Wiele osób ma uczulenie na ugryzienia komarów, zazwyczaj jednak reakcja alergiczna słabnie z czasem. Naturalną odporność nabywa się wraz z kolejnymi ekspozycjami na ślinę tych owadów. Dlatego ukąszenie komara u dziecka zwykle wywołuje silniejsze objawy niż u dorosłego.
Reakcje po ukąszeniu komara
Dlaczego ugryzienie komara swędzi? W ślinie tych owadów znajdują się substancje toksyczne oraz białka, które mogą uczulać podatne osoby. W miejscu ukąszenia pojawia się reakcja zapalna. Jej rozległość i intensywność zależy od predyspozycji danej osoby. U najmłodszych dzieci ugryzienia komarów mogą przebiegać bezobjawowo.
Najczęściej na skórze do 20 minut po ugryzieniu komara pojawia się bąbel z otaczającym go rumieniem. Objawy te ustępują po około tygodniu.
Reakcja na ukąszenie komara może być silniejsza, obejmująca większą powierzchnię skóry, ale nadal lokalna. Jest to tzw. zespół skeeter, który najczęściej dotyka małe dzieci (do 6. roku życia), a także alergików. Skóra wokół ugryzienia jest gorąca, czerwona, obrzęknięta. Może mieć powierzchnię nawet kilkunastu centymetrów. Największe nasilenie objawów przychodzi ok. 8–10 godzin po ugryzieniu. Ustępuje podobnie jak typowa reakcja, po ok. 3–10 dniach. W cięższych przypadkach mogą pojawić się niewielka gorączka i pogorszone samopoczucie.
Po ukąszeniu komara może wystąpić także układowa reakcja alergiczna obejmująca takie objawy jak:
- pokrzywka,
- gorączka,
- choroba posurowicza,
- astma oskrzelowa,
- martwicze zapalenie skóry,
- powiększone węzły chłonne,
- powiększenie wątroby i śledziony,
- wstrząs anafilaktyczny (w skrajnych przypadkach).
Zdarza się także, że z czasem u dorosłych rozwija się coraz silniejsza reakcja alergiczna na jad komara. Aby tego uniknąć, należy pamiętać o profilaktyce ukąszeń oraz zmniejszaniu reakcji zapalnej po ugryzieniu.
Czym posmarować ukąszenie komara?
Co na ukąszenie komarów może okazać się przydatne? Na obrzęk, zaczerwienienie i świąd pomogą środki (maści, kremy, żele, a także preparaty roll-on) zawierające np.:
- alantoinę,
- glicerynę,
- mentol,
- kamforę,
- pantenol,
- wyciąg z aloesu.
Te substancje mają działanie łagodzące, a także chłodzące, co zmniejsza uczucie swędzenia po ugryzieniu komara.
Domowe sposoby na ukąszenie komara
Wspomagająco przy łagodzeniu rumienia i świądu po ugryzieniu komara stosuje się:
- zimne okłady,
- okłady z zimnego plasterka ogórka lub liścia kapusty,
- okłady z pasty wody i sody,
- okłady ze świeżych, roztartych w palcach liści bazylii,
- delikatne przecieranie roztworem soli lub octu,
- zwilżanie ukąszenia rozpuszczonym węglem aktywnym,
- przecieranie olejkiem eukaliptusowym,
- doustne środki zawierające wapń.
Nie należy dodatkowo podrażniać skóry po ugryzieniu okładami z alkoholu, soku z cytryny czy cebuli.
Co robić przy uczuleniu po ugryzieniu komara?
Jeśli po ugryzieniu komara pojawią się objawy ogólnoustrojowe, najlepiej zgłosić się do lekarza. Specjalista postawi diagnozę, wykluczy inne podłoże występujących objawów i przepisze odpowiednie leki przeciwhistaminowe (miejscowe lub/i doustne), ewentualnie glikokortykosteroidy miejscowe. Przy bardzo silnych reakcjach ogólnoustrojowych stosuje się także glikokortykosteroidy układowe.
Przy nadmiernej reakcji skórnej można również samodzielnie zastosować lek przeciwhistaminowy na skórę i doustnie bez recepty. Przydatny może się także okazać steryd (również dostępny bez recepty).
Profilaktyka ukąszeń komarów
Aby uniknąć ekspozycji na ukąszenia komarów, należy:
- stosować moskitiery na oknach, ale także na wózkach dziecięcych,
- zakładać ubrania zasłaniające dużą powierzchnię skóry (długie rękawy i nogawki),
- używać repelentów na skórę przy przebywaniu na zewnątrz (spraye, płyny, opaski, naklejki).
W szczególnych przypadkach, np. silnych lokalnych reakcjach alergicznych, warto rozważyć unikanie przebywania na świeżym powietrzu:
- w czasie, kiedy żerują komary, czyli wieczorem i rano, a także w pochmurne dni;
- w miejscach, gdzie występuje dużo tych owadów, czyli na terenach podmokłych, w lasach.
W ogrodzie lub na balkonie można posadzić rośliny odstraszające komary, np. bazylię, kocimiętkę, miętę, lawendę, rozmaryn, a także pomidory czy pelargonie. Nie uchronią one w stu procentach domowników przed owadami, mogą jednak pomóc ograniczać liczbę "niechcianych gości".
Zobacz też:
Rośliny, które odstraszają kleszcze – jakie gatunki warto sadzić w ogrodzie?
Pierwsza pomoc w użądleniu szerszenia. Jakie są objawy ugryzienia i jak się zachować?
Zobacz wideo: Jak zwalczyć komary w ogrodzie?
Autor: Adrian Adamczyk
Źródło zdjęcia głównego: Science Photo Library RF