O to, czy uchodźcy przybywający z Ukrainy muszą rozliczać PIT oraz w jakich sytuacjach powinni to zrobić, zapytaliśmy kancelarię WKB lawyers.
Czy uchodźcy muszą rozliczać PIT?
Odpowiedź na to pytanie zależy przede wszystkim od tego, z jaką formą zatrudnienia mamy do czynienia w danym przypadku.
Umowa o pracę
Jeżeli dana osoba jest zatrudniona na podstawie umowy o pracę przez polskiego pracodawcę i świadczy pracę w Polsce, to osiągany przez nią dochód jest opodatkowany w Polsce jako dochód ze stosunku pracy (tak jak w przypadku polskich pracowników). Nie ma przy tym znaczenia, jak długo ta osoba przebywa w Polsce: czy będzie to poniżej, czy też powyżej 183 dni w roku podatkowym.
Podatki
W takim przypadku pracodawca potrąca z wynagrodzenia zaliczki na podatek dochodowy, a po zakończeniu roku podatkowego przesyła pracownikowi informację PIT-11, która zawiera dane niezbędne do rozliczenia z urzędem skarbowym. Na tej podstawie pracownik wypełnia swoje zeznanie podatkowe i rozlicza się z polskim fiskusem. Warto przy tym pamiętać o możliwości skorzystania z usługi Twój e-PIT, dostępnej w e-Urzędzie Skarbowym na podatki.gov.pl. W ramach tej usługi możemy skorzystać z zeznania podatkowego automatycznie przygotowanego i udostępnionego przez Krajową Administrację Skarbową.
Umowa zlecenia
W przypadku umowy zlecenia sposób opodatkowania zależy od tego, czy obywatel Ukrainy przedstawi certyfikat rezydencji podatkowej.
Certyfikat rezydencji jest zaświadczeniem o miejscu zamieszkania dla celów podatkowych, które jest wydawane przez właściwy organ administracji podatkowej – w tym przypadku przez właściwy organ ukraiński.
Jeżeli zleceniobiorca (obywatel Ukrainy) nie przedstawi certyfikatu rezydencji (co pewnie będzie regułą) i jednocześnie:
- jego pobyt w Polsce nie przekroczy 183 dni w roku podatkowym – od przychodów takiej osoby polski zleceniodawca pobierze zryczałtowany 20% PIT, a do końca lutego następnego roku wystawi informację IFT-1/IFT-1R; sam zleceniobiorca nie składa zeznania podatkowego w Polsce;
- jego pobyt w Polsce przekroczy 183 dni w roku podatkowym: od przychodów wypłacanych w okresie pierwszych 183 dni pobytu w Polsce polski zleceniodawca pobierze zryczałtowany 20% PIT; od dochodów uzyskanych po przekroczeniu 183 dni pobytu w Polsce zleceniodawca pobierze co miesiąc zaliczkę na podatek na zasadach ogólnych (tj. takich, jakie obowiązują polskich podatników) i odprowadzi na rachunek urzędu skarbowego. Do końca lutego następnego roku zleceniobiorca otrzyma zaś od zleceniodawcy dwie informacje: IFT-1/IFT-1R (w której są informacje o przychodach za okres pierwszych 183 dni pobytu w Polsce) oraz PIT-11 (w której są informacje o dochodach za dalszy okres pobytu w Polsce). W tym przypadku zleceniobiorca rozlicza się w Polsce, ale w zeznaniu podatkowym nie wykazuje przychodów z informacji IFT-1/IFT-1R.
Jeżeli zleceniobiorca przedstawi certyfikat rezydencji, należy ocenić, czy miejsce, w którym świadczy on usługi na podstawie umowy zlecenia, można uznać za tzw. stałą placówkę (chodzi tutaj o miejsce, w którym obywatel Ukrainy świadczy usługi).
Pod pojęciem tym rozumiemy takie miejsce, w którym w sposób stały, całkowicie lub częściowo, prowadzona jest działalność w Polsce. Z reguły powinna ona obejmować pomieszczenie wraz z odpowiednim w konkretnym przypadku wyposażeniem (np. sprzętem biurowym, urządzeniami, maszynami) i charakteryzować się pewnym stopniem trwałości. Zatem jeżeli obywatel Ukrainy będzie miał do swojej dyspozycji takie pomieszczenie, to z punktu widzenia prawa podatkowego będzie miał w Polsce stałą placówkę (wydaje się jednak, że najprawdopodobniej w większości przypadków uchodźcy nie będą dysponować taką placówką).
Jeżeli zatem w danym przypadku:
- mamy do czynienia ze stałą placówką w Polsce – polski zleceniodawca powinien pobrać zryczałtowany 20% PIT od przychodów wypłacanych obywatelowi Ukrainy, a do końca lutego następnego roku wystawić informację IFT-1/IFT-1R; zleceniobiorca nie składa zeznania podatkowego w Polsce;
- nie występuje stała placówka w Polsce – zleceniobiorca nie podlega opodatkowaniu w Polsce (od jego wynagrodzenia nie są pobierane zaliczki na PIT) i nie składa w Polsce zeznania podatkowego; otrzymuje za to od zleceniodawcy, do końca lutego następnego roku, informację IFT-1/IFT-1R z wykazaną kwotą przychodu.
Kiedy uchodźcy z Ukrainy muszą złożyć roczne zeznanie podatkowe PIT?
Obowiązek ten pojawi się w przypadku:
- umowy o pracę – przy założeniu, że praca jest wykonywana w Polsce; będzie tak niezależnie od tego, jak długo dana osoba przebywa na terytorium Polski;
- umowy zlecenia – jeżeli zleceniobiorca nie przedstawi certyfikatu rezydencji, a pobyt tej osoby w Polsce przekroczy 183 dni w roku podatkowym.
Patrząc na sprawę z perspektywy uchodźcy można przyjąć, że ważną wskazówką będzie to, jaką informację (na jakim formularzu) otrzyma od pracodawcy lub zleceniodawcy. Jeżeli będzie to:
- informacja IFT-1/IFT-1R – będzie to oznaczało, że taka osoba nie składa zeznania podatkowego w Polsce;
- informacja PIT-11 – wówczas taka osoba będzie musiała rozliczyć się z polskim fiskusem (samodzielnie składając zeznanie podatkowe PIT-37, ewentualnie korzystając z usługi Twój e-PIT).
Zobacz także:
- 500 plus dostępne również dla Ukraińców. "Mają prawo do wsparcia w zakresie świadczeń rodzinnych"
- Wymiana hrywien na złotówki. Czy kantor może odmówić wymiany hrywien?
- Jak przewieźć zwierzę z Ukrainy do Polski? Obowiązują zmienione procedury
- 30 lat doświadczenia
- Od 2014 roku z misją w Ukrainie, z biurem pomocowym w Kijowie
- Opiera się na 4 zasadach: humanitaryzmu, bezstronności, neutralności i niezależności
- Regularnie publikuje raporty finansowe ze swoich działań
Autor: Teofila Siewko
Źródło: WKB Wierciński, Kwieciński, Baehr
Źródło zdjęcia głównego: fizkes/Getty Images