C: Wędzarnia ogrodowa to element, po który sięga coraz więcej osób, które chcą samodzielnie przygotowywać produkty poddane działaniu dymu. Wędzarnia drewniana jako prosta wędzarnia domowa nie jest skomplikowana w budowie, dlatego z odpowiednimi materiałami można wykonać ją samodzielnie.
Wędzarnia - co to jest?
Wędzarnia to miejsce o specjalnym przeznaczeniu. Umieszczone w niej produkty, takie jak mięso czy ryby, poddawane obróbce dymu wędzarniczego mają niepowtarzalny zapach, smak, strukturę, a dodatkowo wyróżnia je wydłużona przydatność do spożycia. Wędzarnia ogrodowa może przybierać różne formy – być prostym, gotowym do kupienia sprzętem lub mieć formę większej, samodzielnie wykonanej konstrukcji. Jej wybór zależy od budżetu, dostępności wolnego miejsca i skali, na jaką chcemy wędzić produkty. Wędzarnia domowa , która pokryje zapotrzebowanie małej rodziny, może być niewielka. Jeśli marzą nam się wyroby wędzarnicze, którymi chcemy się podzielić z bliskimi i znajomymi, lepiej zainwestować w większy sprzęt.
Z czego powinna składać się wędzarnia? Bez względu na materiał, z jakiego jest wykonana, konstrukcja musi posiadać palenisko, czyli miejsce, gdzie rozpala się drewno (liściaste). Najlepiej, gdy palenisko jest wykonane z cegły lub blachy. Kolejnym elementem jest kanał, który łączy palenisko z komorą wędzarniczą – jest on niezbędny do przeprowadzenia dymu. Wędzarnia nie może obyć się bez komory, w której znajduje się specjalny ruszt, pręty lub haki przytwierdzone do górnej części urządzenia. To właśnie na nich rozkłada się lub zawiesza produkty, które chcemy wędzić. Ważną częścią wędzarni jest termometr, który pozwala kontrolować temperaturę (najlepsza do wędzenia to 40-50˚C).
Wędzarnia – rodzaje
Wędzarnia, która idealnie spełnia swoją funkcję, a więc poddaje ulubione mięsa i ryby działaniu intensywnego aromatu dymu, przybiera różne formy. Może być ona samodzielnie wykonana np. wędzarnia z beczki (z odpowiednim odprowadzeniem rury dymnej od dołu, u góry z zamontowanymi rurami na produkty do wędzenia). W wielu sklepach są dostępne modele takie jak:
· wędzarnia drewniana – zwykle ma postać domku wykonanego z drewna. Od dołu poprowadzona jest rura, czyli kanał dymowy, który łączy drewnianą komorę z paleniskiem usytuowanym obok. Cena takiej wędzarni zależy od wielkości, ale na ogół dla średniej wielkości konstrukcji jest to koszt rzędu 300-600 zł,
· wędzarnia murowana – solidna, na lata. Jej projekt może zakładać prostą konstrukcję z niewielką komorą i przylegającym niżej paleniskiem lub bardziej zaawansowanym układem – dodatkowymi schowkami (np. miejscem na drewno) lub większym rozmiarem komory,
· wędzarnia elektryczna – proces wędzenia jest automatyczny. Urządzenie posiada generator dymu, który kontroluje spalanie zrębków wędzarniczych. Proste, niewielkie modele można kupić do tysiąca zł. Większe wędzarnie na kilka kilogramów produktów to koszt rzędu 2 tysięcy zł,
· wędzarnia z grillem – takie urządzenie jest wyposażone zwykle w dwie komory. Jedna, przeznaczona na grilla, ma odprowadzenie do drugiej, w której wędzone są produkty. Za duże modele trzeba zapłacić nawet kilka tysięcy złotych,
· wędzarnia balkonowa – niekiedy też wędzarnia turystyczna , ponieważ to niewielki, tani model wędzarni, który można zabrać w podróż lub wykorzystać na małej przestrzeni balkonu. Ma formę drobnej brytfanny z pokrywą. Proces wędzenia jest możliwy dzięki spalaniu zrębków wędzarniczych z użyciem specjalnego paliwa.
Domowa wędzarnia – jak zrobić ją samemu?
Domowa wędzarnia wydaje się być prosta w wykonaniu, choć poziom trudności zależy od materiału, jaki wybierzemy. Jeśli decydujemy się na samodzielne wykonanie, powinniśmy pamiętać, że w świetle prawa w przypadku konstrukcji takiej jak wędzarnia budowa nie wymaga pozwolenia.
W przypadku konstrukcji takiej jak wędzarnia ogrodowa budowa zwykle opiera się na konstrukcji murowanej lub z drewna.
Drewniana wędzarnia powinna być wykonana z drzewa liściastego. A jaki może mieć wędzarnia drewniana? Jak zbudować jej prostą konstrukcję? Należy wykopać dół, w którym umieszcza się rurę do odprowadzania dymu (można zabudować też rurę cegłami i zalać betonem). Z jednej strony jest ona zakończona paleniskiem, które budujemy z cegły i betonowej podstawy. Druga strona rury wychodzi w środku skrzynki wykonanej ze zbitych desek – dolna część bez otworu również wykończona betonem. Drewno nie powinno być impregnowane chemicznymi farbami. Otwór rury w skrzynce ma siatkę, aby resztki produktów do niej nie wpadały. Drewniana skrzynka może stać na wysokich nóżkach. Z jej podstawy wychodzi wtedy rura z paleniskiem wykonanym z blachy, które można kupić w postaci gotowego kompletu.
Często zastanawiamy się, czy łatwiejsza w wykonaniu jest wędzarnia drewniana czy metalowa . Obie konstrukcje są dość proste i wyglądają podobnie. Wędzarnia w ogrodzie z metalu może mieć taką samą formę jak z drewna – drewnianą skrzynkę zastępujemy wtedy np. Beczką. Wybór materiału może zależeć m.in. od posiadanych narzędzi do obróbki metalu bądź drewna.
Autor: Redakcja Dzień Dobry TVN