Wystąpienia publiczne – jedni czują się w nich lepiej, inni gorzej, jednak i jedni i drudzy powinni się do nich odpowiednio wcześniej przygotować. To właśnie stopień przygotowania ma największy wpływ na poziom napięcia odczuwany podczas wystawiania się na publiczną ocenę, z czym nierozerwalnie związane jest każde publiczne wystąpienie, także te w biznesie. Wystarczy jednak zastosować kilka zasad, od których opanowania zależy to, jak wypadniemy przed naszym audytorium oraz czy będzie to dla nas doświadczenie pozytywne, czy takie, o którym wolelibyśmy szybko zapomnieć. Czy ograniczyć się do samodzielnych ćwiczeń, czy zdecydować się na profesjonalne szkolenie?
>>> Zobacz także:
- Jak zostać mentorem?
- Coaching- co to jest i jakie są jego rodzaje oraz narzędzia?
- Kariera – właściwa ścieżka kariery
Czym są wystąpienia publiczne?
Abstrahując od tematyki i różnych celów wystąpień publicznych, wiele elementów przygotowań do nich będzie wspólnych. Są też takie, na które trzeba zwrócić szczególną uwagę w poszczególnych rodzajach wystąpień. Aby określoną aktywność sklasyfikować jako wystąpienie publiczne, muszą zaistnieć dwa warunki jednocześnie. W tym samym czasie i miejscu muszą spotkać się występujący i jego audytorium. Od reguły tej jest wyjątek, gdy wystąpienie jest transmitowane. Jednak i w tym przypadku występujący musi być równie dobrze przygotowany, co więcej powinien zadbać dodatkowo o takie „drobiazgi” jak oświetlenie czy makijaż, o czym boleśnie przekonał się kandydat na prezydenta USA Richard Nixon, ponosząc historyczną porażkę w pierwszej w historii debacie telewizyjnej (Nixon vs. Kennedy, 1960 r.)
Wystąpienie publiczne jako źródło dyskomfortu i stresu, szczególnie dla osób nieśmiałych
Dla zdecydowanej większości osób sytuacje publiczne wiążą się ze zwiększonym poziomem dyskomfortu i stresu. W skrajnych przypadkach może on uniemożliwić mówcy występ przed szerszą publicznością. Dlatego tak ważne jest, by „odrobić pracę domową” i możliwe najlepiej przygotować się do swojego występu, wyrobić w sobie nawyk takich przygotowań oraz by stały się one poniekąd rutyną – w pozytywnym tego słowa znaczeniu.
Jak przygotować się do wystąpień publicznych?
Odpowiedź na to pytanie wydaje się prosta, gdyż poziom stresu podczas wystąpień publicznych jest dla większości z nas odwrotnie proporcjonalny do poziomu naszego przygotowania. Inaczej mówiąc – im lepiej jesteśmy przygotowani, tym mniej zdenerwowani będziemy podczas występu i odwrotnie.
Zasady i porady dotyczące wystąpień publicznych
1. Dowiedz się, jaki jest cel twojego wystąpienia, prezentacji (lub ewentualnie sam ustal sobie ten cel). Czy masz przekazać konkretną wiedzę, przekonać kogoś do swoich racji, wywołać określoną reakcję w postaci działania (np. oddania głosu, poparcia idei itd.)?
2. Dowiedz się, jaka będzie forma wystąpienia? Konferencja, wykład, odczyt, debata czy może szkolenie?
3. Dowiedz się, kim są odbiorcy. „Zbadaj” audytorium – jaką ma wiedzę, czego oczekuje? Czy są to osoby zaznajomione z tematyką, posługujące się specjalistyczną terminologią i pojęciami, czy raczej wyzwaniem będzie tu przekazanie podstaw i skomplikowanej wiedzy w łatwo przyswajalny sposób? Postaraj się dowiedzieć, jaka jest motywacja tych osób do wysłuchania tego, co masz im do powiedzenia? Czy zjawią się z własnej woli, czy ktoś ich do tego „zmusił” (np. przełożony, brak innych zajęć)?
4. Sprawdź warunki techniczne. Ile będzie osób, gdzie dokładnie wszystko się odbędzie, czy występ będzie transmitowany lub nagrywany (wówczas może przydać się np. makijaż), czy organizatorzy przewidują możliwość zadawania dodatkowych pytań? Ile dokładnie masz czasu na swój występ?
5. Zadbaj o odpowiedni strój i wygląd. To ważne z dwóch powodów. Po pierwsze w dniu występu wiesz, co masz na siebie włożyć i oszczędzasz czas. Po drugie ludzie często oceniają mówcę po wyglądzie. Schludna fryzura, wyprasowane ubranie, trafnie dobrany kolor stroju, a nawet czyste obuwie – od tego zależy tzw. pierwsze wrażenie opisane szeroko w literaturze i poruszane na każdym szkoleniu z autoprezentacji. Według różnych badaczy na wstępną ocenę osoby widzianej po raz pierwszy ludzie potrzebują od kilku do kilkunastu sekund. Co ważne, wrażenie, jakie wywołamy na osobie, która widzi nas po raz pierwszy, trudno w przyszłości będzie zmienić.
6. Wystąpienia publiczne a leki. Stanowczo odradza się stosowania na okoliczność wystąpień publicznych leków, z którymi nie mieliśmy wcześniej do czynienia. Nigdy bowiem nie możemy mieć pewności, jak na nie zareagujemy. Zażywanie „sprawdzonych” leków też nie jest dobrym rozwiązaniem na dłuższą metę, gdyż stosowania niektórych środków może uzależniać, a dodatkowo wiąże się z koniecznością zażywania coraz większych dawek.
7. Podczas przemówienia złap kontakt wzrokowy z publicznością. Dzięki temu zabiegowi ludzie pomyślą, że są dla niego ważni.
Jeżeli mamy tysiąc osób na sali, to przy każdej pauzie przenosimy wzrok na kogoś innego.
- doradził Andy Harrington.
8. Podczas przemowy ważny jest również sposób porozumiewania się z publicznością. Harrington wyróżnia tutaj trzy sposoby mówienia, które wiążą się z trzema rodzajami emocji. Pierwszy nosi nazwę "wojownik" i wyróżnia się szybkim oraz głośnym mówieniem, drugi sposób - "kochanek" wyróżnia się wypowiadaniem słów niskim głosem z zastosowaniem dłuższych pauz, a trzeci sposób to "mentor", będący wypadkową dwóch pierwszych.
Autor: Redakcja Dzień Dobry TVN