Unijna dyrektywa work-life balance (dyrektywa w sprawie równowagi między życiem zawodowym a prywatnym rodziców i opiekunów) została przyjęta w 2019 roku, jednak w Polsce wciąż nie została zaimplementowana. Czas jest do sierpnia tego roku. To wtedy mają nastąpić ważne zmiany.
Zmiany w urlopach rodzicielskich w sierpniu 2022 roku
Nowe przepisy zakładają więcej zmian w urlopach dla ojców, ale nie tylko. Aktualnie urlop macierzyński musi zostać udzielony matce zatrudnionej na umowę o pracę oraz ojcu w zakresie, w którym urlop nie został wykorzystany. W konkretnych okolicznościach także inni członkowie najbliższej rodziny mogą złożyć wniosek o taki urlop, np. w sytuacji porzucenia dziecka przez matkę. Wymiar takiego wolnego zależny jest od liczby dzieci, które się urodziły podczas jednego porodu. W przypadku jednego dziecka - wynosi on 20 tygodni, bliźniaków - 31 tygodni, trojaczków - 33 tygodnie, czworaczków - 34 tygodnie, a w razie urodzenia pięcioraczków bądź większej liczby dzieci - nawet 37 tygodni. To się jednak zmienia.
Praca i finanse
Urlop rodzicielski z kolei przysługuje obecnie tak matce, jak i ojcu. Musi zostać wykorzystany do 6. roku życia dziecka, w przeciwnym wypadku przepada. Urlop jest zależny od liczby urodzonych dzieci podczas jednego porodu - 32 tygodnie przysługują kiedy jest to jedno dziecko, 34 tygodnie w przypadku ciąży mnogiej. Przy czym rodzice mogą korzystać z urlopu jednocześnie lub oddzielnie.
W sierpniu 2022 roku to się jednak zmieni. Jest to związane z wdrożeniem dyrektywy unijnej work-life balance. Zmiana ma dotyczyć nie tylko czasu, jaki będzie można wykorzystać na dziecko, ale również tego, kto będzie mógł ten urlop wykorzystać.
Od 1 sierpnia 2022 urlop rodzicielski będzie przysługiwał w liczbie:
- 41 tygodni - kiedy urodzi się jedno dziecko przy jednym porodzie,
- 43 tygodnie - kiedy urodzi się więcej niż jedno dziecko przy jednym porodzie.
W ramach tego urlopu każdemu z rodziców przysługuje 9 tygodni urlopu rodzicielskiego na wyłączność.
- Rodzice będą mogli z niego korzystać niezależnie od tego, czy matka wykorzystała urlop macierzyński - mówi dr Katarzyna Kalata, wykładowczyni Wyższej Szkoły Bankowej w Łodzi dla agencji Newseria Biznes.
Oprócz tego przysługiwać będą nowe urlopu - opiekuńczy i z tytułu siły wyższej. Pierwszy z nich będą mogli wykorzystać rodzice na chorobę członka najbliższej rodziny, jednak nie będzie on płatny. Urlop z tytułu siły wyższej przysługiwać będzie dwa dni w roku kalendarzowym, dodatkowo będzie on płatny 50%.
Urlop ojcowski w 2022 roku
Zmiana w związku z dyrektywą spowoduje, że rodzicom przysługiwać będą 2 miesiące urlopu, których nie będzie można przenieść na drugą osobę. Oznacza to, że ojcowie otrzymają dodatkowe dwa miesiące urlopu rodzicielskiego, którego nie będą mogli "oddać" matce, a jeśli go nie wykorzystają - przepadnie.
W oparciu o dyrektywę zmieniony zostanie również okres opieki nad dzieckiem. Po nowelizacji ma wynosić 5 dni roboczych w ciągu roku, zaś krajowy ustawodawca zdecyduje, czy będzie można go wykorzystywać w częściach, czy w całości. Dyrektywa ma między innymi na celu zachęcenie pracowników-rodziców do korzystania z urlopów, zwłaszcza mężczyzn.
Drożyzna
Ponadto, dyrektywa ma na celu zachęcić rodziców do pozostawania na rynku pracy poprzez umożliwienie im dostępu do pracy zdalnej, a nawet zmniejszenia wymiaru czasu pracy.
Zmiany w składaniu wniosków o urlop macierzyński od 1 sierpnia 2022 roku
Od 1 sierpnia uchylona zostanie możliwość składania tzw. długiego wniosku o urlop rodzicielski. Jest to wniosek, w którym na raz składało się niezbędne dokumenty o urlop macierzyński i rodzicielski w pełnym wymiarze. Dzięki niemu przysługuje zasiłek macierzyński w wysokości 80% podstawy wymiaru zasiłku za cały okres pobytu na urlopie.
Zmiany wprowadzone w urlopach rodzicielskich spowodują, że niezależnie od tego, kiedy złoży się wniosek, będzie się otrzymywać jedną stawkę. Wynosi ona 70% podstawy wymiaru zasiłku za okres urlopu rodzicielskiego.
Zobacz także:
- Komu grozi wypalenie rodzicielskie? Popełniasz te błędy?
- Powrót do pracy po urlopie macierzyńskim. Z jakimi problemami borykają się młode mamy?
- Do kiedy można wykorzystać zaległy urlop? Jest wyznaczony konkretny termin
Autor: Teofila Siewko
Źródło: Busines Insider/infor.pl/eur-lex.europa.eu/Newseria Biznes
Źródło zdjęcia głównego: RicardoImagen/Getty Images