Szczepienia obowiązkowe w Polsce obejmują szczepienia przeciwko: gruźlicy, WZW typu B, błonicy, tężcowi, krztuścowi, polio, Hib (Haemophilus influenzae typu B), odrze, śwince, różyczce, pneumokokom (to ostatnie nie dotyczy wszystkich dzieci). Szczepienia obowiązkowe dzieci przeprowadza się od pierwszej doby po urodzeniu aż do 19. roku życia, jednak najwięcej dawek dziecko przyjmuje do 2. roku życia.
Więcej:
- "Nie szczepisz dziecka? Jesteś wielkim egoistą!"
- Czy szczepienie przeciwko grypie jest w ciąży bezpieczne?
- Do szczepień obowiązkowych dojdą pneumokoki
Obowiązkowe szczepienia ochronne
Szczepienia obowiązkowe niemowląt obejmują podstawowe dawki szczepienia przeciw większości chorób zakaźnych. Są to m.in. gruźlica, błonica, tężec, polio czy różyczka. Od szóstego roku życia dzieci przyjmują wyłącznie dawki przypominające.
· W pierwszej dobie życia dziecko szczepi się przeciwko WZW typu B oraz gruźlicy.
· W pierwszym roku życia dziecku podaje się szczepionki przeciw: WZW typu B, błonicy, tężcowi i krztuścowi, polio, Haemophilus influenzae typu B i pneumokokom.
· W 2. roku życia szczepienie obowiązkowe obejmuje świnkę, różyczkę, odrę, pneumokoki, błonicę, tężec i krztusiec, trzecią dawkę szczepionki przeciwko polio i czwartą dawkę szczepienia przeciw Haemophilus influenzae typu B (Hib).
· W 6. roku życia podaje się dziecku pierwszą dawkę przypominającą szczepionki przeciw błonicy, tężcowi i krztuścowi, a także przypominającą dawkę szczepionki przeciw polio.
· W 10. roku życia szczepi się dawką przypominającą przeciw odrze, śwince i różyczce.
· W 14. roku życia należy podać drugą dawkę przypominającą przeciw błonicy i tężcowi.
· W 19. roku życia podaje się trzecią dawkę przypominającą przeciw błonicy i tężcowi.
Szczepienia ochronne obowiązkowe i zalecane od a do z są dostępne pod adresem: http://szczepienia.pzh.gov.pl/kalendarz-szczepien/
Obowiązkowe szczepienia ochronne przeciwko pneumokokom
Szczepienia obowiązkowe bezpłatne jeszcze do niedawna nie obejmowały szczepienia przeciw pneumokokom. Było ono bezpłatne jedynie dla wcześniaków oraz dzieci z tzw. grup ryzyka. Od 2017 roku szczepienie to jest obowiązkowe dla całej populacji dzieci urodzonych po 31 grudnia 2016 roku. Wykonuje je się w 2., 4. i 13. miesiącu życia. Szczepienie przeciw pneumokokom obejmuje zarówno to obowiązkowe, jak i zalecane. Refundowana jest szczepionka 10-walentna , natomiast zamiennie można podać odpłatną szczepionkę 13-walentną, czyli taka, która chroni przed większą liczbą pneumokoków.
Zobacz także: Rodzice nie chcą szczepień przeciw rakowi
Dlaczego szczepienia obowiązkowe są tak ważne?
Przy ustalaniu szczepień obowiązkowych bierze się pod uwagę sytuację epidemiologiczną kraju, państw sąsiadujących, zalecenia WHO oraz sytuację finansową kraju. Część osób nie zdaje sobie sprawy, jak ważne są np. obowiązkowe szczepienia przeciw gruźlicy . Dzięki szczepieniom tak niska jest w Polsce zachorowalność na poważne i niejednokrotnie śmiertelne dla dzieci choroby, takie jak polio, gruźlica, tężec. Jeszcze do niedawna to właśnie one były przyczyną większości zgonów małych dzieci. Podobnie jest z WZW typu B. Noworodek bardzo łatwo może się nim zarazić, a jednoznaczne wykluczenie choroby u matki jest prawie niemożliwe. Niestety, nie istnieje szczepienie na szkarlatynę (obowiązkowe czy zalecane) . Do tej pory nie udało się stworzyć szczepionki, która zwalcza tę chorobę.
Odmowa szczepienia obowiązkowego – konsekwencje
Szczepienia obowiązkowe należy realizować, taki obowiązek nakładają na rodziców odpowiednie ustawy. Przede wszystkim ustawa z dnia 5 grudnia 2008 r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi oraz rozporządzenie ministra zdrowia z dnia 18 sierpnia 2011 r. w sprawie obowiązkowych szczepień ochronnych . Egzekwowaniem tego obowiązku zajmuje się sanepid, który ma prawo nakładać grzywny w razie odmowy szczepień. Prawne konsekwencje nieszczepienia dzieci są jednak nieustannie dyskutowane. Wiele kontrowersji wywołują np. wyroki sądów, które uchylają grzywny.
Bibliografia:
1. Ustawa z dnia 5 grudnia 2008 r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi (Dz. U. z 2016 r., poz. 1866).
2. R. Kubiak, Podstawy prawne realizacji szczepień ochronnych. Warsztaty edukacyjne: Szczepienia w praktyce lekarskiej – od sytuacji klinicznej do optymalnej decyzji , „Medycyna Praktyczna”, Kraków 2010.
3. A. Augustynowicz, Aspekty prawne obowiązkowych szczepień ochronnych u dzieci , „Pediatria Polska”, 2013, 88, 120–126.
Autor: Redakcja Dzień Dobry TVN