Pałeczka ropy błękitnej. Co to takiego?
Katarzyna Oleksik, dziendobry.tvn.pl: Co to za patogen i gdzie najczęściej można się na niego natknąć?
lek. Anna Bachleda-Curuś dermatolog, specjalista medycyny estetycznej z SCM estetic: Pałeczka ropy błękitnej (Pseudomonas aeruginosa) to bardzo niebezpieczny mikroorganizm, wszechobecny w środowisku naturalnym. Może się znajdować w zbiornikach wodnych i glebie. Stanowi także część mikroflory zwierząt i roślin, niekiedy wchodzi w skład mikrobiomu człowieka. Pojawia się też w szpitalach.
Choroby gwiazd
Bakteria określana jest jako tzw. patogen oportunistyczny. Oznacza to, że jest zdolny wywołać ostre zapalenie płuc, zakażenia łożyska, krwi, skóry i tkanek miękkich, zapalenie opon mózgowych, zatok, szpiku kostnego, osierdzia, wsierdzia oka, ucha, układu moczowego, skóry oraz paznokci. Pałeczka ropy błękitnej potrzebuje niewiele do przeżycia, jest odporna na środki dezynfekujące, a także na większość antybiotyków. Jedną z jej cech charakterystycznych jest zdolność do wytwarzania barwników, np. piocyjaniny (jest to niebieskozielony barwnik – stąd też nazwa), fluoresceiny, piorubiny.
Czy dla wszystkich jest jednakowo groźna?
Nie. W grupie ryzyka znajdują się przede wszystkim osoby z obniżoną odpornością (np. są po przeszczepie lub mają AIDS) oraz te, które chorują przewlekle, np. zmagają się z chorobą hematologiczną, nowotworem, cukrzycą, mukowiscydozą. Ponadto bakteria ta doskonale rozwija się ranach i oparzeniach. Może być groźna dla osób, u których pojawiły się powikłania pooperacyjne lub długo przebywają na oddziale intensywnej terapii. Zdarza się, że wywołuje stany zapalne oka (zwłaszcza u osób, które noszą soczewki) lub ucha.
Bakteria bardzo lubi wilgotne środowisko, tym samym zakażeniu sprzyjają m.in. częste moczenie rąk, urazy płytek paznokciowych, nieprawidłowa pielęgnacja paznokci, noszenie niewłaściwego, nieprzewiewnego obuwia. Najbardziej narażone na zakażenie są tutaj np. osoby utrzymujące ręce w stałej wilgoci oraz regularnie korzystające z basenów czy jacuzzi.
Pałeczka ropy błękitnej - jak rozpoznać zakażenie?
Jak rozpoznać, że doszło do zakażenia?
Rodzaj objawów będzie zależał od tego, który organ lub układ został zaatakowany. W przypadku układu oddechowego może wystąpić m.in.: gorączka, kaszel, dreszcze, uczucie duszności, świsty w klatce piersiowej, ogólne osłabienie organizmu. Jeśli zakażony został układ pokarmowy u chorych obserwuje się biegunkę, ból głowy, gorączkę. W przypadku zapalenia wsierdzia mogą pojawić się zmiany na dłoniach i stopach w postaci rumieniowych guzków, a pod paznokciami - wybroczyny. Jeśli bakteria przeniknie do krwi, może wywołać uogólnione zakażenie, któremu towarzyszą zmiany skórne w postaci pęcherzy krwotocznych, tworzących rozległe owrzodzenia. Objawy zakażenia, gdy bakteria atakuje ucho to: ostry ból, świąd, ropna wydzielina. W sytuacji zakażenia skóry - u osób z ranami czy owrzodzeniami - obserwuje się niebieskozieloną wydzielinę o słodkawym, jaśminowym zapachu.
O zakażeniu pałeczką ropy błękitnej mogą świadczyć również zmiany na skórze i paznokciach. Bakteria ta może powodować tzw. zespół zielonego paznokcia, tj. okołopaznokciowe zakażenie powstające w okolicy ran (nawet drobnych skaleczeń naskórka), z których sączy się wspomniana już niebieskozielona wydzielina. Płytka paznokcia robi się zielonożółta. Ostateczne potwierdzenie daje wykonanie posiewu mikrobiologicznego.
Jeśli kontakt z bakterią wywołał zmiany na paznokciach, to jak się ich pozbyć? Czy apteczne środki pomogą, czy lepiej od razu pójść do lekarza?
Przy objawach sugerujących zakażenie pałeczką ropy błękitnej trzeba natychmiast do lekarza. Patogen jest niebezpieczny, dlatego nie można odkładać konsultacji ze specjalistą czy leczyć się tzw. domowymi sposobami. Trzeba mieć walka z bakterią jest trudna i długa. Wymaga przyjmowania kilku antybiotyków. W niektórych przypadkach stosuje się miejscowo leki przeciwbakteryjne. Czasem konieczna może być interwencja chirurga.
Pałeczka roby błękitnej - co zrobić, aby uniknąć zakażenia?
Co można zrobić, aby uniknąć zakażenia? Jak można się przed nią chronić?
Przede wszystkim trzeba przestrzegać podstawowych zasad higieny (np. częste mycie rąk) oraz stosować środki odkażające (m.in. w przypadku zranień). Warto wiedzieć, że istnieje możliwość zaszczepienia się przeciwko pałeczce ropy błękitnej, co w szczególności rozważyć powinny osoby o obniżonej odporności oraz znajdujące się w grupie podwyższonego ryzyka zarażenia, np. z rozległymi ranami lub chorobami przewlekłymi.
Skoro bakteria może być w wodzie - zarówno w tej morskiej, jak i na basenie - to jak możemy chronić swoją skórę i paznokcie na wakacjach?
Jeśli chodzi np. o zespół zielonego paznokcia, to zawsze powinniśmy pamiętać o noszeniu obuwia w takich miejscach jak baseny, obiekty sportowe, sauny i salony SPA. Bezpośrednio po skorzystaniu z basenu czy prysznica publicznego zawsze trzeba bardzo dokładnie osuszyć stopy przy pomocy ręcznika. Nigdy nie należy udostępniać innym osobom przyrządów i akcesoriów higieny osobistej, takich jak ręczniki oraz narzędzia służące do manicure i pedicure. Jeśli korzystamy z tego rodzaju usług, to wybierajmy wyłącznie sprawdzone, renomowane salony kosmetyczne z doświadczonym personelem. Poza tym zaleca się nosić wygodne, przewiewne obuwie, wykonane z naturalnych tworzyw i materiałów.
Zobacz także:
- Chore maluchy odpowiedzią na billboardy o spadku dzietności. "Kampania nie jest konfrontacyjna"
- Przychodnie w Polsce są przepełnione. Na co chorujemy latem?
- Pandemia nie powiedziała jeszcze ostatniego słowa. Czy jesienią czeka nas kolejny lockdown?
Autor: Katarzyna Oleksik
Źródło zdjęcia głównego: Dr_Microbe/Getty Images
