"Na tropie dzikich zwierząt" – odcinek szósty
Program "Na tropie dzikich zwierząt" to połączenie zabawy z nauką. W tym samym celu KINDER Niespodzianka stworzyła serię figurek Natoons. To kolekcja figurek zwierząt, które naturalnie występują w Azji i innych częściach świata. Jeszcze więcej zabawy i wartościowych informacji ze świata zwierząt dostarcza aplikacja APPLAYDU. Wystarczy zeskanować zabawkę w aplikacji, by odblokować postać i dodatkowe treści. APPLAYDU można pobrać zupełnie za darmo w Google Play i App Store.
Dawid i Stefan będą na tropie dromadera. Na farmie wielbłądów pod Alice Springs zbadają, skąd te zwierzęta wzięły się w Australii, bo choć nie pochodzą stamtąd, to jednak świetnie się odnajdują w warunkach australijskiej pustyni. Następnym elementem podróży będzie wyprawa na grzebiecie wielbłąda w okolice skały Uluru, świętego miejsca Aborygenów. Po przejażdżce będą na nich czekać kolejne niezapomniane przygody.
Historia dromaderów w Australii
Wielbłądy nie są rdzennymi mieszkańcami Australii. Sprowadzono je tam w połowie XIX wieku z terenów Arabii Saudyjskiej, Indii i Afganistanu. Służyły ludziom jako zwierzęta pociągowe w niekorzystnych warunkach - o wiele łatwiej przystosowały się do tamtejszego klimatu niż np. konie. Okazały się również pomocne podczas budowania transkontynentalnej linii kolejowej The Ghan (skrót od angielskiej nazwy The Afghan Express), łączącej Adelaide poprzez Alice Springs z Darwin. Jej długość wynosi prawie 3 tysiące kilometrów.
Gdy zmotoryzowany transport wyparł zwierzęta juczne, wielbłądy zostały wypuszczone na wolność. To doprowadziło do rozwoju dziko żyjącej populacji jednogarbnych - największej na świecie. Są w niej także osobniki dwugarbne, ale jest ich znacznie mniej.
Dromadery bardzo dobrze zaadaptowały się do pustynnych i półpustynnych obszarów stanów: Queensland, Australia Południowa, Australia Zachodnia oraz na Terytorium Północnym. Przy braku naturalnych drapieżców, szybko zwiększyły swoją liczebność. Niestety, zbyt duże skupisko wielbłądów spowodowało, że zwierzęta zaczęły wyrządzać szkody w ekosystemie, m.in. zużywały zbyt duże ilości wody, do której i tak jest tam ograniczony dostęp, a także niszczyły florę. Przez to co jakiś liczba zwierząt jest zmniejszana.
Wielbłąd i człowiek
Wielbłąd jednogarbny został udomowiony ok. 6000 lat temu. Od tego czasu służy człowiekowi jako zwierzę wierzchowe, juczne czy gospodarskie - szczególnie w suchym i gorącym klimacie. Fizjologicznie jest przystosowany do życia w takich warunkach, więc czuje się tam dobrze.
Dromader to duży ssak lądowy z rodziny wielbłądowatych. Jest blisko spokrewniony z wielbłądem dwugarbnym (inaczej zwanym baktrianem), lamą, alpaką czy też gwanko andyjskim.
Budowa ciała dromadera
Dorosły osobnik wielbłąda jednogarbnego waży 650 kg. Długość jego ciała to około 3 m, z kolei ogon mierzy około 50 cm. Sierść dromadera jest dość krótka, zbita, ale jednocześnie miękka - zwykle w odcieniu piaskowym.
Wąskie nozdrza zwierzęcia są tak ukształtowane, że mogą się zamknąć. Jest to niezwykle przydatne, gdy występuje burza piaskowa. Wokół oczu znajdują się długie rzęsy, które chronią przed pustynnym pyłem. Grube wargi dromadera pozwalają mu zjadać twardą, a nawet ciernistą roślinność. Równowagę pozwalają mu utrzymać spłaszczone i szerokie kopyta. Dzięki nim potrafi też szybko biegać.
Tryb życia dromadera
Wielbłądy jednogarbne są aktywne w dzień. Z kolei w nocy odpoczywają i śpią. W środowisku naturalnym dromadery łączą się w stada. W skład grupy zwykle wchodzi jeden dominujący samiec oraz kilka, a nawet kilkanaście samic. Męski osobnik ma za zadanie opiekować się płcią przeciwną, dlatego gdy poruszają się w karawanie, samiec jest umieszczany na końcu. Wówczas wydaje odgłosy, które pozwalają mu zapanować nad gromadą i wprowadzają dyscyplinę.
Średnia długość życia dromadera wynosi do 40 lat. Dojrzałość płciową osiąga w 4. lub 5. roku życia. Gody przypadają w okresie od stycznia do marca, natomiast ciąża trwa zazwyczaj nieco ponad rok. Samica przeważnie rodzi jedno młode, które już po urodzeniu mierzy metr. Mały wielbłąd żywi się mlekiem matki, a ona potrafi dziennie wytworzyć nawet 20 litrów tego cennego pokarmu.
Dromader żywi się wszelkiego rodzaju suchą roślinnością pustynną, kolczastą, liśćmi czy trawą stepową. Nie wybrzydza i zadowala się tym, co spotka na swojej drodze. Jest jednak pewien wyjątek – jednogarbny wielbłąd nie zje ze smakiem soczystych roślin. Kiedy dokarmia go człowiek, spożywa m.in. daktyle czy zboża.
Zwierzęta te są niezwykle wytrzymałe w przypadku braku wody. Mogą przeżyć utratę do 40 proc. wody z organizmu. Kiedy dromader jest odwodniony, potrafi wypić nawet 100 litrów w 10 minut!
Wielbłąd w historii Polski
Wiele wieków temu wielbłądy odegrały pewną wyjątkową rolę w historii naszego kraju. Jak to możliwe? Kiedy w 1000 roku Bolesław Chrobry wymieniał się darami z niemieckim cesarzem Ottonem II, ofiarował mu m.in. wielbłąda.
Cztery wieki później Władysław Jagiełło uhonorował rycerzy z Czech, którzy okazali mu wsparcie w bitwie pod Grunwaldem w 1410 roku. W królewskim darze przekazał im dwugarbnego wielbłąda. Po dziś dzień baktrian stanowi jeden z elementów herbu Pilzna - miasta w zachodnich Czechach.
Ciekawostki o wielbłądach
- Spragniony wielbłąd potrafi wypić tak dużo wody, że może być to równowartość jednej trzeciej jego masy ciała.
- Mleko wielbłądzie posiada trzy razy więcej witaminy C niż mleko krowie.
- Wbrew powszechnemu mitowi w garbie wielbłąda nie jest gromadzona woda, lecz tłuszcz.
- Wielbłądy prawie się nie pocą.
"Na tropie dzikich zwierząt" - gdzie i kiedy oglądać?
Premiera 6. odcinka "Na tropie dzikich zwierząt" już 20 grudnia na antenie Discovery Channel. Kolejne epizody będą emitowane w środy. Serię można oglądać również na platformie Player.pl.
Ile informacji o dromaderze udało ci się zapamiętać? Sprawdź swoją wiedzę i rozwiąż quiz.
Źródło zdjęcia głównego: fot. Paweł Sudoł