Kryzys klimatyczny. "Nie mamy już czasu do stracenia"

dymy z kominów zakładów przemysłowych, kryzys klimatyczny
Chris Conway/Getty Images
Źródło: Getty Images
Na jakim etapie jest światowa walka z kryzysem klimatycznym? Najnowszą ocenę stanu w poszczególnych krajach opublikowała ramowa konwencja Narodów Zjednoczonych. Jakie zalecenia zawiera dokument?
Ramowa konwencja Narodów Zjednoczonych w sprawie zmian klimatu wzywa kraje do działania

Plany klimatyczne (NDC) to dokumenty, w których poszczególne państwa informują o swoich działaniach na rzecz walki ze zmianami klimatycznymi. Zgodnie z porozumieniem paryskim z 2016 r., wszystkie objęte nim kraje są zobowiązane do przekazania lub aktualizowania swoich NDC co pięć lat, począwszy od 2020 r. Jednym z głównych celów wspólnych działań jest ograniczenie wzrostu średniej globalnej temperatury do 1,5°C. Zaktualizowany raport z 17 września ma być wstępem do serii spotkań na Zgromadzeniu Ogólnym ONZ w Nowym Jorku, które rozpoczną się w poniedziałek 20 września. Analizuje on 164 krajowe plany klimatyczne (NDC) z 194 państw zgromadzonych w ramach porozumienia paryskiego.

Specjaliści są zgodni i podkreślają, że aby krajowe plany miały sens i były skuteczne w walce z postępującymi zmianami klimatycznymi, powinny prowadzić do znacznego ograniczenia globalnych emisji. W lutym 2021 r. UNFCCC przedstawiła wstępną ocenę łącznej redukcji emisji w ramach nowych działań podjętych przez światowe rządy. Niewiele różnią się od zobowiązań deklarowanych w 2015 r.

Twórcy raportu apelują do wszystkich krajów o aktualizację ich dokumentów NDC przed COP26 - konferencją ONZ w sprawie zmian klimatu. Odbędzie się ona w Glasgow między 31 października a 12 listopada 2021 r. Przewodniczący COP26 Alok Sharma zapowiedział, że "bez działań wszystkich krajów, zwłaszcza największych gospodarek, nasze wysiłki mogą pójść na marne". Według szefa ONZ António Guterresa, bez bardziej ambitnych zobowiązań rządów krajowych dalsze ocieplanie klimatu będzie katastrofalne w skutkach i o wiele bardziej niszczycielskie niż to, co już ma miejsce na całym świecie, czyli huragany, powodzie i pożary.

Szefowa ONZ ds. klimatu Patricia Espinosa, której biuro przygotowało raport, powiedziała:

Przywódcy muszą zaangażować się w szczerą dyskusję, napędzaną nie tylko bardzo uzasadnionym pragnieniem ochrony interesów narodowych, ale także równie ważnym celem przyczyniania się do dobrobytu ludzkości. (...) Po prostu nie mamy już czasu do stracenia.

Globalne emisje gazów cieplarnianych jeszcze wzrosną?

Międzynarodowy Zespół ds. Zmian Klimatu (IPCC) szacuje, że aby zapewnić rozsądną szansę na ograniczenie wzrostu temperatury do 1,5°C lub chociaż do 2°C, niezbędne jest zmniejszenie globalnych emisji do 2030 r. odpowiednio o 45 proc. i 25 proc. Jak wynika z raportu UNFCCC, obecne zobowiązania wszystkich krajów zmniejszyłyby w rzeczywistości emisję jedynie o 12 proc. w tym okresie.

UNFCCC szacuje, że globalne emisje gazów cieplarnianych zamiast maleć, będą tak naprawdę o około 16 proc. wyższe w 2030 r. niż w 2010 r. Jeśli ten scenariusz się zrealizuje, gorsza kondycja klimatu na Ziemi może być nieunikniona.

Wzrost o 16 proc. jest ogromnym powodem do niepokoju. Stoi on w ostrym kontraście z wezwaniami nauki do szybkiej i trwałej redukcji emisji, by zapobiec najpoważniejszym skutkom klimatycznym 

- powiedziała Patricia Espinosa, sekretarz wykonawczy UNFCCC.

Jak walczyć z kryzysem klimatycznym?

Globalny trend emisji gazów cieplarnianych, oszacowany na podstawie najnowszych dostępnych krajowych dokumentów programowych, jest zbliżony do scenariusza z raportu IPCC z początku 2021 r. Oznacza to ocieplenie o 2,7°C pod koniec XXI wieku.

W dokumencie opracowanym przez Ramową konwencję Narodów Zjednoczonych w sprawie zmian klimatu (UNFCCC) zaproponowano warianty łagodzące, które muszą być wdrażane, jeśli wzrost temperatury ma rzeczywiście zostać ograniczony do 1,5°C. Są to m.in.:

  • zatrzymanie inwestycji w węgiel do 2030 r.,
    • stopniowe zaprzestanie wykorzystywania węgla do produkcji energii elektrycznej do 2025 r.,
      • stopniowe wycofywanie ze sprzedaży pojazdów osobowych napędzanych paliwami kopalnymi do 2035-2050 r.,
        • wprowadzenie wymogu, by nowo budowane budynki charakteryzowały się niemal zerowym zużyciem energii,
          • zwiększenie powierzchni terenów zalesionych do 2030 r.

            Laurence Tubiana, architektka porozumienia paryskiego, szefowa European Climate Foundation, powiedziała, że

            brutalne skutki zmian klimatu uderzające w każdy zakątek świata muszą pobudzić przywódców do działania podczas Zgromadzenia Ogólnego ONZ w przyszłym tygodniu. Raport zwraca uwagę na szkody jakie najwięksi emitenci wyrządzają naszej planecie, przez to, że nie wywiązują się ze swoich zobowiązań wynikających z porozumienia paryskiego. Do COP26 wszystkie kraje G20 powinny przedstawić bardziej ambitne plany, zgodne z założeniami 1,5°C

            Z kolei Christiana Figueres, była sekretarz wykonawcza UNFCCC powiedziała:

            Wszystkie inne kwestie geopolityczne stracą na znaczeniu, jeśli nie sprostamy egzystencjalnemu wyzwaniu, jakie niosą za sobą zmiany klimatu.

            Za blisko 75 proc. światowych emisji gazów cieplarnianych odpowiadają państwa w ramach tzw. G20.

            Do tej pory Unia Europejska, Wielka Brytania, Kanada, Argentyna i Stany Zjednoczone wzmocniły swoje cele redukcji emisji do 2030 r. Jednak, jak wynika z analizy Climate Action Tracker, jedynie Wielka Brytania oceniana jest jako bliska zgodności z założeniem 1,5°C .

            Chiny, Indie, Arabia Saudyjska i Turcja, które łącznie odpowiadają za 33 proc. światowych emisji gazów cieplarnianych, dotychczas nie przedstawiły zaktualizowanych krajowych dokumentów dotyczących działań na rzecz poprawy kondycji klimatycznej Ziemi. Z kolei Australia i Indonezja zaproponowały dokładnie to samo, co w 2015 r. Brazylia i Meksyk przedstawiły plany, które zakładają wręcz wyższe emisje w porównaniu do wcześniej proponowanych celów. Jeszcze inaczej postępuje Rosja - przedstawiła cel, który w rzeczywistości pozwoliłby na wyższe emisje niż obecnie.

            W dokumencie opracowanym przez UNFCCC wskazano, że jeśli emisje nie zostaną ograniczone do 2030 r., to będą musiały zostać znacznie zredukowane w okresie późniejszym, by zrekompensować powolny początek drogi do zerowej emisji netto. Jednak zwlekanie może uniemożliwić osiągnięcie neutralności klimatycznej w drugiej połowie XXI wieku.

            Zobacz także:

            Zobacz wideo: Ekstremalne zjawiska pogodowe. Czy możemy coś zrobić, by zastopować zmiany klimatu?

            Autor: Diana Ryściuk

            Źródło: un.org, PAP, euractiv.pl

            Źródło zdjęcia głównego: Getty Images

            podziel się:

            Pozostałe wiadomości

            Wielki debiut Sandry Hajduk i Anny Senkary. Jak nowa para poradziła sobie w pierwszym dniu pracy?

            Wielki debiut Sandry Hajduk i Anny Senkary. Jak nowa para poradziła sobie w pierwszym dniu pracy?

            Napięcie mięśniowe u niemowlaka. Czat z ekspertką

            Napięcie mięśniowe u niemowlaka. Czat z ekspertką

            Ruszyła akcja "Podaruj Misia". Jakie kreacje przygotowały gwiazdy z projektantami?

            Ruszyła akcja "Podaruj Misia". Jakie kreacje przygotowały gwiazdy z projektantami?

            Mistrzowskie dania z krakowskiej suchej, krafterek, wędzonego boczku i szynki na maśle. Poznaj przepisy finalistów 12. edycji Master Chefa
            Materiał promocyjny

            Mistrzowskie dania z krakowskiej suchej, krafterek, wędzonego boczku i szynki na maśle. Poznaj przepisy finalistów 12. edycji Master Chefa

            Joanna Krupa uczy córkę języka polskiego. Asha-Leigh pokazała, co potrafi. "Brawo dla was"

            Joanna Krupa uczy córkę języka polskiego. Asha-Leigh pokazała, co potrafi. "Brawo dla was"

            Agnieszka Kotońska znacząco schudła i nieustannie mierzy się z hejtem. "Życzą mi śmierci"

            Agnieszka Kotońska znacząco schudła i nieustannie mierzy się z hejtem. "Życzą mi śmierci"

            ''Gorgonzola. Przepyszna historia''. Pobierz nasz e-book i poznaj przepisy na dania z wyjątkowym włoskim serem.  
            Materiał promocyjny

            ''Gorgonzola. Przepyszna historia''. Pobierz nasz e-book i poznaj przepisy na dania z wyjątkowym włoskim serem.  

            Prawidłowe oddychanie skuteczną bronią na stres. "Musimy się skupić na kilku aspektach"
            Materiał promocyjny

            Prawidłowe oddychanie skuteczną bronią na stres. "Musimy się skupić na kilku aspektach"

            Damski duet w roli prowadzących Dzień Dobry TVN. Widzowie dobrze je znają

            Damski duet w roli prowadzących Dzień Dobry TVN. Widzowie dobrze je znają

            "Mamusiu, ja już nie chcę tu być, na tym światku". Czy 3-latek może mieć depresję?

            "Mamusiu, ja już nie chcę tu być, na tym światku". Czy 3-latek może mieć depresję?

            Szukasz pomysłu na wykwintną przystawkę z Gorgonzolą?  
            Materiał promocyjny

            Szukasz pomysłu na wykwintną przystawkę z Gorgonzolą?  

            Anna Rusowicz wspiera ofiary przemocy psychicznej. "Na własnych doświadczeniach mogę oprzeć ten kawał wiedzy"

            Anna Rusowicz wspiera ofiary przemocy psychicznej. "Na własnych doświadczeniach mogę oprzeć ten kawał wiedzy"

            Luiza z "HP" jest w związku. Jej partner też brał udział w programie. "Mój urodzinowy prezent"

            Luiza z "HP" jest w związku. Jej partner też brał udział w programie. "Mój urodzinowy prezent"

            Zagięte kości w każdej chwili mogą przebić jej skórę. "Jestem w Polsce jedynym przypadkiem"

            Zagięte kości w każdej chwili mogą przebić jej skórę. "Jestem w Polsce jedynym przypadkiem"

            Ania Klimczewska wydała kolejną powieść. "Zaczęło się na spontanie jako wielka zabawa"

            Ania Klimczewska wydała kolejną powieść. "Zaczęło się na spontanie jako wielka zabawa"

            Krzyś zmaga się z czterokończynowym dziecięcym porażeniem mózgowym. Potrzebuje naszej pomocy

            Krzyś zmaga się z czterokończynowym dziecięcym porażeniem mózgowym. Potrzebuje naszej pomocy

            "Królowa przetrwania". Nowy program z 12 znanymi kobietami. W dżungli, bez filtra i cenzury

            "Królowa przetrwania". Nowy program z 12 znanymi kobietami. W dżungli, bez filtra i cenzury

            Najmodniejsze stylizacje na sezon jesień/zima
            Materiał promocyjny

            Najmodniejsze stylizacje na sezon jesień/zima

            Kupujesz gwiazdy betlejemskie w dyskoncie? Zwróć uwagę na cyjacje. Co to takiego?

            Kupujesz gwiazdy betlejemskie w dyskoncie? Zwróć uwagę na cyjacje. Co to takiego?

            Jak przyrządzić pstrąga łososiowego i krewetki? Poznaj przepisy Darii Ładochy
            Materiał promocyjny

            Jak przyrządzić pstrąga łososiowego i krewetki? Poznaj przepisy Darii Ładochy

            Czy zimą również można osiągnąć work-life balance?
            Materiał promocyjny

            Czy zimą również można osiągnąć work-life balance?

            Jedyna taka szkoła pszczelarska w Polsce i w Europie
            Materiał promocyjny

            Jedyna taka szkoła pszczelarska w Polsce i w Europie

            Jak przygotować mieszkanie na pojawienie się dziecka? Poznaj sprawdzone sposoby
            Materiał promocyjny

            Jak przygotować mieszkanie na pojawienie się dziecka? Poznaj sprawdzone sposoby

            "Młodość na zamówienie 2". Maciej Panek przeprowadził zaskakującą metamorfozę
            Materiał promocyjny

            "Młodość na zamówienie 2". Maciej Panek przeprowadził zaskakującą metamorfozę

            Koza domowa od wieków towarzyszy ludziom. Czym się charakteryzuje?
            Materiał promocyjny

            Koza domowa od wieków towarzyszy ludziom. Czym się charakteryzuje?

            Budyniowe wypieki: miodownik, pączki, karpatka i bajaderki
            Materiał promocyjny

            Budyniowe wypieki: miodownik, pączki, karpatka i bajaderki

            Fundacja TVN otworzyła gabinety psychologiczne. "Chcemy, by pacjenci i ich rodziny czuli się zaopiekowani"

            Fundacja TVN otworzyła gabinety psychologiczne. "Chcemy, by pacjenci i ich rodziny czuli się zaopiekowani"

            Nastolatka urodziła w lesie. "Personelowi medycznemu powiedziała, że znalazła dziecko" 

            Nastolatka urodziła w lesie. "Personelowi medycznemu powiedziała, że znalazła dziecko" 

            Pizza pachnąca jesienią w wykonaniu Aleksandry Juszkiewicz. Jakie składniki wybrać?

            Pizza pachnąca jesienią w wykonaniu Aleksandry Juszkiewicz. Jakie składniki wybrać?

            Agnieszka Włodarczyk i Robert Karaś wzięli ślub. Pokazali romantyczne zdjęcia

            Agnieszka Włodarczyk i Robert Karaś wzięli ślub. Pokazali romantyczne zdjęcia

            Nie wiesz, jak rozmawiać ze swoim psem? Waszą komunikację poprawi Radek Ekwiński. Napisz do nas

            Nie wiesz, jak rozmawiać ze swoim psem? Waszą komunikację poprawi Radek Ekwiński. Napisz do nas

            "Top Model". Natalia nie wygrała programu, ale czuje się zwyciężczynią. "Wcześniej byłam zagubiona"

            "Top Model". Natalia nie wygrała programu, ale czuje się zwyciężczynią. "Wcześniej byłam zagubiona"

            Od pielęgniarki do Miss Polonia. "Transplantacja włosów jest takim moim konikiem"

            Od pielęgniarki do Miss Polonia. "Transplantacja włosów jest takim moim konikiem"

            "Top Model": Sofia Konecka-Menescal była o krok od wygrania. "Tak działa życie"

            "Top Model": Sofia Konecka-Menescal była o krok od wygrania. "Tak działa życie"

            14 kg listów od naszych młodych widzów trafiło do rąk Mikołaja. "Drogie dzieci z Polski, kocham was"

            14 kg listów od naszych młodych widzów trafiło do rąk Mikołaja. "Drogie dzieci z Polski, kocham was"

            "Top Model". Marcin Tyszka szczerze o wygranej Dominika. "Skład finału był bardzo mocny"

            "Top Model". Marcin Tyszka szczerze o wygranej Dominika. "Skład finału był bardzo mocny"

            Ile zapłacimy za zupy i dania świąteczne Magdy Gessler?

            Ile zapłacimy za zupy i dania świąteczne Magdy Gessler?

            Tanie prezenty Mikołajkowe. Czy da się kupić prezent za 30 lub 50 zł w dobie inflacji?

            Tanie prezenty Mikołajkowe. Czy da się kupić prezent za 30 lub 50 zł w dobie inflacji?

            Ile zostało niedziel handlowych do końca roku? Czy w wigilię 2023 zrobimy zakupy?

            Ile zostało niedziel handlowych do końca roku? Czy w wigilię 2023 zrobimy zakupy?

            Dominik zwycięzcą "Top Model". Co planuje w najbliższych miesiącach? "To jedno z moich marzeń"

            Dominik zwycięzcą "Top Model". Co planuje w najbliższych miesiącach? "To jedno z moich marzeń"

            Spektrum autyzmu diagnozowane jest również u dorosłych. Jak wygląda rozpoznanie?

            Spektrum autyzmu diagnozowane jest również u dorosłych. Jak wygląda rozpoznanie?

            Kasia Lins o nowej płycie i muzycznym katharsis. "Nadszedł taki moment, że musiałam powiedzieć dość"

            Kasia Lins o nowej płycie i muzycznym katharsis. "Nadszedł taki moment, że musiałam powiedzieć dość"

            Są jednymi z najpiękniejszych siatkarek na świecie i osiągnęły sukces. "Marzenia warto spełniać"

            Są jednymi z najpiękniejszych siatkarek na świecie i osiągnęły sukces. "Marzenia warto spełniać"

            Dawid Kubacki w szczerym wywiadzie o chorobie żony. "Ściska mi głos w gardle"

            Dawid Kubacki w szczerym wywiadzie o chorobie żony. "Ściska mi głos w gardle"

            Katarzyna Żak wspomina trudne chwile z mężem. "Płakałam"

            Katarzyna Żak wspomina trudne chwile z mężem. "Płakałam"

            "ŚOPW". Aneta Żuchowska pokazała córeczkę. "No urody po mamusi się nie wyprze"

            "ŚOPW". Aneta Żuchowska pokazała córeczkę. "No urody po mamusi się nie wyprze"

            Znana ginekolożka ze Szczecina z 5 zarzutami. Grozi jej więzienie

            Znana ginekolożka ze Szczecina z 5 zarzutami. Grozi jej więzienie

            "ŚOPW". Marek usłyszał od Kornelii "najmocniejsze słowo na świecie". "Nie spodziewałem się tego"

            "ŚOPW". Marek usłyszał od Kornelii "najmocniejsze słowo na świecie". "Nie spodziewałem się tego"

            Lady Gaga dostała suknię z Polski. "Bardzo bym chciała, by w niej wyszła"

            Lady Gaga dostała suknię z Polski. "Bardzo bym chciała, by w niej wyszła"

            Sara James stworzyła duet ze znanym raperem. "Jestem szalenie wdzięczna, że się udało"

            Sara James stworzyła duet ze znanym raperem. "Jestem szalenie wdzięczna, że się udało"

            Promocje, przeceny, wyprzedaże - jak kupować rozsądnie? Eksperci radzą

            Promocje, przeceny, wyprzedaże - jak kupować rozsądnie? Eksperci radzą

            #DzieńDobrywPolsce. Potrzebujesz interwencji Dzień Dobry TVN? Napisz do nas

            #DzieńDobrywPolsce. Potrzebujesz interwencji Dzień Dobry TVN? Napisz do nas