Zatrwian to jedna z nielicznych roślin z tak dużym zróżnicowaniem wewnątrzgatunkowym. Szacuje się, że do grupy zatrwianów zalicza się nawet 300 odmiennych kwiatów, choć w Polsce uprawia się zaledwie ich niewielką część – od kilku do kilkunastu najbardziej ozdobnych gatunków.
Zatrwian jest niezwykle atrakcyjną rośliną ogrodową, głównie dzięki swojemu obfitemu kwitnieniu i dużej tolerancji względem podłoża oraz stanowiska. Bywają sadzone jako typowe kwiaty rabatowe, choć znacznie częściej spotyka się je w bukietach, zarówno w wersji świeżo zerwanej, jak i suszonej. Różnorodność gatunkowa nie warunkuje sposobu ich uprawy i pielęgnacji. O większość zatrwianów dba się w podobny sposób, bez przeszkód można więc zdecydować się na dowolny egzemplarz rośliny.
Zatrwian – najpopularniejsze gatunki uprawne w Polsce
W Polsce występują cztery główne gatunki, które uprawia się w przydomowych ogródkach. Najbardziej rozpowszechniony jest zatrwian wrębny , zaraz po nim znajduje się zatrwian tatarski . Niemałym powodzeniem cieszą się również zatrwian szerokolistny oraz zatrwian Suworowa . Wszystkie gatunki są roślinami dekoracyjnymi, które różnią się od siebie przede wszystkim wyglądem. Pięknie prezentują się w dużych rabatach w towarzystwie innych roślin lub w bukietach. Czym charakteryzują się poszczególne gatunki zatrwianu?
Zatrwian wrębny – roślina jednoroczna, osiągająca do 50 cm wysokości. Ma niezwykle ozdobne liście i kwiaty w kolorze różowym lub jasnofioletowym. Wyróżnia się dość długim i późnym, jak na zatrwiany, okresem kwitnienia (od końca lipca aż do października).
Zatrwian szerokolistny – niski gatunek rośliny, nieprzekraczający 30 cm wysokości, o fioletowych, delikatnych kwiatach. Kwitnie od lipca do sierpnia. Szerokolistny zatrwian suszony bywa wykorzystywany jako element naturalistycznych, prostych bukietów.
Zatrwian tatarski – gatunek wieloletni, choć w Polsce uprawiany głównie jako roślina jednoroczna. Wyróżnia się drobnymi i delikatnymi kwiatami w kolorze białym lub jasnoróżowym. Zatrwian tatarski kwitnie od lipca do końca września. Osiąga do 40 cm wysokości.
Zatrwian Suworowa – charakteryzuje się niedużymi kwiatami różowej barwy. Jest jednym z większych gatunków zatrwianu, rosnącym nawet do 70 cm wysokości.
Zatrwian – jak wygląda uprawa i pielęgnacja? Stanowisko i podłoże
Zatrwian, jak większość gatunków bylinowych, nie ma ściśle określonych wymagań uprawnych. Jest rośliną tolerancyjną względem podłoża i stanowiska. Poszczególne gatunki nie różnią się zasadami pielęgnacji i uprawy, warto więc rozpatrzyć ich preferencje na przykładzie dwóch najpopularniejszych w Polsce rodzajów rośliny. Jak powinna zatem wyglądać uprawa zatrwianu tatarskiego i wrębnego?
Rośliny preferują miejsca nasłonecznione, źle rozwijają się w pełnym cieniu, gdzie nie kwitną aż tak obficie. Sadzonki zatrwianu tatarskiego i wrębnego lubią podłoże wapienne i przepuszczalne, najlepiej umiarkowanie wilgotne lub suche. Nie wymagają nawożenia, znacznie lepiej czują się w typowej ziemi ogrodowej, która nie ma wielu składników pokarmowych. Szczególnie niebezpieczne są dla rośliny zbyt duże ilości azotu w glebie.
Rozmnażanie rośliny można przeprowadzić poprzez wysiew. Nasiona zatrwianu umieszcza się w skrzynkach lub donicach już na początku marca, a po około dwóch miesiącach przenosi się je do stałego miejsca uprawy. W przypadku roślin wieloletnich, które zostaną odpowiednio przygotowane do zimowania w Polsce, można wydłużyć czas przesadzania młodych sadzonek aż do czerwca. Kwiat zatrwian dla prawidłowego rozwoju potrzebuje temperatury powyżej 15 stopni.
Wysiew zatrwianu najlepiej przeprowadzać w okresie bezdeszczowym. Roślina źle znosi nadmiar wilgoci i ciężkie, podmokłe podłoże. Negatywne skutki zalania rośliny najszybciej zauważa się na młodych sadzonkach, które nie zdążyły wypracować odpowiedniej odporności. Stale wilgotna ziemia jest również główną przyczyną pojawiania się chorób grzybowych na liściach i pędach rośliny.
Zastosowanie zatrwianu
Kwiaty zatrwianu wrębnego i tatarskiego są szeroko wykorzystywane jako rośliny dekoracyjne . Mogą być sadzone w ogrodach, zarówno jako pojedyncze okazy, jak i w większych grupach. Dobrze znoszą towarzystwo innych roślin, choć ze względu na ich niewymagające warunki uprawy, najlepiej umieszczać je obok bylin. Można tworzyć z nich zarówno rabaty jednogatunkowe, jak wielogatunkowe, czyli mieszane. Warto wybierać rośliny o podobnym czasie kwitnienia, które będą równocześnie ozdabiać ogród dekoracyjnymi kwiatostanami i liśćmi. Ze względu na swoje pochodzenie, zatrwian jest idealnym rozwiązaniem do wszystkich ogrodów, w których uprawia się rośliny śródziemnomorskie.
Popularne gatunki chętnie wykorzystywane są również we florystyce. Zatrwian nadaje się na kwiaty cięte lub jako element suchych kompozycji kwiatowych. Bukiety z zatrwianu cieszą się dużym powodzeniem dzięki właściwościom rośliny, takim jak brak osypywania się liści czy długotrwałe utrzymywanie się koloru kwiatostanów.
Zobacz film: Dywany kwiatów.
Autor: Redakcja Dzień Dobry TVN
Źródło zdjęcia głównego: Moment RF