Dorsz – jaka to ryba? Co warto wiedzieć przed wyprawą na połów dorsza?

Dorsze bałtyckie
fot. Apexphotos/Getty Images
Dorsz to wędrowiec, w którego naturze leży zwiedzanie mórz i oceanów. Spotykany jest od Morza Bałtyckiego, przez rejony północne Oceanu Atlantyckiego i Zatokę Biskajską. Niekontrolowane połowy na tego popularnego i pożywnego morskiego drapieżnika niejednokrotnie powodowały różnego rodzaju problemy natury ekologicznej, a nawet politycznej.

Jeszcze niedawno rekord świata w wadze wyłowionego dorsza wynosił 47 kilogramów, ale w roku 2018 pobił go mieszkaniec północnej Norwegii. Największy dorsz złowiony w okolicach miasta Kjøllefjord ważył ok. 55 kilogramów. Zdaniem rybaka, musiał mieć około 20 lat.

Wyprawa na dorsza

Dorsz bałtycki, z którym w Polsce mamy do czynienia najczęściej, to jeden z podgatunków dorsza atlantyckiego znanego także jako dorsz norweski, od setek lat bardzo popularnej ryby, której połowy wielokrotnie stanowiły koło zamachowe gospodarczego rozwoju portowych miast. W naszym kraju bywa także nazywany pomuchlą. Jest drapieżnikiem. Poluje na szproty, śledzie i mniejsze ryby, ale żywi się także krewetkami i omułkami. Popularność dorsza i jego pożywne mięso przyczyniły się poważnie do jego depopulacji. Niezrównoważone połowy dorsza na Bałtyku niemalże doprowadziły do wyginięcia tego gatunku. Były też przyczyną międzynarodowych konfliktów na tle politycznym i ekonomicznym. Tyle o połowach przemysłowych. 

A gdzie na dorsza możemy wybrać się rekreacyjnie? Na całym polskim wybrzeżu Morza Bałtyckiego działają firmy organizujące wyprawy na dorsza. W ofercie są zarówno rejsy indywidualne na kutrach rybackich, jak i grupowe wyprawy na dorsza. Wydarzenia organizowane są w formie imprez integracyjnych, kursów szkoleniowych czy po prostu w formie morskiej przygody z połowem. Dla zapalonych wielbicieli połowów na dorsza przewidziane są nawet kilkudniowe wyprawy po Bałtyku na łowiska w okolicy wyspy Bornholm z zawinięciem do lokalnych portów i noclegami na kutrze.

Jak wygląda dorsz

Jak wygląda dorsz? Ma wydłużone ciało, które w przypadku dorsza atlantyckiego może sięgać nawet dwóch metrów, ale przeciętna wielkość to 50-80 cm. Dorsz bałtycki jest mniejszy, jego przeciętny rozmiar to około 30-70 centymetrów. Waży około 2-4 kilogramy. Na podbródku wydłużonego pyska dorsz posiada pojedynczy, sporej długości wąs. Ciało pokryte jest łuskami. Ubarwienie ryby różni się, w zależności od miejsca występowania i podgatunku. Górna część posiada gęsto rozsiane ciemne plamki, grzbiet może mieć kolor ciemnozielony lub ciemnooliwkowy. Ich kuzynem jest inny drapieżnik – dorsz czarny , którego największe łowiska znajdują się daleko na północy – na wodach wokół Islandii, w Morzu Północnym i Barentsa. Polując na śledzie, otacza ryby, zmusza do płynięcia ku powierzchni i tam atakuje.

Sezon na dorsza

Sezon na dorsza trwa prawie cały rok, choć na poszczególnych akwenach obowiązują limity i ograniczenia połowów. Od 1 lipca do 31 sierpnia, według rozporządzenia Rady Unii Europejskiej, na Morzu Bałtyckim zakazane są połowy dorsza – z pewnymi odstępstwami dla małych statków i amatorów, co wiąże się jednak z koniecznością raportowania.

Połów dorsza

Jak złowić dorsza ? Według wędkarskiego żartu – rzucać, machać, zwijać i tak do skutku, aż złowimy rybę. Jednak skuteczne metody są nieco bardziej skomplikowane i sprzęt na dorsza musi być mocny. Musimy przede wszystkim dobrać ciężar wędki do przynęt, jakie mamy zamiar używać. Najpopularniejszą przynętą dla dorsza jest drapieżny morski skorupiak – podwój wielki, którym chętnie ryba żywi się w naturze. Stosuje się również śledzie, węgorzyce oraz tobiasze o różnej wadze. Wszystko zależy od tego, na jakim łowisku mamy zamiar łowić. Ryba bytuje w okolicy dna i tam musimy utrzymać naszą przynętę. Najpopularniejsze długości wędki na dorsze mają 2,40-2,70 metra, rodzaj materiału powinniśmy dobrać sobie według własnych upodobań – najbardziej polecane to te z włókna węglowego i szklanego, jako bardziej trwałe o gramaturze wyrzutu pomiędzy 100 g a 350 g. W związku z tym, że będziemy mieli do czynienia z nie byle kim, kołowrotek na dorsza powinien być odporny na warunki atmosferyczne i bardzo mocny. Musi mieć szpulę na dużą pojemność żyłki lub plecionki.

Dorsza na talerzu - czy dorsz jest zdrowy?

Mięso dorsza jest smaczne, zdrowe i lekkie. Ma niewiele tłuszczu i cholesterolu – 100 gramów dorsza to około 80 kcal. Rybie mięso zawiera znikome ilości kwasów nasyconych, za to dostarcza kwasów jedno- i wielonienasyconych. Wartość odżywcza dorsza jest więc bardzo wysoka. W przypadku problemów zdrowotnych związanych z nadwagą lub wysokim cholesterolem, rozsądniejsze będzie sięgnięcie po dorsza niż bardziej tłuste gatunki mięsa. Aby nie stracić wiele z jego właściwości, najlepiej przygotować dorsza na parze lub dusząc w piekarniku z małą ilością tłuszczu. Smak ryby podkreślają delikatne soki i aromatyczne przyprawy. Zestawy z dorszem, do których przyzwyczaiły nas nadmorskie kurorty, to niestety nie jest najlepszy sposób na korzystanie z prozdrowotnych właściwości dorsza ponieważ mięso smażone na głębokim oleju wchłania cały tłuszcz. Natomiast czy jest zdrowy dorsz wędzony ? Na pewno jest smaczny, ale wędzenie ma wpływ na podwyższenie sodu w rybie, więc tego rodzaju dań powinny unikać osoby chore na nadciśnienie.

Autor: Redakcja Dzień Dobry TVN

podziel się:

Pozostałe wiadomości