjnie określa wymagania wobec tłumacza przysięgłego i nie przewiduje sytuacji, w której kandydat mógłby być zwolniony z któregoś z wymogów formalnych. Zasady przeprowadzenia egzaminu są ściśle określone w rozporządzeniu ministra sprawiedliwości z dnia 24 stycznia 2005 r. w sprawie szczegółowego sposobu przeprowadzania egzaminu na tłumacza przysięgłego (Dz.U. Nr 15, poz. 129).
Egzamin składa się z dwóch części: pisemnej i ustnej. Część pisemna polega na przetłumaczeniu dwóch tekstów z języka polskiego na angielski oraz dwóch z angielskiego na polski. Aby zdać część pisemną, należy uzyskać co najmniej 75% – wówczas można przystąpić do części ustnej. Składają się na nią dwa zadania: tłumaczenie ze słuchu z języka polskiego na obcy i tłumaczenie tekstu pisanego z języka obcego na polski.
Dopiero po zdaniu egzaminu oraz spełnieniu innych wymagań formalnych kandydat zostaje oficjalnie zaprzysiężony na tłumacza przysięgłego oraz składa ślubowanie wobec ministra sprawiedliwości . Zostaje wtedy wpisany na listę tłumaczy przysięgłych i uzyskuje prawo do wykonywania zawodu.
Bibliografia
Biuletyn Informacji Publicznej:
Autor: Redakcja Dzień Dobry TVN