Mikroekspresja jest automatyczną reakcją na zdarzenie lub zachowanie innej osoby. Należy zaznaczyć, że mikroekspresji twarzy nie można kontrolować w sposób świadomy i dopiero po niecałej sekundzie możliwe jest przybranie innego wyrazu mimicznego.
Czym są mikroekspresje i w jaki sposób zostały odkryte?
Prekursorem badań nad mikroekspresją twarzy był Paul Ekman, psycholog, zajmujący się przede wszystkim ludzkimi emocjami oraz motywacjami. W latach sześćdziesiątych XX wieku Ekman zajął się analizą ruchów mimicznych twarzy, a także możliwością spostrzeżenia kłamstw. Mikroekspresja została zdefiniowana przez Ekmana jako krótkotrwała reakcja mimiczna, która trwa ułamek sekundy, czyli czas, w trakcie którego człowiek jest w stanie mrugnąć okiem. Właśnie dlatego w wielu wypadkach mikroekspresje są niezauważalne, jednak dzięki dokładnym badaniom możliwe jest odczytanie emocji człowieka. W latach sześćdziesiątych były stosunkowo małe możliwości technologiczne, dlatego Ekman musiał dołożyć wszelkich starań, aby móc dokładnie zbadać mikroekspresje twarzy. Należy zaznaczyć, że kluczowe znaczenie dla Ekmana miały spostrzeżenia Darwina, który twierdził, że szybkie, niezauważalne dla ludzkiego oka ruchy twarzy są automatyczne i wrodzone, a nie nabywane społecznie. Początkowo Ekman koncentrował się na badaniach pacjentów psychiatrycznych, między innymi kobiety, która chorowała na depresję. Ekman filmował wszystkie rozmowy pacjentki i lekarza, a następnie poddawał je dokładnej analizie. Okazało się, że kobieta wielokrotnie pokazywała gesty i ruchy mimiczne, które nie były zgodne z wyrażanymi słowami, co oznacza, że komunikacja werbalna i niewerbalna nie były ze sobą zgodne. Mikroekspresje emocji są niezależne od czynników takich jak wiek, płeć, przynależność rasowa i etniczna, ponieważ takie automatyczne reakcje mięśni twarzy są obserwowane u wszystkich ludzi, jednak mogą być one różne w zależności od kultury. Paul Ekman uznał, że wyznawana przez Darwina teoria, dotycząca tego, że mikroekspresje są wrodzone, nie jest słuszna, ponieważ Japończycy mogą reagować na smutek uśmiechem, a Europejczycy skrzywieniem ust. Ekman stwierdził, że nabywanie emocji oraz mikroekspresje są zarówno wrodzone, jak i wyuczone. Zdaniem badacza ogólna reakcja ruchów mięśni twarzy jest nabyta, jednak konkretny rodzaj ruchów mimiki jest związany z kulturą, wychowaniem i środowiskiem społecznym. Ekman zdecydował się także na badania tubylców z Papui-Nowej Gwinei, aby ocenić, czy osoby z zupełnie innego kręgu kulturowego będą także przejawiały mikroekspresje. Okazało się, że istnieją emocje podstawowe, takie jak radość, smutek lub obrzydzenie, które są uwarunkowane ewolucyjnie, a nie nabyte w sposób socjalny, a tubylcy także je przejawiają. Badania Ekmana były rewolucyjne i dały podstawę do kolejnych odkryć z zakresu psychologii emocji.
Jak wyczytać coś z mikroekspresji twarzy? Ćwiczenia i zasady
Wiele osób zastanawia się nad tym, w jaki sposób rozpoznawać mikroekspresje twarzy, a także rozumieć emocje innych ludzi. Na podstawie mikroruchów mięśni twarzy możliwe jest poznanie uczuć otaczających osób. Warto jednak wcześniej trochę poćwiczyć i zwrócić uwagę na to, co dzieje się z mikroekspresją twarzy w momencie, w którym człowiek jest przestraszony, odkrywa prawdę na jakiś temat czy jest w szoku. Kłamcę można poznać zarówno po mikroekspresji twarzy, jak i po ruchach gałek ocznych. Zgodnie z badaniami w trakcie oszustwa dana osoba porusza gałkami w swoją lewą stronę. Warto jednak pamiętać, że osoby oskarżane, na przykład w sądzie, dokładnie się pilnują i wiedzą, w jaki sposób się zachowywać, aby nikt nie rozpoznał ich reakcji. Wielu kłamców wie, że powinni patrzeć prosto na rozmówcę, a nie odwracać wzrok. Właśnie dlatego dużo większe znaczenie mają mikroekspresje. Konieczne jest więc wpatrywanie się w twarz drugiej osoby i obserwowanie drobnych zmian, które mogą wskazywać na różne emocje. Można uznać, że w trakcie wyrażania mikroekspresji pracuje około 70% mięśni twarzy. Warto samodzielnie poćwiczyć różne emocje, a w szczególności te podstawowe, czyli smutek, radość, gniew, obrzydzenie, pogardę, strach i zaskoczenie. Na podstawie własnych reakcji mimicznych można rozpoznać te sfery mięśni twarzy, które się zmieniają. W ten sposób, obserwując innych ludzi w stanie silnego wzburzenia, zaskoczenia, radości lub gniewu, można dokładnie rozpoznać konkretną emocję, która niekoniecznie będzie odpowiadać słowom lub czynom danego człowieka.
Co wyraża nasza mimika? Zobacz wideo:
Zobacz także:
Małżeństwo zamknięte w domu - jak to przeżyć? Psycholog: "Trzeba mówić o swoich potrzebach"
Jak nauczyć dziecko przegrywać? Psycholog: "Trzeba zrozumieć te przykre uczucia"
Autor: Adrian Adamczyk
Źródło zdjęcia głównego: Moment RF