Krzysztof Rutkowki, który od pewnego czasu związany jest z Mają Pilch, chce spełnić jej największe marzenie o ślubie kościelnym. Detektyw jest trzykrotnym rozwodnikiem i już raz przyjął sakrament małżeństwa. Jedyną możliwością ponownego przystąpienia do ceremonii w kościele jest więc unieważnienie poprzedniej przysięgi, zawartej przed obliczem Boga.
Rozwód kościelny. Czym jest unieważnienie małżeństwa?
To nie jest ani rozwód, ani unieważnienie małżeństwa. W kościele istnieje stwierdzenie nieważności małżeństwa
-podkreśla Jacek Nowicki, adwokat kościelny.
W Kościele katolickim nie można mówić o rozwodzie kościelnym czy o rozwiązaniu sakramentu małżeństwa przez rozwód. Prawo kanoniczne dopuszcza jednak rozwiązanie związku małżeńskiego poprzez stwierdzenie nieważności małżeństwa kościelnego . Nierozerwalność związku małżeńskiego w Kościele katolickim jest niepodważalna, ale istnieją pewne warunki, które pozwalają na uzyskanie tzw. rozwodu kościelnego. Jest to urzędowe stwierdzenie nieważności kościelnego małżeństwa od dnia jego zawarcia.
Unieważnienie małżeństwa kościelnego – powody
Powody unieważnienia małżeństwa kościelnego mogą być różne. Zawsze rozważa się podstawy prawne w odniesieniu do konkretnego przypadku. Istnieje jednak kilkanaście najczęściej stosowanych podstaw, które pozwalają na stwierdzenie nieważności małżeństwa.
Pierwszą jest przeszkoda wieku, gdyż może się okazać, że małżonkowie mieli w chwili zawarcia związku mniej niż 18 lat, co jest sprzeczne zarówno z Kodeksem cywilnym, jak i Kodeksem prawa kanonicznego. Kolejnym powodem może być przeszkoda różnej religii, polegająca na ślubie osoby wyznania katolickiego z osobą nieochrzczoną. Jeśli osoba nieochrzczona nie oświadczyła gotowości do usunięcia niebezpieczeństwa utraty wiary katolickiej i nie przysięgła, że dzieci zostaną ochrzczone i po katolicku wychowane, taki związek może zostać unieważniony.
Następną przeszkodą może być tak zwana niemoc płciowa, dotycząca zarówno kobiet, jak i mężczyzn. Oznacza to niezdolność do współżycia małżeńskiego, a więc brak możliwości wydania na świat potomstwa, co jest naturą małżeństwa.
Inną przeszkodą jest tak zwany węzeł małżeński, czyli próba zawarcia kolejnego małżeństwa, co jest traktowane jako przestępstwo. Z taką sytuacją mamy do czynienia wtedy, gdy małżonek był już w formalnym związku, a nie zostało to urzędowo odnotowane i ukrył to, zawierając kolejne małżeństwo. Wówczas to drugie jest nieważne.
Nieważne jest również małżeństwo kościelne zawarte pod wpływem groźby (choćby przez jednego z małżonków) czy np. w czasie porwania.
Procedura unieważnienia małżeństwa kościelnego
Proces o unieważnienie małżeństwa kościelnego jest przeprowadzany przed sądem kościelnym, który funkcjonuje przy każdej kurii w diecezji. Proces taki odbywa się wyłącznie na podstawie prawa kanonicznego i nie ma związku z prawem krajowym.
Pozew o unieważnienie małżeństwa jest składany do trybunału kościelnego w miejscu zawarcia związku albo w miejscu stałego zamieszkania strony pozwanej. W skardze, czyli w pozwie, należy zawrzeć informacje, kto ją wnosi, z jakimi żądaniami i kto te żądania ma spełnić. Skarga musi również zawierać opis przebiegu małżeństwa, powody pierwszych nieporozumień, a także przyczynę, która spowodowała rozstanie małżonków. Po złożeniu skargi wszczynany jest proces sądowy na gruncie prawa kanonicznego. Na tym etapie odbywają się zwykle rozprawy, analiza przedstawionych dowodów i przesłuchania świadków. Małżonkowie, którym zależy na uzyskaniu tzw. rozwodu kościelnego, powinni dążyć do przedstawienia możliwie wielu dowodów poświadczających nieważność ich związku sakramentalnego od dnia zawarcia. Powinni również powołać wielu poświadczających to świadków, najlepiej spoza grona osób spokrewnionych z nimi. Jeśli sąd uzna, że istnieje przeszkoda zaburzająca ważność ich małżeństwa, orzeka jego nieważność.
Cała procedura zwykle jednak trwa długo. Często powodem tego jest mnogość tego typu spraw, a także niewystarczająca liczba prawników kanonistów.
Czy po unieważnieniu małżeństwa można wziąć ślub kościelny?
Ponowny ślub po unieważnieniu małżeństwa kościelnego jest możliwy. Po stwierdzeniu nieważności małżeństwa kościelnego oboje byli małżonkowie wracają do stanu kawalerskiego i panieńskiego. Stwierdzenie nieważności związku usuwa fakt zawarcia małżeństwa. Dlatego też takie osoby mogą bez przeszkód zawrzeć kolejny związek małżeński przed Bogiem i w powadze Kościoła katolickiego.
Zobacz też:
- Ile kosztuje wesele? "Jak już są takie koszta, to macha się ręką"
- Jakie są koszty ślubu cywilnego w urzędzie i poza nim?
- Konkubinat - czy życie bez ślubu się opłaca?
Autor: Luiza Bebłot