Marzenia senne od wielu lat wzbudzają spore zainteresowanie badaczy i nie tylko. Każdy chce wiedzieć skąd się biorą, dlaczego powstają oraz co oznaczają pojawiające się w nich obrazy i wydarzenia. Świadome śnienie to okazja do przejęcia kontroli i wstęp do zrozumienia podświadomości. Techniki świadomego snu wymagają jedynie skupienia, cierpliwości, pozytywnego nastawienia i odrobiny wyobraźni.
Co to jest świadomy sen?
Sen świadomy (LD - Lucid Dream, sen przejrzysty) to zjawisko, w którym osoba śpiąca zdaje sobie sprawę z tego, że śni. Mimo realności otoczenia i wydarzeń wie, że to, co ją otacza to wytwór wyobraźni, ma zachowane jasne myślenie i dostęp do wspomnień z rzeczywistości. Jest także zdolna odczuwać wszystko tak, jakby było prawdziwe. Jest to umiejętność nabyta, która może niekiedy pojawić się spontanicznie bez żadnych przygotowań. Można także się jej nauczyć i trenować, co wpłynie na częstość występowania świadomego snu , czas jego trwania i poziom kontroli nad jego przebiegiem.
Zjawisko zostało nazwane w 1913 roku przez holenderskiego psychiatrę Frederika van Eedena, chociaż opisy przypadków osób zdających sobie sprawę, że śnią pojawiały się już dużo wcześniej. Sny świadome zostały potwierdzone naukowo w latach 70. XX wieku przez dwóch brytyjskich psychologów Keitha Hearne i Alana Worsleya za pomocą badań nad ruchami gałek ocznych u osób, które śpią.
Jak świadomie śnić - techniki dla początkujących
Aby wiedzieć, jak śnić świadomie i rozpocząć trening, należy poznać mechanizm snu. Składa się on z kilku cykli trwających po około 100 minut, podczas których występują dwie fazy: regeneracyjna (NREM lub SEM) i marzenia senne (REM). Pierwsza z nich to rozluźnianie mięśni, zwolnienie rytmu serca, spłycenie oddechu. Niekiedy podczas jej trwania może pojawić się uczucie spadania lub latania. Druga faza to moment, kiedy aktywność mózgu przypomina tę podczas czuwania, co jest prawdopodobną przyczyną pojawienia się obrazów. Mięśnie są nadal rozluźnione, ale przyspiesza oddech i wzrasta ciśnienie tętnicze krwi. Trwa ona zwykle od 5 do 30 minut, po czym ponownie pojawia się faza NREM. Techniki wywoływania świadomego snu bazują na zwiększaniu cykli snu i ilości fazy REM.
Przygotowania do świadomego śnienia należy rozpocząć od prawidłowej higieny snu. Chodzi o chodzenie spać o regularnych porach i przesypianie codziennie podobnej ilości godzin. Przed zaśnięciem należy się zrelaksować, odprężyć ciało i oczyścić umysł ze stresu i codziennych spraw. Aby to osiągnąć, należy zamknąć oczy, uspokoić oddech i skupić swoje myśli na tym, co chce się zobaczyć i przeżyć we śnie.
Drugą istotną rzeczą jest nauka zapamiętywania swoich snów. Tuż po przebudzeniu należy przypomnieć sobie jak najwięcej szczegółów marzenia sennego i zapisać je w specjalnie przeznaczonym do tego celu notatniku. Zeszyt należy trzymać blisko łóżka. Zaleca się częste czytanie notatek w celu polepszania pamięci.
Należy także wykonywać tak zwane testy rzeczywistości. Są to proste czynności, które pozwolą odróżnić jawę od snu:
· należy spojrzeć na zegarek, zapamiętać godzinę i po chwili spojrzeć ponownie - jeżeli jest inna, oznacza to sen;
· należy nacisnąć włącznik światła - jeżeli nic się nie zmienia, oznacza to sen;
· należy spojrzeć w lustro - jeżeli wygląd się zmienił, oznacza to sen.
Świadomy sen - techniki
Kiedy uda się wypracować sobie regularny sen, a zapamiętywanie marzeń sennych przestanie sprawiać problem, można rozpocząć stosowanie bardziej zaawansowanych technik wejścia w świadomy sen . Nie ma jednej dobrej metody dla wszystkich i należy wypróbować kilka, aby wybrać tę, która odpowiada nam najbardziej. Ważna jest cierpliwość, wytrwałość i pozytywne nastawienie, ponieważ czas od rozpoczęcia treningu do pojawienia się pierwszego kontrolowanego snu jest kwestią indywidualną. Niektóre osoby są w stanie osiągnąć świadomy sen za pierwszym razem , inni potrzebują więcej ćwiczeń. Najbardziej znane techniki to:
1. WBTB (Wake Back To Bed) Jedna z najprostszych metod. Należy celowo wybudzić się po krótkim śnie i zasnąć ponownie po około godzinie, przez cały czas intensywnie myśląc o tym, co się śniło.
2. CAT (Cycle Adjustment Technique) Przez tydzień należy chodzić spać codziennie o tej samej porze, ale budzić się każdego dnia o 90 minut wcześniej i wykonywać w tym czasie testy rzeczywistości. Następnie należy powrócić na kilka dni do normalnego trybu budzenia się.
3. MILD (Mnemonic Induction of Lucid Dreams) Jest to zasypianie z myślą o tym, że będzie się pamiętało, że to sen. Aby to osiągnąć, można celowo wybudzać się i od razu zasypiać ponownie.
4. WILD (Wake Induced Lucid Dream) Należy zasypiać bez utraty świadomości, np. korzystając z medytacji.
Czy świadomy sen jest niebezpieczny?
Nie wykazano, aby świadomy sen wpływał negatywnie na stan zdrowia. Zaleca się jednak ostrożność, ponieważ kontrolowanie snu może uzależniać psychicznie, dlatego nie należy traktować go jako ucieczki od problemów.
Zobacz film: Sen a zdrowie.
Autor: Redakcja Dzień Dobry TVN