Zobacz też:
Dowiedz się, jak najlepiej przygotować shish kebab i jakich przypraw do niego dodać
Smalec to tłuszcz pochodzenia zwierzęcego. Pozyskuje się go z tkanki tłuszczowej bydła, świń lub drobiu. Z jednej strony ceniony jest za walory smakowe, z drugiej traktuje się go jako produkt niekorzystny dla zdrowia ze względu na skład. Zdania na temat wpływu smalcu na zdrowie są podzielone. Mimo to nadal cieszy on się popularnością na polskich stołach i chętnie podaje się smalec do chleba (np. smalec z cebulą, jabłkiem czy skwarkami).
Zobacz też: Jak przygotować sałatkę z bobem? Cztery przepisy na pożywne danie >>>
Smalec domowy – jak wybrać słoninę?
Aby smalec ze słoniny był jak najlepszy, należy przygotować go ze słoniny bez skóry . Można kupić zarówno słoninę w kawałku, jak i już zmieloną. W drugim przypadku warto zachować szczególną ostrożność i dokładnie przyjrzeć się zawartości zmielonej masy. Zdarza się bowiem, że słonina została zmielona razem ze skórą. To szczególnie ważne, by smalec ze skwarkami przygotować ze słoniny bez skóry. Skóra podczas obróbki termicznej bardzo twardnieje i może być niebezpieczna dla zębów.
Smalec – przepis na smalec z jabłkiem, cebulą i skwarkami
Składniki na smalec wieprzowy (lub z innego rodzaju mięsa) z jabłkiem i cebulą:
- 800 g słoniny bez skóry,
- 3 duże jabłka,
- 3 duże cebule,
- 150 g boczku wędzonego (albo pociętej drobno wędzonki),
- 2 łyżeczki soli.
Smalec z jabłkiem i cebulą – przygotowanie:
1. Pokrój w kostkę cebulę i boczek lub wędzonkę.
2. Jabłko pokrój w 2-centymetrową kostkę.
3. Mieloną słoninę wrzuć na patelnię. Słoninę w kawałku pokrój na drobne kawałki.
4. Do słoniny dodaj sól, a następnie stapiaj wszystko na najmniejszym ogniu przez około 20 minut, co chwilę mieszając.
5. Gdy skwarki zaczną się rumienić, dodaj do nich cebulę i boczek (lub wędzonkę).
6. Smalec trzymaj na najmniejszym ogniu przez kolejne 15 minut, co chwilę mieszając.
7. Gdy cebula jest już szklista, a skwarki odpowiednio się usmażyły, dodaj pokrojone jabłko.
8. Wymieszaj wszystko delikatnie i zostaw na ogniu przez kolejne 10–15 minut.
9. Gdy jabłka będą szkliste, wyłącz gaz.
10. Przestudź smalec, a potem przełóż do słoików i zamknij je.
11. Smalec schowaj do lodówki. Możesz przechowywać go tam dwa tygodnie.
Jabłka i cebulę możesz zastąpić np. pokrojonym w kostkę podgardlem lub zdecydować się na smalec ze skwarkami ze słoniny.
Smalec do smażenia
Charakteryzuje się m.in. wysokim punktem dymienia . Oznacza to, że smalec nie zmienia swoich właściwości nawet w wysokiej temperaturze, podczas długiego podgrzewania. Inaczej jest w przypadku tłuszczy roślinnych, szczególnie olejów z pierwszego tłoczenia, których wytrzymałość na wysoką temperaturę jest niska. Podczas obróbki termicznej oleje roślinne z pierwszego tłoczenia szybko zaczynają się palić i wydzielają nieprzyjemny zapach, a do tego związki w nich zawarte rozpadają się na niebezpieczne dla zdrowia substancje. Szacuje się, że punkt dymienia powinien wynosić powyżej 200℃. Biorąc pod uwagę te wytyczne, do smażenia najlepiej nadają się olej kokosowy i smalec .
Zobacz też: 3 przepisy na shake'a truskawkowego. W sam raz na ochłodę! >>>
Smalec – właściwości i skład. Czy smalec jest zdrowy?
Smalec zawiera 55% jednonienasyconych kwasów tłuszczowych , czyli kwasów omega-9 . Działają korzystnie m.in. na utrzymanie odpowiedniego poziomu cholesterolu we krwi.
Mimo to nie można uznać smalcu za tłuszcz w pełni bezpieczny dla organizmu – głównie ze względu na wysoką zawartość nasyconych kwasów tłuszczowych. Spożywanie ich w nadmiarze może zwiększać ryzyko pojawienia się i rozwoju chorób układu krążenia. Nasycone kwasy tłuszczowe zaburzają profil lipidowy organizmu i mają silne działanie prozapalne. W związku z tym korzyści, jakie mogą nieść nienasycone kwasy omega-9, są niwelowane przez negatywny wpływ dużej ilości nasyconych kwasów tłuszczowych.
Smalec gęsi – właściwości prozdrowotne?
Smalec gęsi składem nie różni się znacznie od innych rodzajów smalcu. Zawiera:
- 32% kwasów nasyconych,
- 56% jednonienasyconych kwasów omega-9,
- 12% kwasów tłuszczowych wielonienasyconych.
Mimo to przypisuje mu się często prozdrowotne właściwości. Znajduje zastosowanie w kuchni ii w leczeniu takich dolegliwości jak kaszel, katar, zapalenie oskrzeli czy bóle stawów. W domowych sposobach leczenia smalec miesza się np. z miodem i gorącym mlekiem i spożywa się przed snem lub 1–3 razy w ciągu dnia. Niektórzy stosują też smalec w postaci zewnętrznych kompresów. Należy zachować rozsądek i traktować kuracje smalcem gęsim jako wsparcie w leczeniu . Nie ma naukowych dowodów na prozdrowotne właściwości smalcu gęsiego.
Smalec jest produktem, który wzbudza kontrowersje. Zawiera nienasycone kwasy tłuszczowe, ale jednocześnie w jego składzie znajduje się też znaczna ilość niekorzystnych dla zdrowia nasyconych kwasów tłuszczowych. Należy więc spożywać go z umiarem.
Autor: Redakcja Dzień Dobry TVN