Ketony w moczu w ciąży wraz z wysokim poziomem glukozy na ogół występują przy cukrzycy, co może wiązać się z poważnymi powikłaniami dla płodu. Dlatego też raz w miesiącu kobieta spodziewająca się dziecka powinna wykonać badanie moczu oraz krzywą cukrową.
Więcej:
- Spuchnięte nogi. Przyczyny, objawy, przeciwdziałanie, leczenie
- Naturalne sposoby na problemy z trawieniem
- Badania w ciąży. Jakie wykonać?
Czym są ciała ketonowe?
Ketony są produktami przemiany tłuszczów. Najczęściej podczas prowadzenia głodówek organizm nie czerpie energii z cukrów prostych, a ze związków tłuszczowych. Podobny mechanizm występuje przy zaburzeniach metabolizmu, tj. cukrzycy i niedoborze insuliny. Zwiększa się wówczas liczba ciał ketonowych zarówno we krwi, jak i w moczu, co wiąże się z rozwojem kwasicy ketonowej, a to może zakończyć się nawet śpiączką. Mają one specyficzny zapach, czasami określany jako owocowy, co najlepiej wyczuć z ust lub moczu. Ciała ketonowe w moczu w ciąży nie powinny być obecne. Dlatego też nie istnieje takie określenie jak norma ciał ketonowych w ciąży. U ciężarnych ketonuria jest często następstwem intensywnych wymiotów, występujących na ogół w pierwszym trymestrze ciąży. Ketonuria jest także konsekwencją odchudzania się lub intensywnego wysiłku fizycznego. Warto jednak podkreślić, że u osób zdrowych ketonuria występuje niezwykle rzadko. Zwiększona ilość ketonów w moczu zazwyczaj związana jest bowiem z cukrzycą typu I, natomiast prawie w ogóle nie jest obecna przy cukrzycy typu II.
Diagnostyka ketonurii u kobiet w ciąży
Ketony w moczu w ciąży można wykryć za pomocą stosowanego powszechnie badania moczu. Często do analizy służą testy paskowe, które wykonywane są przez laborantów. W aptece dostępne są już podobne paski, które nie tylko wykrywają stężenie glukozy, ale i ciał ketonowych. Ketony w moczu w ciąży przy cukrzycy najlepiej wykrywa się w porannym moczu, a wynik uzyskuje się już po 15-30 sekundach. Ważne, aby pobrać środkowy strumień moczu do jałowego kubeczka, w którym należy zamoczyć pasek. Nawet jeśli test nie wykaże obecności ciał ketonowych, a objawy (a w szczególności acetonowy zapach moczu i z ust) będą się utrzymywały, należy umówić się na wizytę u lekarza. Klasyfikacja stopnia zaawansowania ketonurii zależy od ich stężenia w moczu. Niski poziom ciał ketonowych to wynik poniżej 20 mg/dl. Średni zakres oscyluje między 20–40 mg/dl. Natomiast o wysokim poziomie ciał ketonowych mówi się gdy ich stężenie jest większe niż 40 mg/dl.
Zobacz także: Rozwój dziecka w łonie matki
Ciała ketonowe w moczu u małych dzieci są równie groźne. Mogą doprowadzić do rozwoju bradykardii, czyli wolnego bicia serca i wyraźnego spłycenia oddechu. Znakami, które powinny wzbudzić czujność rodziców, są także naprzemienne okresy senności i nadaktywności dziecka. Maluch może mieć również tendencję do zajadów w kącikach ust, skóra staje się wrażliwa i wysuszona, na języku i migdałkach może się gromadzić nalot. Brzuch staje się napięty, czemu towarzyszy ból i problemy z oddawaniem moczu. Nierzadko pojawiają się również infekcje miejsc intymnych o podłożu grzybiczym, często przebiegające z ropnym wysiękiem.
Jak pozbyć się ketonów z moczu w ciąży?
Skutecznym sposobem leczenia ketonurii jest ustabilizowanie poziomu insuliny i glukozy. Zapobiegnie to śpiączce ketonowej. Kluczową rolę odgrywa również odpowiednia dieta i nawadnianie, co pozwoli utrzymać gospodarkę wodno-elektrolitową. Ważne jest także wyrównanie gospodarki kwasowo-zasadowej oraz poziomu potasu. W bardziej poważnych przypadkach leczenie wymaga hospitalizacji i dożylnego podawania 8,4% roztworu dwuwęglanu sodu w rozcieńczeniu z płynem hipotonicznym.
Zobacz także: Pierwszy miesiąc ciąży
Czym grożą ciała ketonowe w ciąży?
Obecność zarówno wysokiego poziomu glukozy, jak i ciał ketonowych w moczu kobiety oczekującej dziecka jest sytuacją wyjątkowo groźną. Objawami, które powinny wzbudzić czujność ciężarnej są: bóle brzucha połączone z nudnościami i wymiotami, wielomocz, suchość w ustach oraz acetonowy oddech, ciągłe uczucie pragnienia oraz bóle głowy. Nie są to niestety objawy specyficzne i mogą towarzyszyć również innym chorobom. Często są one ignorowane przez przyszłą mamę, ponieważ kojarzy je głównie z normalnymi objawami typowymi dla ciąży. Z tego właśnie powodu należy raz w miesiącu wykonywać badania moczu i krwi. Duże stężenia ciał ketonowych mogą działać neurotoksycznie, co oznacza, że mogą doprowadzić do uszkodzeń mózgu dziecka. W groźniejszych przypadkach zaawansowana ketonuria może zakończyć się śpiączką, a nawet śmiercią.
Zobacz film: Słodki ciężar. 28-29 tydzień ciąży.
Autor: Redakcja Dzień Dobry TVN
Źródło zdjęcia głównego: E+